Psycho-social factors involved in emerging adults' cigarette use: A mixed-method study
Beliren yetişkinlerin sigara kullanımındaki psiko-sosyal faktörler: Karma yöntemli bir çalışma
- Tez No: 700938
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ASLI ÇARKOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: beliren yetişkin, tütün kullanımı, sigara, risk faktörleri, psiko-sosyal faktörler, kimlik gelişimi, geçiş dönemi, gelecek kaygısı, karma yöntem, emerging adults, tobacco use, smoking, health-risk factors, psycho-social factors, identity development, transition period, future anxiety, mix-methods
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Kadir Has Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Bu tezin temel amacı, beliren yetişkinlik teorisi çerçevesinde üniversite öğrencilerinin sigara kullanımı etkileyen psiko-sosyal risk faktörlerinin (dürtüsellik, aidiyet duygusu, gelecek kaygısı, maneviyat ve kimlik gelişimi) araştırmaktır. Bu risk faktörleri, lojistik regresyon analizi ve k-ortalamalar kümeleme analizi kullanılarak araştırılmıştır. Daha sonra nitel araştırma yöntemleri kullanılarak detaylandırılmıştır. Nicel aşamada, 389 beliren yetişkin (%73.5, Yaş ortalama= 21.4, SS = 1.64) çalışmaya katılmıştır. Lojistik regresyon düşük manevi inanç düzeyinin, yüksek dürtüselliğin ve yüksek alkol kullanımının, sigara içme olasılığını arttırdığını göstermiştir. Sigara kullanımı ile, arkadaşa ve işe aidiyet duygusu ve kimlik gelişimi boyutları arasında doğrusal olarak ilişkili bulunmamıştır. K-ortalamalar kümeleme analizi, ipotekli kimlik statüsünün sigara kullanımı için koruyucu bir faktör olduğunu, kimlik başarısızlığının ise sigara kullanımı için risk faktörü olduğunu ortaya koymuştur. Kimlik gelişimi başarılı olsa bile, yüksek gelecek kaygısı ve düşük manevi inanç düzeyi risk faktörleri olarak önemini korumaktadır. Nitel kısımda ise ise, üniversite kampüsündeki 30 öğrenciyle (15 Kadın) yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Sonuçlara göre, sigara bağımsızlık ilanı ya da yetişkinliğe geçiş ritüeli gibi anlamlara sahiptir. Bulgular erkeklerin bunu kadınlardan daha erken yaşadığını göstermektedir. Ancak bu yaş grubundaki kadınlar için bu“yetişkinliğe geçiş ritüeli”ortaya çıkan yetişkinlik yıllarının başlarında yaşanmaktadır. Katılımcılar ayrıca gelecekleriyle ilgili endişelerini ifade etmişlerdir. Katılımcılar endişe altında, daha fazla sigara içtiklerini ve dumanı daha fazla içlerine çektiklerini bildirmişlerdir. Sonuç olarak bu araştırma, karma yöntemler ve beliren yetişkinlik teorisini kullanarak üniversite öğrencilerinin sigara kullanımlarının psiko-sosyal risk faktörlerini gösteren ilk çalışmadır. Bu sonuçlar, gelecekteki çalışmalara ışık tutacak ve beliren yetişkinlere odaklanan yeni müdahale ve sigara bırakma programlarının gelişmesinde katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
The thesis aimed to investigate psycho-social risk factors (impulsivity, sense of belongingness, future anxiety, spirituality, and identity development) affecting tobacco use among university students using the theory of emerging adulthood. These risk factors investigated using logistic regression analysis and k-means cluster analysis. Then it explained in detail using qualitative research methods. In the quantitative part, 389 emerging adults (73.5% women, Mage = 21.4, SD = 1.64) participated into the study. Logistic regression models showed that lower levels of spirituality, higher levels of impulsivity, and higher use of alcohol increased the likelihood of being a smoker. Cigarette use was not linearly associated with feelings of belongingness to friends and work and five identity development dimensions. K-means cluster analysis revealed that foreclosure identity status seemed to be a protective factor, while lack of identity achievement seemed to be a risk factor of smoking. Even when identity development was achieved, high future anxiety and low spirituality remained as significant risk factors. In the qualitative part, 30 participants (15 women) were interviewed face-to-face at the university campus. Results showed that cigarettes played a role as a declaration of independence from their existing groups, a rite of passage into adulthood. The findings showed that men went through this earlier than women. However, the“rite of passage”story took place in adolescence for men and in the emerging adulthood years for women in this age group. Our participants also reported anxiety about their future, and whenever they felt anxious, they smoked more cigarettes and inhaled the smoke more. To conclude, this is the first study demonstrating the psycho-social risk factors of tobacco use among university students utilizing the theory of emerging adults using mixed methods. These results will help future studies and improve the new intervention and smoking cessation programs for emerging adults.
Benzer Tezler
- Şişli İlçesinde mevcut yeşil dokunun irdelenmesi ve yeşil alan planlamasına yönetlik öneriler
Başlık çevirisi yok
ESMA TUFANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALE ÇIRACI
- Kalp-damar hastalarında a tipi davranış ve öfke analizi
Analysis of A type behavior pattern and anger profiles in patients with coronary heart disease
ALİ GÜHER ENİSELER
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
BiyolojiCelal Bayar ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SELİM UZUNOĞLU
- Eş şiddeti suçu ile ilişkili olabilecek psiko-sosyal faktörlerin belirlenmesi ve suç analizi
Determination of psycho - social faktors in partner violence and crime analysis
AYŞEN LENGERLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
PsikolojiAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Adli Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE GÜLSEN ERDEN
- Başarılı okul müdürleri arasında öğretmenlere yaklaşımları yönüyle hangi motivasyon faktörlerinin daha etkili olduğunun incelenmesi (Siirt ili örneği)
Investıgatıon of whıch motıvatıon factors are more effectıve ın the aspect of dealıng wıth teachers among succesful school headmasters (a sample of Siirt)
BAYRAM ELÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimZirve ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÇETİN TAN
- Kadın sporcularda yaralanma kaygı düzeyinin ve başa çıkma stratejilerinin incelenmesi
An investigation of injury anxiety level and coping strategies in female athletes
PINAR ARMAĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SporTrakya ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AJLAN SAÇ