Animasyon∕canlandırma filmlerinin mesajları üzerine göstergebilimsel bir analiz: Kırgızistan örneği
A semiotic analysis on the messages of animation films: The case of Kyrgyzstan
- Tez No: 698040
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET KÜÇÜKKURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gazetecilik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 469
Özet
XXI. yüzyılın küreselleşmenin himâyesi altında geçtiğinde şüphe yoktur. Sosyal bilimlerde küreselleşme üzerine kimi zaman zıt düşüncelerin söylendiği bilinmektedir. Küreselleşmeyi kimi olumlu değerlendirirken, kimi de onun olumsuz taraflarına daha çok işaret etmektedir. Günümüzde küreselleşme dünyanın farklı ülkelerini etkisi altında bulundurarak en uzak yerlerine bile yavaş yavaş sızmaktadır. Küreselleşmenin etkilerine maruz kalmayan yok diyecek kadar az sayıda ülke bulunmaktadır. Küreselleşme sürecinin belirtileri arasında Batı kültürünün, biliminin, hayat tarzının hegemonyası; merkezi bir denetim sistemine dahil edilen iletişim araçlarının yaygınlaşması; uluslararası şirketlerin milli mali ve finansal kuruluşlarını denetim altına alması; dünyada hâkim ideoloji olarak liberal demokratik ekonomik sisteminin kabul edilmesi ve buna benzer diğer faktörler yer almaktadır. Ayrıca, kültürün metalaştırılarak kullanılması sonucunda kültür endüstri fenomeni ortaya çıkmıştır. Kitle iletişim araçlarını denetimi altında tutan şirketler kendi değerlerini onların aracılığıyla yayarak yaygınlaştırmaktadırlar. Egemen ideoloji temelinde benzer içeriğe sahip medya mesajları insanların düşünce tarzlarını biçimlendirmeye yöneliktir. Sanattan başlayarak sinemaya kadar tüm kültür ürünleri belli standartlara göre üretilerek homojenleşmeyi beraberinde getirmişlerdir. Bu manipülasyonların sonucunda farklı toplumlarda kültürel homojenleşme söz konusu olmaktadır. Kültürel bir araç olan canlandırma filmlerinde sunulan mesajların çocuk izleyiciler tarafından filtrelenmeden direk bilinçaltına yazıldıkları bilinmektedir. Bundan dolayı, canlandırma filmlerinde sunulan ideolojik mesajların çözümlenmesi gerekmektedir. Doktora tez çalışmasının asıl amacı canlandırma filmlerinde çocuk izleyicilere küreselleşme bağlamında hangi kültürel kodlarının iletildiğini, hangi düşünce biçiminin ve yaşam tarzının sunulduğunu ortaya çıkarmaktır. Bu araştırmada uygulama bölümü iki kısımdan oluşmaktadır. Birinci kısımda örneklem olarak 2017-2018 yıllar arasında yayınlanan Ferdinand, The Grinch (Grinç), Coko (Koko), Next Gen (Yeni Jenerasyon), Hotel Transilvanya 3: Summer Vacation (Otel Transilvanya: Yaz Tatili), Ralph Breaks the İnternet (Ralph ve İnternet), Викрадена принцеса: Руслан і Людмила (Kaçırılan Prenses: Ruslan ve Ludmila), İnceribles 2 (İnanılmaz Aile 2), Drôles des Petites Bêtes (Böceklerin Gizli Hayatı), Три богатыря и наследница престола (Üç Bahadır: Tahtın Varisi) filmlerin göstergebilimsel çözümlenmesi yapılmıştır. Çalışmanın amacına uygun gelen kadrolar seçilerek Barthes'in modelinde yer alan düz anlam, yan anlam ve mit üçlemesine göre çözümlenmiştir. Göstergebilimsel analiz yapıldıktan sonra kategoriler şu şekilde belirtilmiştir:“iktidar ilişkileri ve liberal sistem”;“kapitalist değerlerin sunulması”;“teknoloji, seçkinlik ilişkisi ve gözetim”;“transhümanizm ve hümanizm”;“”iyilik“ ve ”kötülük“ arasında doğal sınırın kaldırılması”;“din ile alakalı imgelerin sunulması”;“gelenekler ve aile değerleri”;“ölümün sunulması”;“şiddetin sunulması”,“toplumsal cinsiyet açısından kadın karakterleri”;“erkek karakterlerinde efeminelik ve queer”;“cinselliğe dönük imgeler üzerinden müstehcenliğin meşrulaştırılması”;“uyumsuz kombinasyonlar”;“popüler kültür bağlamında etik dışı davranışlar, alkol kullanımı ve diğer modern fenomenler”. Uygulama bölümünün ikinci kısmında araştırma fenomenolojik analiz niteliğinde olup derinlemesine görüşme tekniği ile gerçekleştirilmiştir. Görüşme Kırgızistan'ın başkenti Bişkek şehrinde oturan ve çocuk sahibi olan on beş kadın ile gerçekleştirilmiştir. Görüşmenin amacı annelerin canlandırma filmleri konusunda ne kadar bilinçli olup olmadıkları, bazı canlandırma filmlerinde rastlanan zararlı içeriğinin bulunduğu ile ilgili farkında olup olmadıkları, çocuklarının hangi kitle iletişim araçlarını tükettikleri ile ilgili haberdar olup olmadıkları, çocuklara uygun bir canlandırma filminin hangi konuları içermesi gerektiği ile ilgili bilgilere ulaşmaktır. Elde edilen cevaplar kategorisel analiz tekniğine tabi tutularak bir kaç ana başlık altında toplanmıştır, bunlar:“canlandırma filmlerinin en çok izlendiği yerler üzerine”,“en çok sevilen kahraman üzerine”,“olumlu değerlendirilen canlandırma filmi üzerine”, çocukların tercihleri üzerine“, ”A-4 ve diğer blogerler üzerine“, ”Maşa ve Ayı dizisi üzerine“, ”cinsel içerikli mesajlar ve müstehcen sahneler üzerine“, ”çocukların davranışları üzerine“, ”denetleme metodları üzerine“, ”anneler yorum yapmanın önemi üzerine“, ”göstergebilimsel analize dahil edilen filmlerin değerlendirilmesi“, ”annelerin canlandırma filmlerinin etkisi üzerine yorumları“, ”ana dil meselesi üzerine“, ”Kırgız üretimi canlandırma filmleri ve programlarına talep üzerine“, ”ideal bir canlandırma filmi üzerine“, ”annelerin önerileri". Uygulama bölümünün sonuçları ışığında genel sonuç tamamlanmıştır.
Özet (Çeviri)
There is no doubt that the 21st century passed under the auspices of globalization. It is known that sometimes opposing views are expressed on globalization in social sciences. While some evaluate globalization positively, others point to its negative aspects more. Today, globalization is slowly infiltrating even the most distant parts of the world, affecting different countries. There are few countries that are not exposed to the effects of globalization. Symptoms of the globalization process include the hegemony of Western culture, science, and lifestyle; dissemination of communication tools incorporated into a central control system; international companies establish control over national financial and financial institutions; acceptance of the liberal democratic economic system as the dominant ideology in the world and other similar factors. In addition, as a result of the commodification of culture, the phenomenon of culture industry has emerged. The companies that control the mass media are spreading their own values through them. Media messages with similar content on the basis of the dominant ideology are intended to shape people's way of thinking. From art to cinema, all cultural products have been produced according to certain standards and brought homogenization with them. As a result of these manipulations, cultural homogenization occurs in different societies. It is known that the messages presented in animation films, which are a cultural tool, are written directly to the subconscious without being filtered by the child audience. Therefore, the ideological messages presented in animated films need to be analyzed. The main purpose of the doctoral thesis is to reveal which cultural codes are conveyed to child audiences in the context of globalization and which way of thinking and lifestyle are presented in animation films. The application part of this research consists of two parts. In the first part, Ferdinand, The Grinch, Coko, Next Gen, Hotel Transylvania 3: Summer Vacation, Ralph Breaks the Internet, (Ralph and Internet), Викрадена принцеса: Руслан і Людмила (Kidnapped Princess: Ruslan and Ludmila), İnceribles 2, Drôles des petites bêtes (Secret Life of Insects), Три богатыря и наследница престола (Three Heroes: Throne Heir) films which were published between 2017-2018 were selected as a sample. Then, the semiotic analysis of the films was made. The cadres that fit the purpose of the study were selected and analyzed according to the trilogy of denotation, connotation and myth in Barthes' model. After semiotic analysis, the categories are stated as follows:“power relations and the liberal system”;“presentation of capitalist values”;“technology, exclusiveness and surveillance”;“transhumanism and humanism”;“removal of the natural boundary between ”good“ and ”evil“”;“presentation of images related to religion”;“traditions and family values”;“presentation of death”;“presentation of violence”,“gendered female characters”;“femininity and queer in male characters”;“legitimation of obscenity through images of sexuality”;“incompatible combinations”;“unethical behavior, alcohol use and other modern phenomena in the context of popular culture”. In the second part of the application part, the research was based on phenomenological analysis and was carried out with in-depth interview technique. The interview was held with fifteen women who live in Bishkek, the capital city of Kyrgyzstan, and have children. The aim of the interview was to reach information about how conscious mothers are about animated films, whether they are aware of harmful content in some animated films whether they are aware of which mass media their children consume, and what topics an animated film suitable for children should contain. The answers obtained were subjected to the categorical analysis technique and gathered under a few main headings:“on the places where the animated films are watched the most”;“on the most popular hero”;“on the positively evaluated animated film”;“on the preferences of the children”;“on A-4 and other bloggers”;“on Masha and the Bear”;“on sexual messages and obscene scenes”;“on children's behavior”;“on monitoring methods”;“mothers on the importance of commenting”;“evaluation of films included in semiotic analysis”;“mothers comments on the effect of animated films”;“on the issue of mother tongue”;“on demand for Kyrgyz animated films and programs”;“on an ideal animated film”;“mothers suggestions”. In the light of the results of the application section, the general conclusion has been completed.
Benzer Tezler
- Türk canlandırma sinemasında değerler temsilinin analizi
An analysis of values representation in Turkish animation cinema
ZEYNEP ÖZGE KALYONCU
Doktora
Türkçe
2019
Güzel SanatlarYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DİLEK TÜRKMENOĞLU
- Hayat boyu öğrenme kapsamında canlandırma sinemasında ideoloji
The ideology in animation cinema within the scope of lifelong learning
EZGİ TORAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiUygulamalı Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA KINIK
- Disney ve Miyazaki canlandırmalarında kullanılan korku göstergelerinin biçim ve içerik açısından incelenmesi
Analysis of horror indicators used in Disney and Miyazaki animations in terms of form and content
DENİZ CAN ATAL
- Türkiye'deki sosyal medya reklamlarında animasyon (canlandırma) kullanımının incelenmesi ve bir uygulama örneği
Investigation of animation operation in social media advertisements in Turkey and an application example
GÜRSEL ÇAVDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarKütahya Dumlupınar ÜniversitesiBileşik Sanatlar Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZİK ÇELİK YILMAZ
- Amerikan bilim kurgu sinemasında zaman yolculuğu filmleri (1960-2010)
Time travel movies in american science fiction cinema (1960-2010)
GÖKÇEN ARDIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Radyo-Televizyonİstanbul ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLÜFER PEMBECİOĞLU