Yahya Akengin'in hayatı, sanatı ve eserleri üzerine bir inceleme
A review on Yahya Akengin's life, art and works
- Tez No: 703683
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ İHSAN KOLCU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Giresun Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 555
Özet
1946'da Bayburt'ta doğan Yahya Akengin, 1968'de Hisar dergisinde şiirinin yayımlanmasıyla edebiyat muhitine ilk ciddi adımını atar. 1960'lar şiirde biçim ve içeriğin tartışma zemini bulduğu, kutuplaşmaların ivme kazandığı; 1970'ler ise ideolojik gerilim ve sokak olaylarının etkisiyle edebiyat ve sanatın gittikçe politize olduğu yıllardır. Bu süreçte şiirini ideolojik söylemden uzakta tutan Akengin, bireyin iç dünyasını odağa almakla birlikte kaçınılmaz olarak toplumsal hayata yönelik hassasiyet de geliştirir. Bu hassasiyetler 1980 sonrası şiirinde devam etmekle birlikte son dönem şiirlerinde milliyetçi duyarlılığa yaslanmış görünür. Divan, halk ve modern şiirin katışıklığında bir estetik kurmayı amaçlayan Akengin'in şiirinde ana aks serbest nazım olarak belirse de biçim ve içerikte geleneğin unsurları kendisini gösterir. Son dönemde ise güçlenen milliyetçi söylemle birlikte hece vezninde yazdığı şiirlerde bir artış gözlenir. 1980 sonrası; şiir yanında tiyatro, roman, senaryo ve öyküleriyle de öne çıkan Akengin, tiyatro eserlerinde toplumsal ve tarihi meseleler üzerinden milliyetçi duyarlılığı derinleştirir. 1981'de başladığı roman yolculuğunda ise bireysel ve toplumsal sorunlardan politik ve ideolojik gerilimlere geniş bir çerçeve sunar ve şiirinde dile getirmekten kaçındığı Türkiye'nin 1950 sonrasının sancılı dönemlerini odağa alır. 2017'de yayımladığı öykülerinde ise yaşlı insanların deneyim, kaygı ve hassasiyetlerini konu eder. Akengin; şiir ve kurmaca eserleri, yazı, hatırat ve kültürel faaliyetleriyle Türk edebiyatına milliyetçi, muhafazakâr duyuş bağlamında önemli katkı sunmuştur. Bu çalışma onun hayatı, sanatı ve eserleri üzerine bütüncül bir yaklaşımı; şiir ve romanlarındaki tematik ve yapısal unsurları ortaya koymayı amaçlar.
Özet (Çeviri)
Yahya Akengin, was born in Bayburt in 1946, took his first serious step into literary environment in 1968 with the publication of his poem in Hisar magazine. The 1960s were the years when form and content in poetry found a basis for discussion, and polarization gained momentum whereas the 1970s were years when literature and art were increasingly politicized by the effect of ideological tensions and street events. In this process, Akengin, who keeps his poetry away from ideological discourse, focuses on the inner world of the individual, and moreover, he inevitably has sensitivity to social life. These sensitivities continued in his post-1980 poetry, and in his recent poems he has seemed to lean on nationalist sensibility. Although the main structure appears as free verse in Akengin's poem, which aims to establish an aesthetic in the mix of divan, folk and modern poetry, elements of tradition manifest themselves in form and content. Recently, the poems written in the syllablic meter have brought about an increase with the strengthening nationalist rhetoric. In post-1980, Akengin, who stood out with his poems as well as theatre, novels, screenplays and stories, emphasizes nationalist sensitivity over social and historical issues in his theatrical works. In his novel writing study, which he started in 1981, he provides a broad framework from individual and social problems to political and ideological tensions and focuses on the painful periods of Turkey after 1950, which he avoided expressing in his poetry. In his stories published in 2017, he discusses the experiences, anxiety and sensitivities of older people. Akengin has made a substantial contribution to Turkish literature in the context of nationalist and conservative sensation with his poetry and fiction works, writing, memoirs and cultural activities. This study discusses his life, art and work as holistic approach and it aims to reveal the thematic and structural elements in its poems and novels.
Benzer Tezler
- Yahya Akengin'in tiyatroları ve tiyatroculuğu
Theaters and theater of Yahya Akengin
HİLAL ULUDAĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Sahne ve Görüntü SanatlarıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH SAKALLI
- Yahya Akengin'in eserlerinde halk bilimi unsurları
The folkloric elements in the works of Yahya Akengin
KORAY CEBECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıBartın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞERİFE SEHER EROL ÇALIŞKAN
- Yahya Akengin'in romanlarında yapı ve izlek
The structure and pattern in Yahya Akengin's novels
SERPİL ÖZKÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıGaziantep ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET ÖZPAY
- Yahya Akengin'in hayatı, şiirleri ve sanatı üzerine bir araştırma
A research on life, poems and art of Yahya Akengin
BETÜL HASTAOĞLU
- Hilmi Yavuz'un şiirlerinde lirizm
Lyricism in the poems of Hilmi Yavuz
BUKET ŞAFAK CİĞEROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ABİDE DOĞAN