Geri Dön

Bir aile sağlığı merkezinde izlenen 5-15 yaş arası çocuklarda hiperlipidemi sıklığı: Kesitsel araştırma

Prevalence of hyperlipidemia in children between the age of 5-15 following in a family health center: A cross-sectional study

PDF İndir

  1. Tez No: 697069
  2. Yazar: BURAK DÖNMEZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ÖZEN
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi​
  11. Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 57

Özet

Giriş: Hiperlipidemi dünyada ve ülkemizde sıklığı giderek artan, yetişkinleri olduğu kadar çocuk ve genç erişkinleri de etkileyen bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Yirminci yüzyılın getirdiği beslenme alışkanlıkları, çoğunlukla şehir hayatının hızına eşlik eden hızlı yemekler, paketlenmiş gıdalar bu durumun başlıca nedenidir. Doğal beslenme alışkanlıklarını sürdüren ve şehir hayatından uzak yaşamayı başarabilen toplumlarda çok daha düşük lipit düzeyleri gözlenmekte ve kalp damar hastalıkları gibi hiperlipidemi ile ilişkili hastalıklar daha az gözlenmektedir. Aterosklerozun çocukluk çağında, hatta doğum öncesi dönemde ilk bulgularının başladığına ilişkin yayınlar bulunmaktadır. Hiperlipideminin erken tanısı çocukluk dönemi aterosklerozu ve erken koroner arter hastalığı başta olmak üzere kalp damar hastalıklarının risklerini azaltabilmek için koruyucu hekimlik adına önemli bir görevdir. Başta kardiyovasküler hastalıklar olmak üzere ileri yaşlarda karşılaşılan pek çok sağlık sorununun önlenebilen önemli nedenlerden biri olan hiperlipideminin erken tanı ve tedavisi için atılacak ilk adım mevcut durumun doğru tespiti olacaktır. Hiperlipidemi tarama stratejileri ile ilgili çok sayıda görüş bulunmaktadır. Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan çocukluk dönemi tarama programı içinde hiperlipideminin erken tanısı da yer almaktadır. Bu çalışmada bir aile sağlığı merkezinde izlenen çocuklarda hiperlipidemi sıklığının saptanması amaçlandı. Bu yolla bölgesel tarama stratejisinin belirlenmesine ve geleceğin yetişkinlerinde oluşabilecek kalp-damar hastalıklarını önleyici girişimlerin planlanmasına ışık tutacak bilgiler elde edilmesi hedeflendi. Yöntem: Çalışmada, Antalya İli, Kaş Kasaba Aile Sağlığı Merkezi'ne (ASM) kayıtlı 5-15 yaş arası çocukların kayıtları 2021 yılı Mart ayından geriye doğru incelenerek, dosyasında muayene bulguları ve biyokimyasal sonuçları kayıtlı olanların verileri incelenmiştir. Test sonuçlarının değerlendirilmesinde Sağlık Bakanlığı tarafından uygulanması önerilen“Aile Hekimliği Uygulamasında Önerilen Periyodik Sağlık Muayeneleri Testleri”broşüründe yer alan çocuk ve adölesanlar için belirlenen değerler dikkate alınmıştır. Buna göre total kolesterol (TK) değeri; 130 mg/dl'dir. Yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) kolesterol ve trigliserit (TG) için ise 2019 Türkiye Endokrinoloji ve Metobolizma Derneği Dislipidemi Tanı ve Tedavi Kılavuzu'nda çocuklar ve adölesanlar için belirlenen sınır değerler dikkate alınmıştır. Bu değerler HDL için >45 mg/dl, 40-45 mg/dl, 100 mg/dl, 10-19 yaş için ise 130 mg/dl olarak sınıflandırılmıştır. Bulgular: Çalışmada Kaş Kasaba ASM'ye kayıtlı 5-15 yaş arasında 71'i (%48.3) kız, 76'sı (%51.7) erkek, toplam 147 çocuğun sonuçları değerlendirilmiştir. Kız çocukların yaş ortalaması 10.3±2.7, erkek çocukların yaş ortalaması ise 10.1±2.8 olarak hesaplandı. Çalışmaya katılan kız çocukların boy ortalaması 142.2±18.8 cm ve erkek çocukların ise 141.48±17.9 cm, vücut ağırlığı ortalaması ise; sırası ile 38.2±15.7 kg ve 37.2±14.7 kg, beden kitle indeksi (BKİ) ortalaması sırası ise; 17.9±3.7 ve 17.7±3.5 kg/m2'dir. Cole indeksi ile BKİ'ye göre obezite değerlendirilmesi yapıldığında, çocukların %5.5'i obez, %9.5'i kilolu, %85.0'i de normal kilolu olarak bulunmuştur. Total kolestrol değeri“normal”olan çocukların oranı %61.9,“sınırda yüksek”olanların oranı %28.6,“yüksek”olanların oranı ise %9.5'tir. Trigliserit değeri“normal”olan çocukların oranı %49.7,“sınırda yüksek”olanların oranı %24.4,“yüksek”olanların oranı ise %25.9'dur. HDL değeri normal olan çocukların oranı %68.7, sınırda yüksek olanların oranı %21.1 yüksek olanların oranı ise %10.2'dir. LDL değeri“normal”olan çocukların oranı %79.6,“sınırda yüksek”olanların oranı %11.6,“yüksek”olanların oranı ise %8.8'dir. Kız çocuklarındaki HDL ortalaması 50.3 mg/dl iken erkek çocukların HDL ortalaması 54.4 mg/dl olarak hesaplandı. Buna göre çalışmada değerlendirilen erkek çocuklarda HDL düzeyi daha yüksektir (p=0,032). Diğer değişkenlerde (TK, TG ve LDL) cinsiyete göre istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır. HDL ile boy, kilo ve BKİ arasındaki anlamlı korelasyon saptanmamıştır (p değeri, sırası ile; 0.033, 0.019, 0.025). Kan değerlerinden en az bir tanesi dislipidemik sınırlarda olan 28'i kız, 23'ü erkek 51 çocuk vardır. Buna göre bölgemizde dislipidemi oranı ise %34.7'dir. Normal çocuklarındaki TG ortalaması 94.97 mg/dL iken, kilolularda 113.5 mg/dL ve obezlerde ise 206.3 mg/dL'dir. Obezite arttıkça trigliserit değeri de artmaktadır. Diğer değişkenlerde (TK, HDL ve LDL) obezite durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yoktur. Sonuç: Bölgemizde yaşayan çocuk ve ergenleri temsil ettiği düşünülen çalışma grubunda, hipertrigliseridemi %25,9 ile en yüksek lipit profil bozukluğu olarak karşımıza çıkmaktadır. Etkili bir birincil koruma sağlamak, erken çocukluk döneminde başlayan taramalar ve bu tarama sonuçlarına göre planlanan önlemler ile mümkün olabilecektir. Periyodik sağlık muayeneleri kapsamında beş yaşında yapılan rutin laboratuvar incelemelerinde; TK, LDL, HDL ve TG testlerinin panele eklenmesinin uygun olacağı değerlendirilmiştir. Türkiyede çocukluk dönemi hiperlipidemisi sıklığının belirlenmesi için geniş tabanlı çalışmalara gereksinim olduğu düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

Introduction: Hyperlipidemia is a health problem that is increasing in frequency in the world and in our country, affecting children and young adults as well as adults. The dietary habits brought by the twentieth century, fast meals that often accompany the speed of city life, packaged foods are the main reasons for this situation. Much lower lipid levels are observed in societies that maintain their natural eating habits and manage to live away from city life, and diseases related to hyperlipidemia such as cardiovascular diseases are observed less frequently. There are publications on the onset of the first signs of atherosclerosis in childhood and even in the prenatal period. Early diagnosis of hyperlipidemia is an important task for preventive medicine in order to reduce the risks of cardiovascular diseases, especially childhood atherosclerosis and early coronary artery disease. The first step to be taken for early diagnosis and treatment of hyperlipidemia, which is one of the important preventable causes of many health problems encountered in advanced ages, especially cardiovascular diseases, will be the correct determination of the current situation. There are many views on hyperlipidemia screening strategies. Early diagnosis of hyperlipidemia is also included in the childhood screening program published by the Ministry of Health. In this study, it was aimed to determine the frequency of hyperlipidemia in children followed in a family health center. In this way, it was aimed to obtain information that will shed light on the determination of the regional screening strategy and the planning of preventive interventions for cardiovascular diseases that may occur in future adults. Methods: In the study, the records of children aged 5-15 years registered in Antalya Province, Kaş Town Family Health Center (FHC) were examined backwards from March 2021, and the data of those whose examination findings and biochemical results were recorded in their files were examined. In the evaluation of the test results, the values determined for children and adolescents in the brochure“Recommended Periodic Health Examination Tests in Family Medicine Practice”recommended by the Ministry of Health were taken into consideration. Accordingly, the total cholesterol (TK) value; Those with 130 mg/dl. For high-density lipoprotein (HDL) cholesterol and triglyceride (TG), the limit values determined for children and adolescents in the 2019 Turkish Society of Endocrinology and Metabolism Dyslipidemia Diagnosis and Treatment Guidelines were taken into account. These values are >45 mg/dl, 40-45 mg/dl, 100 mg/dl in the 0-9 age group, and 130 mg/dl. Results: In the study, the results of a total of 147 children, 71 (48.3%) girls and 76 (51.7%) boys, aged between 5-15 years, registered in Kaş Town FHC were evaluated. The mean age of the girls was 10.3±2.7, and the mean age of the boys was 10.1±2.8. The mean height of the girls participating in the study is 142.2±18.8 cm, and the mean body weight of the boys is 141.48 ±17.9 cm; 38.2±15.7 kg and 37.2±14.7 kg, respectively, and mean body mass index (BMI); 17.9±3.7 and 17.7±3.5 kg/m2. When obesity was evaluated according to BMI with the Cole index, 5.5% of the children were obese, 9.5% were overweight, and 85.0% were normal weight. The rate of children with“normal”total cholesterol value is 61.9%, the rate of those with“borderline high”is 28.6%, and the rate of those with“high”is 9.5%. The rate of children with“normal”triglyceride values is 49.7%, the rate of those with“borderline high”is 24.4%, and the rate of those with“high”is 25.9%. The rate of children with normal HDL value is 68.7%, the rate of those with borderline high is 21.1%, and the rate of those with high HDL is 10.2%. The rate of children with“normal”LDL value is 79.6%, the rate of those with“borderline high”is 11.6%, and the rate of those with“high”is 8.8%. While the mean HDL in girls was 50.3 mg/dl, the mean HDL in boys was calculated as 54.4 mg/dl. Accordingly, HDL levels were higher in boys evaluated in the study (p=0.032). No statistically significant difference was found in other variables (TC, TG and LDL) according to gender. There was no significant correlation between HDL and height, weight and BMI (p value, 0.033, 0.019, 0.025, respectively). There are 51 children, 28 girls and 23 boys, with at least one blood value within the dyslipidemic limits. Accordingly, the rate of dyslipidemia in our region is 34.7%. While the mean TG in normal children is 94.97 mg/dL, it is 113.5 mg/dL in overweight and 206.3 mg/dL in obese children. As obesity increases, triglyceride value also increases. There is no statistically significant difference in other variables (TC, HDL and LDL) according to obesity status. Conclusion: In the study group, which is thought to represent children and adolescents living in our region, hypertriglyceridemia is the highest lipid profile disorder with 25.9%. Providing effective primary protection will be possible with screenings that start in early childhood and measures planned according to these screening results. In routine laboratory examinations performed at the age of five within the scope of periodic health examinations; It was evaluated that it would be appropriate to add TK, LDL, HDL and TG tests to the panel. It is thought that broad-based studies are needed to determine the frequency of childhood hyperlipidemia in Turkey.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    158156

    Akut rejeksiyonda ve kronik allograft nefropatisinde panel reaktif antikor ve Fcγ reseptör gen polimorfizmi

    Başlık çevirisi yok

    NEŞE ÖZKAYIN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    NefrolojiEge Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVGİ MİR

  2. Tez No

    478006

    Kız çocuklarında poliklorinobifenillerin erken ergenliğe etkisi

    The effects of polychlorinated bphenyls exposure on puberty precocious in girls

    RAZİYE BURCU GÜVEN BİLGİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıEge Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SAMİM ÖZEN

  3. Tez No

    638586

    Antalya'da aile sağlığı birimlerinde izlenen doğurgan çağdaki kadınlarda kızamıkçık seroprevelansının retrospektif olarak araştırılması

    Retrospective investigation of rubella seroprevalence in childbearing age women followed in Family Health units in Antalya

    HAKAN KARAKOÇ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET ÖZEN

  4. Tez No

    352947

    Manisa kent merkezinde yaşayan diyabetli hastalarda izlem ve bakım niteliğinin değerlendirilmesi

    The assesment of the quality of care and monitoring of patients with diabetes mellitus living Manisa city center

    BAHADIR DEDE

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Halk SağlığıCelal Bayar Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERHAN ESER

  5. Tez No

    455031

    Bebeklerin ilk 6 aydaki beslenme durumlarının retrospektif olarak incelenmesi

    The retrospective research of the first six months infants feeding

    YEŞİM KURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Hemşirelikİstanbul Bilim Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ZERRİN ÇİĞDEM

Geri Dön