Melayê Cizîrî'nin Dîvânı'nın tenkitli metni ve Fuzûlî'nin Türkçe Dîvânı ile şekil bakımından karşılaştırılması
Melayê Cizîrî's Dîvân and Fuzûlî-i Bağdâdî's Turkish Dîvân are among the most popular and widely read Dîvâns
- Tez No: 694922
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL ÇEÇEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk İslam Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 489
Özet
Melayê Cizîrî'nin Dîvânı ile Fuzûlî-i Bağdâdî'nin Türkçe Dîvanı en sevilen ve en çok okunan dîvânlar arasında yer almaktadır. Bu iki dîvânı hiç okumayanlar bile bu iki şairin şiirlerini dinlediklerinde onlarda bıraktığı duyguları bilirler. Karşılaştırmalı edebiyat, genellikle birbirine yakın olan dillerin, kültürlerin edebî özellikleri yönüyle ele alınmasıdır. Karşılaştırmalı edebiyatın, doğu edebiyatında son dönemlerde ilerleme kaydettiğini söyleyebiliriz. Doğu edebiyatında yer alan ve 16. yy.'da yaşayan bu iki önemli şairin şiirleri, o döneme ait şiir anlayışı ve o dönemde kullanılan konular tespiti bakımından önemlidir. Türk ve Kürt Edebiyatındaki en güzel şiir örneklerine, Fuzûlî-i Bağdâdî'nin ve Melayê Cizîrî'nin Dîvânlarında rastlanmaktadır diyebiliriz. Bu iki önemli şairin dîvânları şekil bakımından mukayese edilerek edebî şahsiyetlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Karşılaştırdığımız bu iki dîvân incelemesinin sonucunda, tezimiz dört bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde Melayê Cizîrî ile Fuzûlî-i Bağdâdî'nin hayatı, eserleri ve edebî kişiliği detaylı bir şekilde incelenmiştir. İkinci bölümde nazım şekilleri tespit edilmiş ve karşılaştırılmıştır. Üçüncü bölümde Fuzûlî ve Cizîrî Dîvânlarındaki vezinler karşılaştırıldı. Dördüncü bölümde Melayê Cizîrî Dîvânı'nın latinize, çevriyazı (transkripsiyon) ve tenkitli metin çalışması sunulmuştur. Melayê Cizîrî ile Fuzûlî-i Bağdâdî'nin mukayesesinin yapıldığı ilk çalışma olan bu tezin, yeni yapılacak olan karşılaştırmalı çalışmalar için de katkı sağlayacağını umuyoruz.
Özet (Çeviri)
Comparative literature is the study of languages and cultures, which are generally close to each other, in terms of their literary characteristics. We can say that comparative literature in eastern literature has made progress in recent years, albeit a little. Melayê Cizîrî's Dîvân and Fuzûlî-i Bağdâdî's Turkish Dîvân are among the most popular and widely read dîvâns. Even those who have never read these two dîvâns know the poems of the dîvâns and the emotions they leave behind. The poems of these two important poets, who are in the Eastern literature and lived in the 16th century, are important in terms of the understanding of poetry of that period and the determination of the subjects used in that period. The most beautiful poems in Turkish and Kurdish literature are the dîvâns of Fuzûlî-i Bağdâdî and Melayê Cizîrî. In addition, it is to reveal the literary personalities of the poets by comparing the dîvâns of these two important poets. As a result of the examination of these two dîvâns we compared, our thesis consisted of three parts. In the first chapter, the life, works and literary personality of Melayê Cizîrî and Fuzûlî-i Bağdâdî were examined in detail. In the second part, verse forms were determined and compared. In the third chapter, it has been examined in terms of mystical aspects. In the fourth chapter, the common and divergent aspects of Melayê Cizîrî and Fuzûlî-i Bağdâdî are emphasized, and in the last part, Melayê Cizîrî's transcription and critical text study are given. This thesis, which is the first study in which the dîvâns of Melayê Cizîrî and Fuzûlî-i Bağdâdî are examined in terms of form and sufism, will also be useful for new comparative studies
Benzer Tezler
- Dîwana Mela Ehmedê Heyderî: Metn û lêkolîn
Molla Ahmed-i Heyderi Divanı: Metin - inceleme
ÖNDER BEYTER
Yüksek Lisans
Kürtçe
2013
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDURRAHMAN ADAK
- Dîwana Heyderî (Şêx Mıhemed Emînê Heyderî) -metn û vekolîn-
Heyderî'nin (Şêx Mıhemed Emînê Heyderî) Divânı -metin ve inceleme-
MEHMET YILDIZ
Yüksek Lisans
Kürtçe
2020
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN ADAK
- Çavkaniyên Hizrî yên Dîwana Melayê Cizîrî
Melay-i Cizîrî Divanı'nın fikrî kaynakları
MÜSLİH SEZER
Doktora
Kürtçe
2024
Doğu Dilleri ve EdebiyatıBingöl ÜniversitesiKürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. ZAHİR ERTEKİN
- Di edebîyata Kurdî de têgiha meyê û hêmanên girêdayî wê -mînak dîwana Melayê Cizîrî, helbestên Feqîyê Teyran, Mem û Zîna Ehmedê Xanî-
Kürt edebiyatında mey kavramı ve ona bağlı unsurlar -Melayê Cizîrî'nin divanı, Feqîyê Teyran'ın şiirleri ve Ehmedê Xanî'nin Mem û Zîn'in örneğinde- / The concept of mey in Kurdish literature and its related elements -in Melayê Cîzîrî's divan, Feqîyê Teyran's poems and Ehmedê Xanî's Mem û Xîn example
ROZERİN AYDIN
Yüksek Lisans
Kürtçe
2022
Doğu Dilleri ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KENAN BULUT
- Hêmanên İranî yên dîrokî û mîtolojîk di Mem û Zîn'a Xanî û Dîwana Melayê Cizîrî de
Ehmedê Xanî'nin Mem û Zîn'i ve Melayê Cızîrî'nin Divanında tarihi ve mitolojik İran ögelerı
MORAD BEROUKI MILAN
Yüksek Lisans
Kürtçe
2019
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SHAHAB VALI