Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda sürekli dikkat ve ödül işleme bozukluklarının fMRI ile incelenmesi
Examination of sustained attention and reward processing disorders in attention deficit hyperactivity disorder by fMRI
- Tez No: 698022
- Danışmanlar: PROF. DR. BARIŞ METİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikiyatri, İşletme, Psychiatry, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Nöropazarlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Erişkin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), alanında az çalışılan ve literatürde boşlukları olan bir konudur. DEHB hastalığının nörofizyolojik yapısı gereği, dikkat süresi kısalığı/konsantrasyon güçlüğü, hiperaktivite ile dürtü kontrol problemleri gösteren nörogelişimsel bir hastalıktır. Bu çalışmada, DEHB'de görülen iki nöropsikolojik bozukluk olan 'sürekli dikkat' ve 'ödül işleme' bozukluklarının beyin bölgeleri aktivasyon oranları ile ilişkileri incelenmiş, bu yolla erişkin DEHB literatüründe yanıtlanmamış bir sorunun yanıtı aranmaya çalışılmıştır. Sürekli dikkat ve ödül işleme bozuklukları, bilgisayarlı testler yardımıyla ölçümlenmiş ve psikolojik kayıplarla korelasyon gösteren bölgeler belirlenmeye çalışılmıştır. Katılımcıların, fonksiyonel MR çekimleri ve MR dışında psikolojik ölçümleri tamamlanmıştır. Çalışmaya, erişkin DEHB prevalans oranı en yüksek yaş aralığı olan 18-30 yaş arası, 39 katılımcı (19 DEHB - 20 Kontrol) dahil edilmiştir. Araştırmanın ilk aşamasında her katılımcıya, DEHB DSM Ölçeği, BECK Anksiyete Ölçeği ve BECK Depresyon Ölçeği uygulanmıştır. İkinci aşamada, fonksiyonel MR çekimi öncesi Gecikmeli Ödül İşleme paradigmasının ilk aşaması, davranışsal iktisat çalışmalarından biri olan 'hiperbolik indirgeme' kuramı kullanılarak katılımcılara uygulanmıştır. Gecikmeli Ödül İşleme paradigmasının ilk aşamasında katılımcıların kayıtsızlık noktaları belirlenmiş (ödül, kişiye özgü bir kodlama davranışı olduğu için her bir katılımcının ödülü algılama potansiyelleri ayrılmıştır) ve ikinci aşama için her katılımcıya özgü bir paradigma hazırlanmıştır. Üçüncü aşamada ise fMRI çekimleri ile birlikte Sürekli Dikkat Performans paradigması ve ikinci aşama Gecikmeli Ödül İşleme paradigması uygulanmıştır. Toplanan verilerin analizleri sonucu, DEHB'li grup ve kontrol grubu arasında, Sürekli Dikkat Performans paradigması uyaranlarına karşı ve Gecikmeli Ödül İşleme paradigma sorularına yönelik farklı seviyede aktivasyon gösteren alanlar saptanmıştır. DEHB'li grupta, kontrol grubuna kıyasla, beynin bazı bölgelerinde hipoaktivite bazı bölgelerinde ise hiperaktivite tespit edilmiştir. Sürekli Dikkat Performans paradigması uyaranlarına karşı farklı seviyede aktivasyon gösteren alanlar; ventral anterior singulat girus, sol fusiform alan ve sağ angüler girus olarak belirlenmiştir. Gecikmeli Ödül işleme paradigması sorularına yönelik iki grup arasında farklı aktivasyon seviyesi gösteren alanlar; sol inferior frontal girusun arka bölgesi, sol supramarjinal girus ve sağ premotor alan olarak belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Adult Attention Deficit and Hyperactivity Disorder (ADHD) is a subject that is studied less and has many gaps in the literature. This study investigated the relationship between brain regions activation rates of 'sustained attention' and 'reward processing' disorders, which are two main neuropsychological disorders seen in ADHD. The research, an attempt was made to seek an answer to an unanswered question in the adult ADHD literature. Sustained attention and reward processing disorders were measured with the help of computerized tests and brain parts that correlated with psychological losses were tried to be determined. Research was conducted among 39 (19 ADHD – 20 Controls) participants between the ages of 18-30 which have the highest adult ADHD prevalence rate. The study started with the measurements of Attention Deficit and Hyperactivity DSM Scale, BECK Anxiety Scale and BECK Depression Scale for each participant. In the second stage, the first level of the Delayed Reward Discounting Paradigm was applied using the hyperbolic reduction theory, which is one of the behavioral economics studies. In the first stage of the Reward Processing Paradigm, the indifference points of the participants were determined (each individual's reward perception potentials were separated since the reward is a unique coding behavior) and the reward threshold specific to each participant was determined, and a special paradigm was prepared for the second stage. In the third stage, the Continuous Performance Test Paradigm (CPT) 'go - nogo' and the second level Delayed Reward Discounting Paradigm were applied together with fMRI scans. As a result of the analysis, between the adult ADHD group and the control group; brain areas showing different levels of activation were determined for the sustained attention paradigm stimuli and for the reward processing paradigm questions. Compared to the control group, the ADHD group had hypoactivity in some parts of the brain and hyperactivity in others. The areas which show different levels of activation against sustained attention paradigm stimuli among the ADHD group and the healthy group are ventral anterior cingulate gyrus, left fusiform area and right angular gyrus. On the other hand, different levels of activation parts of reward processing paradigm questions are posterior region of the left inferior frontal gyrus, left supramarginal gyrus and right premotor area.
Benzer Tezler
- Majör depresyonda ödülle ilişkili öğrenmenin değerlendirilmesi
Relation of major depression with reward related learning
AHMET GÜRCAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriHacettepe ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KORAY BAŞAR
- Moxo yetiskinlere yönelik çeldirici sürekli performans testinin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda değerlendirme aracı olarak kullanılması
Moxo adult distractor-continuous performance test as an assessment tool in attenti̇on deficit hyperactivity disorder
DAMLA AKÇEŞME
- MOXO d-CPT DEHB testi çocuk versiyonunun dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda değerlendirme aracı olarak kullanılması
Utilization of the MOXO continuous performance test child version for attention deficit/hyperactivity disorder as an evaluation tool
SELİN KIRNAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Psikolojiİstanbul Ticaret ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN MALKOÇ
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda eş hastalanım varlığının benlik algısı üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
The assessment of effects of comorbidity on the self-concept in attention deficit hyperactivity disorder
HANDAN METİN DUMAN
- The relationship between MOXO continuous performance test results and volumetric brain MRI in attention deficit hyperactivity disorder
Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda MOXO sürekli performans testi sonuçları ile volumetrik beyin MR'ının ilişkisi
AHLANUR ÇOLAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
NörolojiÜsküdar ÜniversitesiNörobilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SULTAN TARLACI