Geri Dön

Interpreting gender in Turkish archaeology and ancient history: A critical discourse analysis

Türkiye arkeolojisi ve Eski Çağ tarihinde toplumsal cinsiyeti yorumlamak: Bir eleştirel söylem çözümlemesi

  1. Tez No: 701523
  2. Yazar: YILMAZ YENİLER
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF ÜNLÜ, DOÇ. DR. DİDAR AKAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Arkeoloji, Dilbilim, Tarih, Archeology, Linguistics, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 162

Özet

Arkeoloji ve tarih her bilim dalı gibi dille kendi mevcudiyetini oluşturur ve iletişimini gerçekleştirir. Bu disiplinlerin ürettikleri söylemler yalnızca akademinin sınırları içerisinde faaliyet göstermekle kalmaz, çeşitli ideolojilere eklemlenebilir. Geçmişteki cinsiyet/toplumsal cinsiyet/cinsellik ile ilgili akademik yayınlara bakıldığında arkeoloji ve antik tarihin bugünün cinsiyetlerine dair toplumsal bir bellek oluşmasına katkı sağladığı da görülebilir. Bu konudaki güncel durumu değerlendirmek için bu tez, Türkiye arkeolojisi ve Eski Çağ tarihinde toplumsal cinsiyeti yorumlamanın tarihini ele almaktadır. Ayrıca toplumdilbilimsel yaklaşımlardan yararlanarak toplumsal cinsiyetlere dair ne tür yaygın söylemlerin üretildiğini sorgulamaktadır. Bu nedenle, 1950-2020 arasında yayımlanmış ve Türkçe yazılmış 50 akademik metin, barındırdıkları söylemsel örüntü ve konuların sosyopolitik bağlamlarıyla tartışılması amacıyla incelenmiştir. Feminist Eleştirel Söylem Çözümlemesi temelli olan nitel analiz sonucunda toplumsal cinsiyet kavramının çoğunlukla kadına karşılık geldiği fark edilmiştir. Bu durumun geçmişteki erkeklerin norm olarak kabul edilmesinden ve söz konusu literatürün kadınları araştırılması gereken bir kategori şeklinde görmesinden kaynaklandığı ileri sürülmüştür. Ayrıca toplumsal cinsiyetleri yorumlayan çoğu yazarın akademik kimliklerini ve politik duruşlarını yazı dillerine yansıttıkları fark edilebilir. Bu tez eleştirel söylem çözümlemesinin, akademik literatürü oluşturan ve bu literatürün çağdaş ideolojilerle ilişkisini belirleyen egemen söylemleri aydınlatabileceğini göstermektedir.

Özet (Çeviri)

Archeology and history, like all scientific disciplines, construct and communicate their scholarship through language. The discourses produced by these disciplines do not operate only within the boundaries of the academy, instead, they can be articulated by various ideologies. Looking at the academic publications on sex/gender/sexuality, it can be also seen that archeology and ancient history contribute to the formation of social memory for today's genders. This thesis deals with the history of gender discussions in Turkish archeology and ancient history in order to evaluate the current state on this issue. Benefitting from sociolinguistic approaches, it also questions which gendered discourses are dominantly produced. Therefore, 50 academic texts published between 1950-2020 and written in Turkish are analyzed to discuss the discursive patterns and subjects with their sociopolitical context. As a result of the qualitative analysis, which is based on Feminist Critical Discourse Analysis, it has been observed that within Turkish scholarship the concept of gender mostly corresponds to women in archaeology and ancient history. It is proposed that this is due to considering men as the norm in the past, which leads the scholarship to treat women as a category to be studied. It can also be discerned that most authors who interpret gender reflect their academic identities and political stance on their written language. This thesis demonstrates that Critical Discourse Analysis can elucidate dominant discourses in the formation of academic scholarship and their relationship with contemporary ideologies.

Benzer Tezler

  1. Türk romanında kadın ve toplumsal cinsiyet: Kimlik, sınıf, temsil (Kadın yazarlar örneğinde 1877-1938)

    Woman and gender in Turkish novels: Identity, class, represantation (In the case of women authors 1877-1938)

    GÜLÇİN OKTAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KANİ İRFAN KARAKOÇ

  2. Atasözleri ve deyimlerde cinsiyetlerin söylem analizi ve din

    Discourse analysis of genders and religion in the proverbs and idioms

    FATMA EROĞLU GENÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET BAYYİĞİT

  3. Redefining gender policies in the awakening by Kate Chopin and the House of Mirth by Edith Wharton in the light of Simone de Beauvoir's the second sex: A comparative study

    Kate Chopin'ın uyanış ve Edith Wharton'ın Keyif Evi romanlarında toplumsal cinsiyet politikaları, Simone de Beauvoir'ın ikinci cinsiyet ışığında yeniden tanımlanması

    ZAHRAA ABDULHASAN ABD ALI ABD ALI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SAMAN HASHEMIPOUR

  4. Grammatical gender problem in turkish-english translations and the effects of stereotypes on translation

    Türkçe-ingilizce çevirilerde dilbilgisel cinsiyet sorunu ve kalıp yargıların çeviri üzerindeki etkileri

    SERRA BENGİ KAPTAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    DilbilimMersin Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM KURTOĞLU ZORLU

  5. Türkiye'de toplumsal cinsiyet kapsamında popüler Türk mizah kültürü'nde cinsiyetler arası mizah algılarının farklılaşması

    Gender differentiation of senses of humor in popular Turkish humor culture in the extent of gender in Turkey

    GÜLAY YAVUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe Üniversitesi

    Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLİN ÖĞÜT EKER