Erken dönem uyumsuz şemalar ve algılanan ebeveynlik stillerinin yeme tutumu üzerine etkisinin incelenmesi
Study of the impact of early incompatible schemes and perceived parenting styles on eating attitudes
- Tez No: 700845
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ÖZLEM MESTÇİOĞLU GÖKMOĞOL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Okan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Çalışmada amaçlanan, yeme bozukluğu geliştirme riski olan ve yeme bozukluğu geliştirme riski olmayan bireylerin erken dönem uyumsuz şemaları ve algılanan ebeveynlik biçimleri açısından farklılaşıp farklılaşmadığını ve bu iki değişkenin yeme tutumu üzerindeki yordayıcı etkisini incelemektir. Örneklem İstanbul'da ikamet eden, 18-40 yaşları arası 374 kadın ve erkekten oluşmaktadır. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Yeme Tutum Testi (YTT), Young Şema Ölçeği Kısa Form 3 (YŞÖ-KF3), Young Ebeveynlik Ölçeği (YEBÖ) kullanılmıştır. Yapılan bağımsız örneklem T-Testi analizleri sonucunda yeme bozukluğu geliştirme riski olan kişilerin Young şema alt boyutlarından 'duygusal yoksunluk', 'başarısızlık', 'sosyal izolasyon', 'duyguları bastırma', 'onay arayıcılık', 'bağımlılık', 'kendini feda', 'terk edilme', 'hastalık karşısında dayanıksızlık' ve 'yüksek standartlar' ortalama puanlarının, yeme bozukluğu riski olmayanların puanlarından anlamlı bir şekilde yüksek olduğu saptanmaktadır. Ayrıca yeme bozukluğu geliştirme riski olan kişilerin Young ebeveynlik alt boyutlarında hem anneden hem de babadan algıladıkları 'kuralcı/kalıplayıcı', 'koşullu/başarı odaklı', 'küçümseyici/kusur bulucu', 'aşırı koruyucu/evhamlı' ebeveynlik stillerinin ortalama puanlarının yeme bozukluğu riski olmayanların ortalama puanlarından anlamlı bir şekilde yüksek olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Ek olarak yalnızca anneden 'sömürücü/istismar edici' ebeveynlik algıladıkları bulunmuştur. Ayrıca Young şema alt boyutlarının yeme tutumu üzerindeki yordayıcılığı değerlendirilmiş; 'başarısızlık', 'onay arayıcılık' ve 'yüksek standartlar' alt boyutlarının yeme tutumunu pozitif yönde ve anlamlı bir şekilde yordadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Young şema alt boyutlarıyla birlikte algılanan ebeveyn stillerinin yeme tutumu üzerindeki yordayıcılığı da değerlendirilmiş; algılanan anne stillerinden 'kuralcı/kalıplayıcı', 'sömürücü/istismar edici' ve algılanan baba stillerinden 'aşırı koruyucu' biçimin yeme tutumunu pozitif yönde ve anlamlı bir şekilde yordadığı gözlenmiştir. 'Cezalandırıcı' ve 'aşırı koruyucu/evhamlı' ebeveynlik stillerinin ise yeme tutumunu negatif yönde ve anlamlı bir şekilde yordadığı bulgusuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of the study is to examine whether individuals at risk of developing an eating disorder and not at risk of developing an eating disorder differ in terms of early incompatible schemes and perceived forms of parenting, and the predictive effect of these two variables on eating attitude. The sample consists of 374 men and women between the ages of 18-40 residing in Istanbul. Personal Data Form, eating attitude Test (YTT), Young schema scale Short Form 3 (YSHÖ-KF3), Young parenting scale (YEBÖ) were used in the study. In fact, independent sample t-test analyses of young people who are at risk of developing an eating disorder as a result of the schema sub-dimensions 'sensory deprivation', 'failure', 'social isolation', 'the suppression of emotions', 'groups for approval', 'dependency', 'self-sacrifice', 'abandonment', 'minor resistance in the face of illness' and 'high standards' average scores significantly higher than those of non-risk of an eating disorder is to be determined. Also the size of the child at risk of developing an eating disorder from a parent parenting of young people perceive 'lawful/good is not', 'conditional/success-oriented', 'condescending/flaw Finder', 'over-protective/neurotic' parenting styles, the average of the scores of the risk of an eating disorder are significantly higher than the average score of non-finding is reached. In addition, they were found to perceive 'exploitative/abusive' parenting only from the mother. In addition, the predictability of Young schema sub-dimensions on eating attitude was evaluated; it has been found that the lower dimensions of' failure',' approval seeking 'and' high standards ' positively and meaningfully predict eating attitudes. The predictability of perceived parental styles on eating attitude along with Young schema sub-dimensions was also evaluated; it was observed that the 'prescriptive/formative', 'exploitative/abusive' and 'overly protective' form from perceived maternal styles positively and significantly predicts eating attitude. It has been found that' punitive 'and' overly protective/neurotic ' parenting styles negatively and meaningfully predict eating attitudes.
Benzer Tezler
- 20-35 yaş aralığındaki bireylerin erken dönem uyumsuz şemalarının ve algılanan ebeveynlik stillerinin dizi karakterleriyle kurdukları parasosyal etkileşim ile ilişkisinin incelenmesi
Examining the relationship among early maladaptive schemas, perceived parenting styles and parasocial interaction formed with series characters in individuals between ages 20 and 35
SILA ÖZGÖREN BEDEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİS ÖZERK
- Antisosyal kişilik bozukluğunda erken dönem uyumsuz şemalar, algılanan ebeveynlik stilleri ve şema sürdürücü başa çıkma davranışları arasındaki ilişkiler: Şema terapi modeli çerçevesinde bir inceleme
The relationships between early maladaptive schemas, perceived parenting styles and schema driven coping styles in antisocial personality disorder: An investigation through the schema therapy model
ZEHRA ÇAKIR
- Fibromiyalji hastalarında erken dönem uyumsuz şemaların ve ebeveynlik stillerinin ağrı inançları ile ilişkisi
The relationship of parenting styles and early maladaptive schemas with pain beliefs in patients of fibromyalgia
ZEYNEP DİKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI EYRENCİ
- The predictive roles of perceived social support, early maladaptive schemas, parenting styles, and schema coping processes in well-being and burnout levels of primary caregivers of dementia patients
Demans hastasına temel bakım veren bireylerde algılanan sosyal desteğin, erken dönem uyumsuz şemaların, ebeveynlik stillerinin ve şema baş etme biçimlerinin iyilik hali ve tükenmişlik seviyeleri üzerindeki yordayıcı rolü
ELÇİN AYRANCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM BOZO
- Erken dönem uyumsuz şemalar, algılanan ebeveynlik stilleri ve kişilerarası şemaların nesiller arası incelenmesi - şema odaklı bir inceleme
An intergenerational study of early maladaptive schemas, perceived parental styles and interpersonal schemas - a schema focused study
BÜŞRA AVCILAR İLHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiOkan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RUKİYE İREM ERDEM ATAK