İran Türk ağızlarında karşılaştırmalı söz varlığı (Azerbaycan Türkçesi, Kaşkay Türkçesi, Türkmen Türkçesi, Halaç Türkçesi)
Comparative Vocabulary in İranian Turkish Dialects (Azeri, Kashkay, Turkman, Halac)
- Tez No: 697555
- Danışmanlar: PROF. DR. FUNDA TOPRAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 890
Özet
Türk tarihinde önemli bir yer kapsayan İran, günümüzde birçok Türk kavminin yurdu konumundadır. İran'da yaşayan Türk halkı bu dilin farklı lehçelerini konuşmaktadırlar. Ne yazık ki bütün bu Türk dilleri yazı diline sahip olmayıp Farsçanın egemenliği altında kalmışlar. Bu anlamda yazı diline sahip olmayan dillerinin söz varlığının kayda geçirilmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmada günümüz İran'da konuşulan Oğuz grubunun alt sınıfında yer alan Azerbaycan Türkçesi, Kaşkay Türkçesi, Türkmen Türkçesi ve Türk dili sınıflandırmalarında bağımsız bir kola yerleştirilen Halaç Türkçesinin söz varlığı karşılaştırılmıştır. Adı geçen lehçelerin birbirinden ne kadar uzaklaştığı veya İran'da konuşulan başka dillerden ne kadar etkilendiklerini tespit etmek amacıyla, bu dilleri konuşulmakta olan farklı illerde saha çalışması yapılmıştır. Derlenen malzemelerin incelenmesiyle bu lehçelerin söz varlığındaki isimler tematik olarak ortaya konulmuştur. Ayrıca, Kaşkay Türkçesi, İran Azerbaycan Türkçesi ve İran Türkmen Türkçesi sözlüklerinin taranmasıyla tezin kaynağını oluşturan isimler de tespit edilmiştir. Böylece, elde edilen malzemeler ve sözlüklerden derlenen isimler, karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Iran, which has an important place in Turkish history, is the home of many Turkish tribes today. Turkish people living in Iran speak different dialects of this language. Unfortunately, all these Turkic languages did not have a written language and remained under the dominance of Persian. Therefore, it is important to record the vocabulary of languages that do not have a written language. In this study, the vocabulary of Azerbaijani Turkish, Kashkay Turkish, Turkmen Turkish, which are in the subclass of the Oghuz group spoken in Iran, and Halach Turkish which is placed in an independent branch in Turkish language classifications are compared. In order to determine how far the aforementioned dialects diverge from each other or how much they are influenced by other languages spoken in Iran, field studies were conducted in different provinces where these languages are spoken. By examining the compiled materials, the names in the vocabulary of these dialects were revealed thematically. In addition, by scanning the Kashkay Turkish, Iranian Azerbaijani Turkish and Iranian Turkmen Turkish dictionaries, the names constituting the source of the thesis were determined. Thus, the obtained materials and the names compiled from the dictionaries were examined comparatively.
Benzer Tezler
- Malekan (Melek Kendi) ili ağzı
The dialect of Malekan (Melek Kendi) province
BEHROUZ BICBABAEI
Doktora
Türkçe
2012
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLSÜM KİLLİ YILMAZ
- Kaşkay eli Türk ağızları ses bilgisi
Turkish sub-dialects of Qashqai eli: Phonology
VALİOLLAH YAGHOOBI
Doktora
Türkçe
2023
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA SEMA BARUTCU ÖZÖNDER
- İran sahası Oğuz diyalektlerinin karşılaştırmalı ses bilgisi (Güney Azerbaycan, Kaşkay ve Sungur diyalektleri)
Comparative phonology of Oghuz dialects of Iranian area (South Azerbaijan, Qashqai and Sungur dialects)
HÜSEYİN GÖKÇE
Doktora
Türkçe
2024
Dilbilimİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHİTTİN ÇELİK
- İran sahası Göklen ve Nohur Türkmen ağızları
Goklen and Nohur sub-dialects of Turkmen in Iran
ZEYNEP YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2015
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELEK ERDEM
DOÇ. DR. BERDİ SARIYEV
- A comparative analysis of Ashik Saz and Ashik Music in West and East Azerbaijan provinces of Iran
İran'ın Batı ve Doğu Azerbaycan bölgelerindeki Aşık Sazı ve Aşık Müziği'nin karşılaştırmalı incelemesi
FARHAD SHIDFAR
Doktora
İngilizce
2015
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. EROL PARLAK