Psikolojik sözleşmenin örgütsel bağlılığa etkisindeiş tatmininin aracı ve örgütsel iletişimin düzenleyici rolü-havayolu pilotlarına yönelik bir uygulama
The effect of psychological contract on organizational commitment: the mediator role of job satisfaction and the moderator role of organizational communication (a research on airline pilots)
- Tez No: 703594
- Danışmanlar: PROF. DR. ERHAN EROĞLU, DR. ÖĞR. ÜYESİ CENGİZ MESUT BÜKEÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Sivil Havacılık, İşletme, Psychology, Civil Aviation, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Havayolu Pilotları, Psikolojik Sözleşme, Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini, Örgütsel İletişim, Airline Pilots, Psychological Contract, Organizational Commitment, Job Satisfaction, Organizational Communication
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 295
Özet
Bu tez çalışmasında havayolu pilotlarının psikolojik sözleşme algılarının örgütsel bağlılıklarına etkisinde iş tatmininin aracı ve örgütsel iletişimin düzenleyici rolü incelenerek literatüre katkı sağlanması, havayolu işletme yöneticilerine ve araştırmacılara öneriler sunulması amaçlanmıştır. Bu amaçla Türkiye Havayolu Pilotları Derneği'ne (TALPA) üye olan 267 pilota psikolojik sözleşme algısı, örgütsel bağlılık, iş tatmini ve örgütsel iletişim ölçekleri uygulanmış olup veriler IBM SPSS 25 ve IBM AMOS 24 paket programları kullanılarak analiz edilmiştir. Hipotez bulgularına göre; psikolojik sözleşme algısının, iş tatmini, duygusal bağlılık ve normatif bağlılığı olumlu yönde ve anlamlı düzeyde etkilediği, devam bağlılığı üzerinde ise anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmüştür. İş tatmininin aracı rolüne ilişkin psikolojik sözleşme algısının duygusal bağlılık ve normatif bağlılık üzerindeki dolaylı etkisinin anlamlı olduğu, buna karşın, devam bağlılığı üzerindeki dolaylı etkisinin anlamlı olmadığı gözlemlenmiştir. Örgütsel iletişimin düzenleyici rolüne ilişkin psikolojik sözleşme ihlal algısı ile iş tatmini ilişkisinde değişimin anlamlı olmadığı; iş tatmini ile örgütsel bağlılık ilişkisinde ise duygusal bağlılık ve normatif bağlılık üzerindeki değişimin anlamlı olmadığı; devam bağlılığı üzerindeki değişimin ise anlamlı olduğu görülmüştür. Araştırmaya konu olan faktörler cinsiyet, yaş ve kurumdaki çalışma süresi değişkenlerine göre farklılık analizi bağlamında incelenmiştir. Sonuç olarak, elde edilen araştırma bulguları ayrıntılı bir şekilde değerlendirilerek literatüre katkı sağlanmış, sektör yöneticilerine ve araştırmacılara öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
In this thesis, it is aimed to contribute to the literature by examining the mediator role of job satisfaction and the regulatory role of organizational communication in the effect of psychological contract perceptions of airline pilots on their organizational commitment, and to offer suggestions to airline managers and researchers. For this purpose, psychological contract perception, organizational commitment, job satisfaction and organizational communication scales were applied to pilots who are members of the Turkish Airline Pilots Association (TALPA), and the data were analyzed using IBM SPSS 25 and IBM AMOS 24 package programs. According to the findings of the hypothesis; It has been observed that psychological contract perception has a positive and significant effect on job satisfaction, affective commitment and normative commitment, but has no significant effect on continuance commitment. It was observed that the indirect effect of the psychological contract perception regarding the mediating role of job satisfaction on affective commitment and normative commitment was significant, whereas its indirect effect on continuance commitment was not significant. There is no significant change in the relationship between psychological contract violation perception and job satisfaction regarding the regulatory role of organizational communication; in the relationship between job satisfaction and organizational commitment, the change on affective commitment and normative commitment was not significant; The change in continuance commitment was found to be significant. The factors that are the subject of the research were examined in the context of difference analysis according to the variables of gender, age and working time in the organization. As a result, the obtained research findings were evaluated in detail, contributing to the literature, and suggestions were presented to sector managers and researchers.
Benzer Tezler
- Psikolojik sözleşme ve psikolojik sözleşme ihlalinin örgütsel bağlılığa etkisi: Mavi ve beyaz yakalı çalışanlar üzerine karşılaştırmalı bir araştırma
The effect of psychological contract and psychological contract violation on organizational commitment: A comparative research on blue and white collar employees
ÖZLEM ÇELİKKOL
- İş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının örgütsel bağlılığa etkisinde psikolojik sözleşmenin aracılık rolü: Çimento sektöründe bir araştırma
The mediation role of psychological contract in the effect of occupational health and safety practices on organizational commitment: A research in the cement sector
AHMET TAMBAY
- Psikolojik sözleşmenin örgütsel vatandaşlık davranışına etkisinde iş tatmini, örgütsel bağlılık ve örgütsel adaletin aracılık rolü
The mediating role of job satisfaction, organizational commitment and organizational justice in the effect of psychological contract on organizational citizenship behavior
GÜNAL BUDAK
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiYönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KERİM ÖZCAN
- Psikolojik sözleşmenin örgütsel bağlılığa olan etkisi: Tekstil sektöründe bir uygulama
The effect of psychological agreement on organizational commitment: An application in textile industry
GÖKÇE KEMAN
- Psikolojik sözleşme algısının örgütsel bağlılığa etkisi: Devlet okullarında görev yapan ilkokul ve ortaokul öğretmenleri üzerinde bir uygulama
The effect of psychological contract on organizational commitment: A research on primary and secondary teachers working in the public schools
BÜLENT ÇAĞLAYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimÇankaya Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İRGE ŞENER