Sınav kaygısı için bilişsel davranışçı terapi temelli sanal gerçeklik destek programının geliştirilmesi ve etkinliğinin test edilmesi
Development and testing of a cognitive-behavioral therapy-based virtual reality support program for test anxiety
- Tez No: 697737
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZDEN YALÇINKAYA ALKAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Sanal gerçeklik günümüzde özgül fobiler, obsesif-kompulsif bozukluk, sosyal anksiyete bozukluğu ve hatta psikoz gibi pek çok ruh sağlığı probleminin tedavisinde kullanılabilen bir teknolojidir. Sanal gerçeklikle uygulanan tedavilerin çoğunluğunda, sanal gerçeklik, klinisyenlerin kullanımı için sanal bir maruz bırakma ortamı sağlamış olur. Klinisyen olmadan, kişinin kendi kendine destek alabileceği sanal gerçeklik uygulamalarının sayısı ise fazla değildir. Sınav kaygısı konusunda ise bildiğimiz kadarıyla henüz geliştirilen bir otomatik sanal gerçeklik destek programı yoktur. Bu çalışmanın amacı sınava hazırlanan ve kaygı yaşayan öğrencilere önleyici bir destek sistemi olması amacı ile Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) odaklı bir otomatik sanal gerçeklik uygulaması geliştirilmesi ve etkinliğinin test edilmesidir. Ankara'da üç okuldan seçilen 54 gönüllü öğrenci, cinsiyete ve sınav kaygısı düzeyine göre tabakalandırıldıktan sonra bilgisayar programı tarafından seçkisiz olarak deney grubuna (n = 18), plasebo kontrol grubuna (n = 18) ve bekleme kontrol grubuna (n = 18) atanmıştır. Westside Sınav Kaygısı Ölçeği (WSKÖ), Otomatik Düşünceler Ölçeği (ODÖ), Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanteri (DSKE) iki kez (çalışma öncesi ve sonrası) ve iki hafta arayla ölçme ve değerlendirme araçları olarak kullanılmıştır. Tekrarlı ölçümlerde karma Varyans Analizi (ANOVA) ve gruplar arasındaki farkı belirleyebilmek için Tukey testi kullanılmıştır. Sonuçlar incelendiğinde uygulamanın kullanımının sınav kaygısı ve durumluk kaygısı üzerinde anlamlı ve olumlu bir etkisi olduğu görülmüş, sürekli kaygı ve olumsuz otomatik düşünceler üzerinde ise gruplar arası anlamlı bir etki görülmemiştir. Sonuç olarak bulgular bilgisayar destekli BDT temelli sanal gerçeklik uygulamasının sınav kaygısının azaltılması amacıyla kullanılabilecek psikolojik destek için bir seçenek olabileceğini göstermiştir.
Özet (Çeviri)
Virtual reality is a technology that can be used in the treatment of many mental health problems such as specific phobias, obsessive-compulsive disorder, social anxiety disorder, and even psychosis. In the majority of virtual reality treatments, virtual reality provides a virtual exposure environment in the use of clinicians. The number of self-guided virtual reality applications that do not need the help of the clinician is limited. As for exam anxiety, there is no automated virtual reality support program developed yet. The aim of this study is to develop a cognitive-behavioral therapy-based automatic virtual reality application and test its effectiveness to create a preventive support system for anxious students who are preparing for an exam. 54 volunteer students selected from three schools in Ankara were randomly assigned by the computer program to the experimental group (n = 18), the placebo control group (n = 18), and the waiting-list control group (n = 18) after stratified by gender and test anxiety level. Westside Test Anxiety Scale (WTAS), Automatic Thoughts Questionnaire (ATQ), State and Trait Anxiety Inventory (STAI) were used as measurement tools twice (before and after the study) with two-week intervals. Mixed Analysis of Variance (ANOVA) was used in repeated measurements and Tukey test was used to determine the difference between groups. According to results, the use of the application had a statistically significant positive effect on exam anxiety and state anxiety, but no significant effect was observed between groups on trait anxiety and negative automatic thoughts. As a result, the findings showed that computer-assisted CBT-based virtual reality applications can be an option for psychological support that can be used to reduce test anxiety.
Benzer Tezler
- Üniversiteye yeni başlayan öğrencilerin uyum sorunlarına yönelik bilişsel davranışçı terapi temelli çevrimiçi grup müdahale programının geliştirilmesi ve değerlendirilmesi
Development and evaluation of cognitive behavioral therapy based online group intervention program for adjustment problems of freshmen
BURCU KÖYLÜOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZDEN YALÇINKAYA ALKAR
- Kaygının bilişsel ve fizyolojik bileşenlerine yönelik tedavilerin etkinliği
Efficiency of the treatments aimed at physiological and cognitive components of anxiety
PINAR BAŞPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
PsikolojiAdnan Menderes ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ÇİĞDEM DEREBOY
- Sınav kaygısına yönelik bilişsel davranışçı terapi odaklı oyunlaştırılmış kendine yardım uygulamasının geliştirilmesi
Developing a cognitive behavioral therapy based gamified self-help application for test anxiety
ERCAN AKIN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKAN DOĞAN
- Grupla yapılan bilişsel davranışçı terapi ve çözüm odaklı kısa süreli terapinin lise öğrencilerinde sınav kaygısına etkisinin karşılaştırmalı incelenmesi
Compare the effects of group cognitive behavioral therapy and solution-focused short-term therapy on exam anxiety in high school students
MİRAÇ ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİŞAN BURAK YAŞAR
- Modified systematic desensitization combined with the self-instructional technique
Başlık çevirisi yok
SEVDA KUYUCU
