Geri Dön

Anadolu'da bioarkeolojik örnekler üzerinde yapılan bazı arkeogenetik çalışmaların Anadolu arkeolojisine katkısı

Contribution of some archaeogenetic studies on bioarchaeological samples in Anatolia to Anatolian archeology

  1. Tez No: 701594
  2. Yazar: MEHIN ZULFIGAROVA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE ÇALIK ROSS
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Arkeoloji, Archeology
  6. Anahtar Kelimeler: Bioarkeoloji, Arkeogenetik, antik DNA, mitokondriyal DNA, HVR, Bioarchaeology, Archaeogenetics, ancient DNA, mitochondrial DNA, HVR
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Arkeoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 80

Özet

Son zamanlarda bioarkeolojik buluntular ile yapılan Arkeogenetik çalışmalar Arkeoloji bilimine çok değerli katkılar sağlamaktadır. Buna rağmen, eski iskelet kalıntılarından elde edilen DNA'larda çevreye bağlı olarak kirlilik, kontaminasyon riski ve miktar azlığı gibi sorunlarla karşılaşılmasından dolayı arkeogenetik çalışmalardan sonuç elde edilmesi ise oldukça zor olmaktadır. Türkiye'de arkeogenetik bilim dalının yeni gelişmekte olmasına rağmen son on yılda konu ile ilgili yapılan çalışmalardan oldukça başarılı sonuçlar ortaya çıktığını görmekteyiz. Bu tez çalışmasında Türkiye genelinde yapılan arkeogenetik çalışmaların bazıları: Tepeçik-Çiftlik, Boncuklu Höyük, Çemialo Sırtı Batman Kazısı, Çine-Tepeçik Höyük, Nif Dağı Kazısı, Titriş Höyük, Resuloğlu Kazısı, Çatakhöyük, Aşıklı Höyük, Barcın Höyük seçilerek, bu kazıların arkeogenetik sonuçları tez konusunun temelini oluşturmuştur. Bahsedilen bu yerleşim yerlerinden çıkartılan bioarkeolojik kalıntılar üzerinde çeşitli teknikler kullanılarak mitokondriyal DNA'nın HVR gen bölgeleri çoğaltılarak modern türlerin soy ağaçları, anne baba akrabalık ilişkilerinin belirlenmesi ve aynı zamanda da cinsiyet, yaş tayini yapılması gibi konular anlatılmıştır. Arkeogenetiğin, arkeoloji başta olmak üzere biyoloji ve antropoloji gibi bilimlerle olan iş birliği sonucunda insan toplumlarının yaşam biçimlerinin ve alışkanlıklarının yorumlanmasına olan katkısı sunulmaya çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

In recent years, archaeogenetic studies using bioarchaeological finds have made an invaluable contribution to the science of archaeology. However, for a number of reasons it is very difficult to obtain results from archaeogenetic studies using DNA samples extracted from old skeletal remains; these reasons include pollution due to environmental factors, the risk of contamination, and the lack of sufficient DNA material. Although the field of archaeogenetics has developed only recently in Turkey, in the last ten years studies produced here have proved quite fruitful. The current thesis is based on the findings of some of the archaeogenetic studies conducted in Turkey, drawing on samples from Tepecik-Çiftlik, Boncuklu Höyük, Çemialo Sırtı Batman Excavation, Çine-Tepecik Höyük, Nif Mountain Excavation, Titriş Höyük, Resuloğlu Excavation, Çatalhöyük, Aşıklı Höyük and Barcın Höyük. The study shows how, deploying a variety of techniques, the HVR gene regions of mitochondrial DNA deriving from the bioarchaeological remains unearthed in these settlements have been examined with the aim of exploring subjects such as the family trees of modern species and parental kinship relations, as well as the attributes of sex and age. As such, the thesis tries to demonstrate how cooperation between archeogenetics and other disciplines, such as archaeology, biology and anthropology, can enrich our interpretation of the lifestyles and habits of human societies.

Benzer Tezler

  1. Üç eski Anadolu topluluğunda biyolojik uzaklık çalışması

    A study of biological distance in three ancient Anatolian populations

    ERGE BÜTÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    AntropolojiHacettepe Üniversitesi

    Antropoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERPİL EROĞLU ÇELEBİ

  2. Batı Anadolu erken tunç çağı toplumlarında savaş ve çatışma

    War and conflict in western Anatolian early bronze age societies

    METİN DORA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ArkeolojiEge Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÇİLER ÇİLİNGİROĞLU

  3. Erken Neolitik Dönem'de bireysel ve toplumsal kimliklerin belirlenmesi: Aşıklı Höyük'te toplumsal cinsiyet, yaş ve kesişen kimlikler

    Detecting individual and collective identities during the Early Neolithic Period: Gender, age, and the intersectionality of identities at Aşıklı Höyük

    SERA YELÖZER KILIÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Arkeolojiİstanbul Üniversitesi

    Tarih Öncesi Arkeolojisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MİHRİBAN ÖZBAŞARAN

  4. The impact of the 4.2 ka bp event in western Anatolia: An evaluation through palaeoenvironmental and archaeological data

    4,2 ka iklim olayının batı Anadolu'daki etkisi: Paleoçevresel ve arkeolojik bir değerlendirme

    ÇAĞLAYAN BAL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    ArkeolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Yerleşim Arkeolojisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EVANGELIA PISKIN

  5. MTR (Sinop-Kefevi) toplumunda aneminin biyoarkeolojik tespiti ve sosyokültürel yaklaşımı

    Bioarcheological detection and socio-cultural approach of anemia in MTR (Sinop-Kefevi) population

    TUĞÇE ORHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    AntropolojiKırşehir Ahi Evran Üniversitesi

    Antropoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET CEM ERKMAN

    DOÇ. DR. MUSTAFA TOLGA ÇIRAK