Investigation of nomophobia and related psychological variables with cross-sectional and experience sampling methods: the effect of emotion dysregulation, affect, boredom, psychopathology, and social context
Nomofobı̇ ve ı̇lgı̇lı̇ psı̇kolojı̇k değı̇şkenlerı̇n kesı̇tsel ve deneyı̇m örnekleme yöntemlerı̇yle ı̇ncelenmesı̇: Duygu düzenleme bozukluğu, duygulanım, can sıkıntısı, psı̇kopatolojı̇ ve sosyal bağlamın etkı̇sı̇
- Tez No: 697457
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZDEN YALÇINKAYA ALKAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Büyüme modeli, Deneyim örnekleme yöntemi, Hiyerarşik doğrusal modelleme, Nomofobi, Rastgele kesen ve eğim modeli, Experience sampling method, Growth model, Hierarchical linear modelling, Nomophobia, Random intercept and slope model
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 267
Özet
Bu tez çalışmasının genel amacı karakter-temelli nomofobinin, durumsal nomofobinin ve bu iki yapı ile ilişkili olabileceği düşünülen psikolojik yapıların incelenmesidir. Bu amaçları gerçekleştirmek için iki ayrı çalışma yürütülmüştür. Çalışma 1'de, karakter-temelli nomofobinin karakter-temelli duygu düzenleme bozukluğu, karakter-temelli pozitif duygulanım, karakter-temelli negatif duygulanım, can sıkıntısı eğilimi ve psikopatolojik semptom şiddeti ile korelasyonel ilişkisini araştırmak amaçlanmıştır. Çalışma 1'de bu değişkenlerin karakter-temelli nomofobi üzerindeki yordayıcı gücünü araştırmak da amaçlamıştır. Çalışma 1'de kesitsel araştırma deseni kullanılmıştır. Veriler, standart ölçüm araçları kullanılarak 505 üniversite öğrencisinden oluşan geniş bir örneklemden toplanmıştır. Çalışma 1, değişkenlerin (pozitif duygulanım hariç) karakter-temelli nomofobi ile istatistiksel olarak anlamlı düzeyde ilişkili olduğunu göstermiştir. Beş-yordayıcı regresyon modeli karakter-temelli nomofobiyi istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yordamıştır. Çalışma 2'de, durumsal psikolojik yapıların (duygu düzenleme bozukluğu, pozitif duygulanım, negatif duygulanım, can sıkıntısı, sosyal bağlamdan memnuniyet) ve karakter-temelli psikolojik yapıların (nomofobi, duygu düzenleme bozukluğu, pozitif duygulanım, negatif duygulanım, can sıkıntısı eğilimi) durumsal nomofobiyi yordama gücünü araştırmak amaçlanmıştır. Çalışma 2'de bir hafta boyunca günlük nomofobi puanlarının değişimini araştırmak da amaçlanmıştır. Çalışma 2'de bu amaçlara ulaşmak için iki grup oluşturulmuştur (nomofobik olmayan grup ve nomofobik grup). Bu çalışmada deneyim örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Veriler, Çalışma 1'de kullanılan standart ölçüm araçları kullanılarak ve cep telefonu uygulaması üzerinden anlık ölçümler alınarak 42 üniversite öğrencisinden toplanmıştır. Çalışma 2'de, durumsal psikolojik yapıların durumsal nomofobiyi istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yordadığı ancak karakter-temelli psikolojik yapıların (karakter-temelli nomofobi hariç) durumsal nomofobiyi istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yordamadığı bulunmuştur. Günlük nomofobi puanlarının hafta boyunca ikinci dereceden bir eğilimle azaldığı saptanmıştır. Nomofobik bireylerin günlük nomofobi puanlarındaki düşüş nomofobik olmayan bireylere göre daha azdır. Nomofobik bireylerin nomofobik olmayan bireylere oranla daha yüksek günlük nomofobi puanlarına sahip olduğu bulunmuştur. Genel bulgular, ilişkili olmasına rağmen, nomofobinin karakter-temelli ve durumsal öngörücülerinin farklı olduğunu göstermiştir. Anlık psikolojik yapılar arasındaki zamansal ilişkiler hakkında çıkarımlarda bulunmak için karakter-temelli değerlendirmenin yerine durumsal değerlendirmenin kullanılması gerektiğini önermek mümkündür.
Özet (Çeviri)
The present dissertation mainly aimed to investigate trait nomophobia, state nomophobia, and their associated psychological constructs. To satisfy this aim, two studies were conducted. Study 1 aimed to investigate the correlational association of trait nomophobia with trait emotion dysregulation, trait PA, trait NA, BP, and psychopathological symptom severity. Study 1 also aimed to investigate the predictive power of these variables on trait nomophobia. In Study 1, the cross-sectional design was preferred. Data was collected from a large university student sample with standard measurement tools (N= 505). Study 1 revealed that the variables were significantly correlated with trait nomophobia (except trait PA). The five-predictor model significantly predicted trait nomophobia. In Study 2, the initial aim was to investigate whether state-based psychological constructs (emotion dysregulation, PA, NA, boredom, and satisfaction with the social context) and trait-based psychological constructs (nomophobia, emotion dysregulation, PA, NA, BP) predict state nomophobia. The second aim was to investigate the variation of daily nomophobia scores during a week. In Study 2, two groups were created (non-nomophobia and nomophobia) to reach the aims. The ESM approach was preferred. Data was collected with the standard measurement tools used in Study 1 and momentary assessments via an MP application (PIEL Survey) (N= 42). Study 2 showed that state-based psychological constructs significantly predicted state nomophobia, but trait-based psychological constructs failed to impact state nomophobia (except trait nomophobia). Daily nomophobia scores decreased in a quadratic trend throughout the week. The decrease in the nomophobia scores of nomophobic individuals was less than non-nomophobic individuals. Nomophobic individuals had higher daily nomophobia scores than non-nomophobic individuals. The general findings suggest that despite being related, trait and state indicators of nomophobia are not interchangeable. It is possible to recommend that rather than trait assessment, state assessment should be used to make inferences about temporal relationships between momentary psychological constructs.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde nomofobi ile sosyal anksiyete ve iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
An investigation of relationship between nomophobia, social anxiety and communication skills among university students
BEYZA NUR ÖZLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYLEM ÖZTEN
- Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde nomofobinin aleksitimi, anksiyete ve depresyon ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship of nomophobia with alexithymia, anxiety and depression in Kütahya Health Sciences University medical faculty students
BEYZANUR BİLGE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiKütahya Sağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN KURTOĞLU
- Yetişkinlerdeki homofobi düzeyinin cinsiyetçilik düzeyi ve karanlık üçlü kişilik özellikleri açısından değerlendirilmesi
Investigation of homophobia level in adults in terms of sexism level and dark triad personality traits
ÖZGE GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ ILDIRIM ÖZCAN
- Eşcinsel ve biseksüel erkeklerin psiko-sosyal sorunları ve bunları etkileyen faktörlerin incelenmesi (İstanbul 2012 çalışması)
Investigation of psychosocial problems of homosexual and bisexual males and influential factors (Study made in İstanbul 2012)
NİLGÜL YALÇINOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Halk Sağlığıİstanbul ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. AYŞE EMEL ÖNAL
- LGBTİ bireylere karşı homofobik tutum ve davranışlardaki değişimin LGBTİ bireylerin sosyo-ekonomik statü seviyelerine bağlı olarak incelenmesi
An investigation of the homophobic attitude and behaviorof LGBTI individuals depending on the socio-economic status levels of LGBTI individuals
SÜHENDAN SERİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN EKER