Geleneksel Türk halk bayramları üzerine bir araştırma
A research on traditional Turkish folk festivals
- Tez No: 698141
- Danışmanlar: PROF. DR. SİNAN GÖNEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 823
Özet
Çeşitli bölgelerde ortaya çıkan ve bu sebepten içinde bazı farklılıkları barındıran kültür onu meydana getiren insan topluluklarına has bir unsurdur. Milletlerin özünü temsil eden kültür kolaylıkla değiştirilemeyeceği gibi milletin ortak malı olması ve birleştirici rol oynamasından dolayı nesilden nesile aktarılmakta, korunmakta ve milletin yapısına uygun olarak geliştirilmektedir. Nesiller arası köprü vazifesi gören kültür, değişmeleri ve gelişmeleri de en iyi gösteren unsurdur. Çalışmamızda milletimizin benliğinden ilhamını alan, önemli olaylar karşısında sevincini, coşkusunu anlattığı bayramlar ve şenlikler bu bağlamda incelenmektedir. Bayramlar her millette görülen o milletin bir parçası olan her fert tarafından benimsenen ortak unsurlardandır. Bütün bayramlar dinî veya millî bir inanış, o milleti ilgilendiren ortak olaylar ve değer yargıları ya da tabiatta meydana gelen değişiklikler neticesinde oluşmuştur. İslâmiyet'i kabul eden Türkler eski bayram ve ayinleri pagan dönemine ait gelenekler olarak kabul etmişler fakat yine de ilk Müslüman olan ve konargöçer olarak yaşayan Türkler toy, şölen, yuğ, sürgün avı vb. şekillerde yaşatmaya devam etmişlerdir. Bu gelenek, görenek ve an'aneler Türk dünyasına miras olarak kalmış ve farklı coğrafyalarda birtakım değişikliklerle yaşatılmıştır. Eski Türkler Orta Asya bozkır kültürü çerçevesinde yaşamış, hayvancılık ve tarım alanında şekil alan hayat tarzını benimsemiş ve ekonomik faaliyetleri etrafında oluşan zaman kavramını bu hayat tarzına göre bölümlere ayırıp kullanmışlardır. Türklerin yaşadıkları geniş bozkırlar Türklerin kültürlerinin ve değerlerinin ortaya çıkmasında, oluşmasında ve şekillenmesinde kendine has bir kültür oluşturmasında önemli bir rol oynamıştır. Özellikle Türklerin hayatlarında geniş bozkır alanlarının ve kendilerine yoldaş kabul ettikleri atların önemli bir yeri olmuştur. Tabiattaki değişiklikler, özellikle baharın gelmesiyle birlikte tabiatın uyanışı, canlanışı onların hayatında çok önemli ve anlamı olan bir hareketlilik olmuştur. Çetin geçen kış mevsiminin ardından baharın gelmesi, tabiatın canlanması, o coğrafyada hayvancılık yapan Türklerin sürülerini otlaklara çıkarması ve çiftçilerin ekinlerini ekmeleri için bir başlangıç ve büyük bir bayram yapma vesilesi olmuştur. Özellikle yeni gün, yeni yıl, yılbaşı gibi adlarla anılan bahar bayramları değişik adlarla anılmış olsalar bile uygulama şekillerindeki küçük değişikliklerle Türkler arasında büyük bir coşkuyla kutlanagelmiştir. Baharın gelmesi şüphesiz her toplumda büyük bir sevince sebep olmuştur. Bu sebepten kışın soğuğundan karından kurtuluş ve yeniden diriliş, can buluş tabiata duyulan sevgiyi“bahar bayramları”biçiminde şekillendirmiştir.
Özet (Çeviri)
Just as the culture representing essence of nations cannot be changed easily, due to the fact that it is common property of a nation and it has a connective role, it is transferred from one generation to the next and it is protected and developed in accordance with the nature of that nation. The culture performing a bridge task between generations, is also an element demonstrating changes and developments in the best way. Bairams and carnivals those take inspiration from identity of our nation and joy and enthusiasm for important events, are examined. Bairams are mutual elements those are adopted by every individual, are parts of that nation and are seen in every nation. All bairams were formed as a result of a religious or national belief, mutual events concerning that nation and value judgments or changes occurred in the nature. Turkish people accepting Islam, accepted old bairams and rituals as traditions of pagan period, however, Turkish people those become Muslim and live as nomadic, continued to make them live in different ways such as feast, beanfeast, funeral ceremony, blood sports etc. These customs, traditions and practices were inherited to Turkish world and they were kept alive in different geographies with several changes. Ancient Turks lived within the frame of steppe culture of Central Asia, adopted a life shaped in animal breeding and agriculture and they used concept of time shaped around economic activities by dividing them into sections based on their life-style. Wide steppes where Turkish people lived, had an important role in arising cultures and values of Turks, forming and shaping them and creating a unique culture. Changes in the nature and awakening of nature together with spring, its resurrection had been the most important and meaningful activity in their lives. Spring coming after a tough winter season, became resurrection of nature, that Turkish people who lived in that geography, took their herds to meadows and a beginning to plant corps for farmers and became a cause to form a big bairam. Even though spring bairams were especially named as new day, new year and year beginning, they were celebrated with a great enthusiasm amongst Turkish people with small changes in practice. Certainly, spring's coming caused a big joy in all societies. For this reason, salvation from cold and snow of winter and resurrection, refreshment were shaped as love for the nature as“spring bairams”.
Benzer Tezler
- Selim Sırrı Tarcan ve İsveç jimnastiği: Beden eğitiminde İsveç modelinin II. Meşrutiyet dönemi Türk eğitim sistemine entegrasyonu
Selim Sırrı Tarcan and Swedish gymnastics: Integration of Swedish model in physical education into Turkish education system of second constutional period
OSMAN TOLGA ŞİNOFOROĞLU
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM YILDIRAN
- Doğu Karadeniz bölgesi denizcilik folkloru üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
YASEMİN MİRAZLI SARAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN EKİCİ
- Muğla yöresi kadın merkezli geleneksel uygulamalarla bu uygulamalara bağlı sözlü ürünlerin işlevleri üzerine bir araştırma
A research on women?centered traditional applications and functions of nuncupative products depending on these applications in Muğla region
ASLI BÜYÜKOKUTAN
Doktora
Türkçe
2011
Halk Bilimi (Folklor)Balıkesir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AÇA
- Yaşayan Eski -Rus Folkloru ve Geleneksel Kültür Dergisi'nin (Живая Старина -Журнал о Русском Фольклоре и Традиционной Культуре) 1994-2018 yılları arasında yayımlanan sayıları üzerine bir değerlendirme
An assessment on the issues of the Journal of the Living Antiquity -Russian Folklore and Traditional Culture (Живая Старина -Журнал о Русском Фольклоре и Традиционной Культуре) published between 1994 and 2018
ÖZGÜR BEDİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Ankara ÜniversitesiHalk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERPİL AYGÜN CENGİZ
- Türkçe ders kitaplarında yer alan millî kültür temasına ilişkin metinler üzerine bir içerik analizi
A content analysis on the texts on theme of national culture in Turkish textbooks
AHMET BAYRAKTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TEMİZKAN