Vardiyalı çalışan bireylerde sirkadiyen ritmin uyku, yaşam kalitesi, beslenme durumu ve antropometrik ölçümler üzerine etkisi
The effect of circadian rhythm on sleep, quality of life, nutritional status and anthropometric measurements in shift workers
- Tez No: 697775
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZGE KÜÇÜKERDÖNMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Bu araştırma, vardiyalı çalışma sisteminin bulunduğu bir hastanede; bireylerin sirkadiyen ritme bağlı kronotiplerinin uyku ve yaşam kalitesi, antropometrik ölçümler, beslenme durumu ve fiziksel aktivite düzeyleri üzerine etkisini incelemek; çalıştıkları vardiya türüne göre beslenme durumu ve fiziksel aktivite düzeylerini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Temmuz 2019 – Ekim 2019 tarihleri arasında, Antalya Atatürk Devlet Hastanesi'nde 08:00-16:00, 16:00-08:00 ve 08:00-08:00 saat aralıklarına sahip 3 farklı tip vardiyada dönüşümlü olarak çalışan; 21'i sabahçıl, 21'i ara tip ve 18'i akşamcıl kronotipe sahip toplam 60 kadın hemşire araştırma kapsamına alınmıştır. Bireylerin kronotipleri, Sabahçıl - Akşamcıl Ölçeği (SAÖ) ile belirlenmiştir. Veriler, yüz yüze görüşme yöntemiyle elde edilmiştir. Uyku ve yaşam kalitelerinin belirlenmesinde Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) ve Yaşam Kalitesi Ölçeği (SF-36) kullanılmıştır. Farklı tip vardiyalara ait beslenme ve fiziksel aktivite durumlarının takibini yapmak amacıyla bireylerden çalıştıkları her bir vardiya tipinde 3 günlük besin tüketimlerini ve 1 günlük fiziksel aktivitelerini kaydetmeleri istenmiştir. İstatistiksel analizler SPSS (Statistical Package for Social Sciences) paket programı kullanılarak yapılmıştır. Kronotip sabahçıllıktan akşamcıllığa doğru kaydıkça fiziksel aktivite yapma sıklığı anlamlı olarak azalmaktadır (p0.05). Akşamcıl bireylerin PUKİ skoru (8.72±3.94), sabahçıl bireylere göre (5.62±3.14) daha yüksektir (p0.05) ve çalıştıkları vardiya türlerine göre (p>0.05) farklılık göstermemektedir. Bireylere, uyku ve yaşam kalitelerini optimal düzeyde tutmalarını ve beslenme rutinlerini mümkün olan en iyi şekilde düzenlemelerini sağlayabilecek nitelikte eğitimler verilmelidir.
Özet (Çeviri)
This research was carried out in a hospital with a shift working system to examine the effects of individuals' circadian rhythm-related chronotypes on sleep quality, quality of life, anthropometric measurements, nutritional status and physical activity levels; and to evaluate the nutritional status and physical activity levels according to the type of shift they work. Between July 2019 and October 2019, working alternately in 3 different types of shifts with 08:00-16:00, 16:00-08:00 and 08:00-08:00 hours at Antalya Atatürk State Hospital; a total of 60 female nurses, 21 with morning type, 21 with intermediate type and 18 with evening type chronotype, were included in the study. Chronotypes of individuals were determined by the Morningness-Eveningness Questionnaire (MEQ). The data were obtained by face-to-face interview method. Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) and Quality of Life Scale (SF-36) were used to determine sleep and quality of life. In order to monitor the nutritional and physical activity status of different types of shifts, individuals were asked to record their 3-day food consumption and 1-day physical activity in each shift type they worked. Statistical analyzes were performed using the SPSS (Statistical Package for Social Sciences). As the chronotype shifts from morning to evening, the frequency of physical activity decreases significantly (p0.05). Evening type individuals' PSQI score (8.72±3.94) was higher than morning type individuals (5.62±3.14) (p0.05) and the types of shifts they work (p>0.05). Individuals should be given training that will enable them to keep their sleep and quality of life at an optimal level and to organize their nutritional routines in the best possible way.
Benzer Tezler
- Vardiyalı çalışanların uyku kalitesi ile beslenme alışkanlıkları arasındaki ilişkinin üç faktörlü beslenme anketi ve sağlıklı yeme indeksi ile değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between sleep quality and nutritional habits of shift employees using three factor eating questionnaire and healthy eating index
BENAY İNCEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Aydın ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP ANDAÇ ÖZTÜRK
- İnsomnia tanılı bireylerde ve gece vardiyasında çalışan sağlık personellerinde period ailesi genlerinden PER1, PER2 ve PER3 genlerinin ekspresyon düzeylerinin karşılaştırılması
Comparison of expression levels of period geneticsPER1, PER2 and PER3 at insomnia diagnosed individuals and night shift working health care personnel
RABİA EMEKLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
GenetikErciyes ÜniversitesiTıbbi Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUNİS DÜNDAR
- Vardiyalı çalışan hemşirelerde sirkadiyen ritmin beslenme durumu, fiziksel aktivite düzeyi ve aşırı besin isteği üzerine etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effect of circadian RHYTHM on nutritional status, physical activity level and excessi̇ve food desire in shift working nurses
BÜŞRA KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikAnkara Medipol ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR GÖBEL
- Vardiyalı çalışan hastane personelinin beslenme durumunun ve bilişsel fonksiyonlarının saptanması
Determination of nutritional status and cognitive functions of shift worker hospital personnel
ASLI YAĞMUR KULAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESEN YEŞİL
- Vardiyalı çalışan sağlık personelinin serum nesfatin-1 düzeyi ile sirkadiyen ritim, enerji gereksinimi ve beslenme durumu ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between serum nesfatin-1 level, circadian rhythm, energy requirement, and nutritional status in shift working health personnel
MERYEM ÖZDEMİR PETEK
Doktora
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikHasan Kalyoncu ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ANIL ERBAĞCI
PROF. DR. AYLA GÜLDEN PEKCAN