Hizmetkâr liderlik tarzının işe adanmışlık üzerindeki etkisinde algılanan örgütsel adaletin aracı rolü
Impacts of servant leadership on work engagement: Mediating effect of perceived organizational justice
- Tez No: 701349
- Danışmanlar: PROF. DR. AHU TUĞBA KARABULUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Ticaret Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 278
Özet
Liderlik teorilerinden“Hizmetkâr Liderlik”, ahlakî değerleri vurgulayan, iş görenlere ve onların gelişimine öncelik veren önemli teorilerden biridir. Hizmetkâr liderlik, önce takipçilerine hizmet etmeye, onlara fedakarca davranmaya sevgi, şefkat, alçakgönüllülük ve empati gibi duyguları taşımaya ve takipçilerinin çıkarlarını kendi çıkarlarından çok daha fazla ön planda tutmaya odaklı yeni nesil liderlik yaklaşımıdır. Yeni dönem küresel iş hayatı kültürünün getirdiği resmileşen iş ilişkileriyle birlikte; psikolojik yıpranma, yoğun stres artışı buna bağlı olarak çalışanların motive olmasının zorlaşması türünden birçok olumsuz durumun iş hayatında yaygınlaştığı bir gerçektir. Bu sebepten takipçilerinin hizmetkârı olan ve kurum içi süreçler ve ilişkileri ahlakî değerler çerçevesinde yürüten, fedakâr ve mütevazı liderlere duyulan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Son zamanlarda yazında hizmetkâr liderlik konusu ile ilgili bilimsel çalışmalar hızla artsada konu hakkında yapılacak daha çok çalışmaya ihtiyaç olduğu görülmektedir. Bu çalışmada hizmetkâr liderliğin işe adanmışlığa olan etkisinde algılanan örgütsel adaletin aracılık rolü incelenmiştir. Sektör olarak hizmet sektöründe bulunan yönetici olmayan iş görenlerden meydana gelen toplam 389 katılımcıdan elde edilen verilerle 3 değişken arasındaki dolaylı ve doğrudan etkiler yapısal eşitlik modelinde aracı etki analiziyle (Mediation Effect Analysis) incelenmiştir. Ankette ölçek olarak, otantiklik, sorumlu yöneticilik, güçlendirme, tevazu, geride durma, affetme, hesap verebilirlik ve cesaret boyutlarından oluşan Van Dierendonck ve Nujiten (2011)'in geliştirmiş olduğu hizmetkâr liderlik ölçeği ile dağıtımsal adalet, süreç adaleti, etkileşimsel adalet boyutlarından meydana gelen Niehoff ve Moorman (1993)'ın geliştirdikleri örgütsel adalet ölçekleri kullanılmıştır. Araştırmada bahsi geçen iki ölçeğin yanısıra Adanmışlık (dedication), Enerjiklik (Vigor) ve Yoğunlaşma (Absorption) boyutlarından meydana gelen Schaufeli ve arkadaşları (2002)'nın geliştirmiş olduğu Utrecht İşe Adanmışlık (UWES) ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elden edilen bulgulardan hizmetkâr liderliğin iş görenlerin işe adanmışlıklarını ve örgütsel adaleti anlamlı ve aynı zamanda pozitif yönde etkilediği; örgütsel adaletin işe adanmışlığı anlamlı ve aynı zamanda pozitif yönde etkilediği sonuçları elde edilmiştir. Bunlara ek olarak hizmetkâr liderliğin işe adanmışlık ile ilişkisinde algılanan örgütsel adaletin tam aracı etkisinin olduğu da görülmüştür. Araştırmanın sonuçları, hizmetkâr liderlik tarzının niteliği ile işe adanmışlık davranışı arasındaki doğrudan ilişkinin, algılanan örgütsel adalet aracılığı ile daha iyi açıklanabileceğini ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
“Servant leadership”as a type of leadership is one of the important theories that emphasize ethical values and prioritize employees and development of employees. Servant leadership is a kind of new generation leadership model that focalizes firstly on serving subordinates, treating them as selflessly, conveying feelings such as love, affection, humility and empathy and prioritizing the interests of their followers much more than their own. It is a fact that with the formalized business relations brought by the culture of the new era of global business life, many negative situations such as the difficulty of motivating employees, increase in psychological wear and intense stress have become widespread in business life. For this reason, the need for self-sacrificing and humble leaders, who are servants of their followers and who conduct internal processes and relationships within the framework of moral values, is increasing day by day. Although scientific studies on servant leadership have increased rapidly in inner and outer literature, it has been seen that more academic researches are needed on this topic. It has researched that the mediation role of perceived organizational justice at servant leaderhip's impact on work engagement, in this academic research. Data obtained from a total of 389 people consisting of“non-managers”working in the service sector and indirect and also direct effects between variables have been analyzed with the mediation effect analysis of structural equation model. For the data collection tool, Van Dierendonck and Nujiten (2011)'s servant leadership scale, which consists of standing back, empowerment, forgivinness, courage, humility, authenticity, accountability and stewardship dimensions, and Niehoff ve Moorman's (1993) Organizational Justice scale which consists of distributional justice, operational justice and interactive justice have been used. As third scale,“Utrecht Work Engagement Scale”which developed by Schaufeli et al. (2002) and consist of dedication, vigor and absorption dimensions, have been used. According to the results obtained, the applied servant leadership has significantly and positively affected employees' work engagement and organizational justice; it is concluded that perceived organizational justice affects work engagement significantly and also positively. In addition to these, it has been observed that organizational justice has a full mediating effect on the relationship between servant leadership and work engagement. The results show that the direct relationship between the quality of applied servant leadership and work engagement will be better explained through perceived organizational justice.
Benzer Tezler
- The effect of leadership styles on organizational trust and cynicism in Libyan commercial banks
Libya ticari bankalarinda liderlik tarzlarının örgütsel güven ve sinizm üzerindeki etkisi
RADWAN ABDUSSALAM ABDALLA MOHAMED
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İşletmeAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiYönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT ULUBAY
- Çalışanların sergilediği presenteizm ve işe yabancılaşma davranışlarının yönlendirilmesinde hizmetkâr liderliğin rolü: Ampirik bir çalışma
The role of servant leadership in directing employees' presenteeism and job alienation behaviors: An empirical study
ERKAN NUR
- Hizmetkâr liderlik tarzının işten ayrılma niyetiyle ilişkisinde örgütsel bağlılık ve algılanan örgütsel desteğin aracılık rolü: Erzurum ili örneği
The role of organizational commitment and perceived organizational support in the relationship of servant leadership style and intention to leave: Sample of Erzurum province
ÖZLEM KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeAğrı İbrahim Çeçen Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER ÇINAR
PROF. DR. ÖMER FARUK İŞCAN
- Hizmetkar liderlik tarzının örgütsel öğrenmeye etkisi: Hastane çalışanları üzerine bir araştırma
The effect of servant leadership style on organizational learning: A research on hospital employees
PINAR BAYRAMGÜRLER KAVAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sağlık Kurumları YönetimiNişantaşı ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FUNDA YALIM
- Algılanan hizmetkâr liderlik tarzının ve özyeterliliğin kolektif yeterliliğe etkileri üzerine bakanlıklarda bir araştırma
A research on the effects of perceived servant leadership style and self-efficacy on collective efficacy in ministries
SAMET TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu Yönetimiİstanbul Arel Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FAHRİYE OBEN ÜRÜ SANI