Teknoloji transferi ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye üzerine ampirik bir inceleme
The relationship between technology transfer and economic growth: An empirical investigation on Turkey
- Tez No: 696967
- Danışmanlar: PROF. DR. HAMZA ÇEŞTEPE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Küreselleşen dünyada teknolojik gelişmişlik düzeyi, ülkelerin ekonomik ve siyasi konumlarını belirlemede başlıca faktörlerden biridir. Günümüzde bazı ülkeler teknoloji yarışında başarıya ulaşmış, kendi teknolojik yeniliklerini üretecek konuma erişmiştir. Bazı ülkeler ise ihtiyaç duydukları teknolojileri, teknoloji üretiminde öncü ülkelerden transfer ederek temin etmektedir. Teknoloji transferinde en yaygın kullanılan yöntemler ise, doğrudan yabancı yatırımlar (DYY'ler) ve yüksek teknolojili mal ithalatıdır. Bu çalışmada, teknoloji transferi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki Türkiye ekonomisi özelinde ampirik olarak analiz edilmiştir. 1989:Q1-2019:Q3 dönemi verilerinin kullanıldığı çalışmada, teknoloji transferinin göstergesi olarak DYY'ler, ekonomik büyümenin göstergesi olarak ise gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYİH) değişkenleri alınmıştır. Ayrıca, dışa açıklık ve yüksek teknolojili mal ithalatı diğer içsel değişkenler olarak analize dahil edilmiştir. Gerçekleştirilen Hatemi-J Asimetrik Nedensellik Analizi sonuçlarına göre, GSYİH'daki pozitif şoklardan DYY'lerdeki pozitif şoklara, GSYİH'deki negatif şoklardan DYY'lerdeki negatif şoklara ve DYY'lerdeki pozitif şoklardan GSYİH'deki pozitif şoklara nedensellik ilişkisinin varlığı tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçları test etmek için gerçekleştirilen ve Rossi (2005) tarafından önerilen zamana göre değişen nedensellik analizi ile ulaşılan bulgular sonucunda da, DYY girişleri, yüksek teknolojili mal ithalatı ve ekonomik büyüme arasında zamana göre değişen bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Özetle, Türkiye'de teknoloji transferinin ekonomik büyüme üzerinde olumlu etki yarattığı sonucuna ulaşılmıştır. Ancak, bu kısa vadeli ve dışa bağımlılığa yol açan bir etkidir. Dolayısıyla, Türkiye'nin öncelikli hedefi teknoloji üretiminde yetkinleşmek olmalıdır.
Özet (Çeviri)
The level of technological development is one of the most important factors in determining the economic and political positions of countries in the globalized world. Today, some countries have achieved success in the technology race and have been able to produce their own technological innovations. Some countries provide the technologies they need by transferring them from leading countries in technology production. The most common method used in technology transfer is foreign direct investment (FDI). In this study, the relationship between technology transfer and economic growth in the Turkish economy is analyzed empirically. In the study using the 1989:Q1-2019:Q3 period data, FDIs were taken as an indicator of technology transfer and gross domestic product (GDP) variables were taken as an indicator of economic growth. In addition, openness and high-tech goods imports are also included in the analysis as other endogenous variables. According to the results of the Hatemi-J Asymmetric Causality Analysis, a causal relationship was found from positive shocks in GDP to positive shocks in FDI, from negative shocks in GDP to negative shocks in FDI, and from positive shocks in FDI to positive shocks in GDP. As a result of the empirical findings reached by the time-varying causality analysis proposed by Rossi (2005), which was carried out to test the results obtained, a time-varying causality relationship was determined between FDI inflows, high-tech goods imports and economic growth. In summary, it is concluded that technology transfer has a positive effect on economic growth in Turkey. However, this is a short-term effect that leads to foreign dependency. Therefore, Turkey's primary goal should be to become competent in technology production.
Benzer Tezler
- Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının iktisadi büyüme üzerindeki etkisi: G-20 ülkeleri ve Türkiye üzerine bir inceleme
The effect of foreign direct investments on economic growth: An analysis on G-20 countries and Turkey
FATİH VOLKAN AYYILDIZ
- Küçük ve orta boy işletmeler ve bölgesel kalkınma: Türkiye örneği
Small and medium size enterprises and regional development: The case of Turkey
NAZMİYE BALTA
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FULİN BÖLEN
- Impact of foreign direct investment on economic development: A time series analysis of Turkey, 2011-2021
Doğrudan yabancı yatırımın ekonomik kalkınma üzerindeki etkisi: Türkiye zaman serisi analizi, 2011-2021
ATHRAA SHAKIR ALI AL-OGAILI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
EkonomiKarabük ÜniversitesiEkonomi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESSIA RIES AHMED ABU RIES
- Savunma sanayinin gelişimi ve Türkiye'de savunma harcamalarının ekonomik etkileri
Development of defense industry and effects of defense expenditure of Turkey
RAMAZAN ZENGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
EkonomiSüleyman Demirel ÜniversitesiMaliye Bölümü
YRD. DOÇ. DR. SERPİL AĞCAKAYA