Batı Anadolu'da ekstrem sıcaklıklardaki değişimler
Changes in extreme temperatures in Western Anatolia
- Tez No: 703834
- Danışmanlar: PROF. DR. ERCAN YEŞİLIRMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Meteoroloji, Ziraat, Meteorology, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Amaç: Batı Anadolu'da 1966–1976, 1977–1997, 1998–2018 ile 1966–2018 yılları arasında ekstrem sıcaklık indislerinin yıllık ve mevsimlik ölçeklerde mekânsal ve zamansal değişimlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Yöntem: Batı Anadolu'da yer alan 35 meteoroloji istasyonunda, 1966–2018 yılları arasında kaydedilen günlük maksimum ve minimum sıcaklıklar kullanılmıştır. RClimDex yazılımı kullanılarak on yedi ekstrem sıcaklık indisi üretilmiş ve bu indislerin 1966–2018 dönemindeki ortalamalarının çalışma alanındaki mekânsal değişim haritaları Spline enterpolasyon tekniği ile oluşturulmuştur. İndislerin, 1966–1976, 1977–1997, 1998–2018 ve 1966–2018 dönemlerindeki zamansal değişimlerinin istatistiksel önem düzeyi Mann–Kendall testi ile değişimlerin büyüklükleri ise Sen'in Eğim testi ile belirlenmiştir. Alt dönemler arasındaki farklılıkların belirlenmesi için Mann–Whitney U testi kullanılmıştır. Bulgular: İndisler, genellikle, çalışma alanının kuzeydoğusundan güneyine, batısına veya güneybatısında doğru mekânsal değişim paterni sergilemiştir. Trend analizi sonucunda, genel olarak, 1966–1976 döneminde soğuk indislerde artış, sıcak indislerde azalma trendi gözlenmiş, sonraki alt dönemlerde ve tüm dönem boyunca, daha kuvvetli olmak üzere, soğuk indislerde azalış, sıcak indislerde ise artış eğilimi bulunmuştur. Yaz mevsimindeki trendler diğer mevsimlerdekinden daha kuvvetlidir. 1977–1997 ile 1998–2018 alt dönemleri arasındaki değişim, hem yıllık hem de mevsimsel ölçekte, özellikle yaz mevsiminde, 1966–1977 ile 1977–1997 arasındaki değişimden daha kuvvetlidir. Sonuç: Batı Anadolu'da ekstrem sıcaklık indislerindeki değişimler, hem yıllık hem de mevsimsel ölçekte, ortalama sıcaklıklardaki değişimlerle uyumludur.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim was to examine the spatial and temporal changes of extreme temperature indices in Western Anatolia between 1966–2018, both in annual and seasonal scales. Material and Methods: Daily maximum and minimum temperatures recorded between 1966 and 2018 at 35 meteorological stations in Western Anatolia were used. Seventeen extreme temperature indices were produced using the software RClimDex, and the Spline interpolation technique was used to produce the spatial patterns of average values of the indices for the period 1966–2018. Statistical significances of temporal changes of the indices during the periods 1966–1976, 1977–1997, 1998–2018 and 1966–2018 were determined by Mann–Kendall test, andmagnitudes of the changes were determined by Sen's Slope Estimator. Mann–Whitney U test was used for differences between subperiods. Results: The indices, in general, had a spatial changing pattern from the Northeast to the South, Southwest or to the West, depending on the indices. Trend analysis showed general but weak increases for cold indices, and decreases for hot indices during 1966–1976. These patterns reversed during next subperiods, and during whole period of record, with stronger changes, both in annual and seasonal scales. The trends were stronger in summer than in other seasons. The changes between the subperiods 1977–1997 and 1998–2018 were stronger than between 1977–1997 and 1998–2018, both in annual and seasonal scales, particularly in summer. Conclusion: The changes in extreme temperature indices over Western Anatolia were in comply with the changes in average temperature.
Benzer Tezler
- Batı Anadolu'da kurak ve yağışlı dönemlerin analizi ve bölgeselleştirilmesi
Analysis and regionalization of dry and wet spells in Western Anatolia
EBRU ELİF ARSLANTAŞ CİVELEKOĞLU
Doktora
Türkçe
2024
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERCAN YEŞİLIRMAK
- Batı Anadolu'da iklim değişkenliği ve yıllık halka gelişimi
Climatic variability and tree ring growth in Western Anatolia
NESİBE KÖSE
Doktora
Türkçe
2007
Botanikİstanbul ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ÜNAL AKKEMİK
DR. RAMZİ TOUCHAN
- Türkiye üzerinde rüzgar şiddetinin ekstrem değer analizi ve sinoptik paternlerle ilişkisi
Analyzing extreme winds over Turkey and their relationships with synoptic patterns using cluster analysis
UMUT GÜL BAŞAR GÖRGÜN
Doktora
Türkçe
2024
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRAN SİBEL MENTEŞ
- Future changes in hourly extreme precipitation, return levels, and non-stationary impacts in Türkiye
Türkı̇ye'de saatlı̇k aşırı yağışlarda gelecektekı̇ değı̇şı̇mler, tekerrür miktarı ve durağan olmayan etkı̇ler
KUTAY DÖNMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YURDANUR ÜNAL
- Uzak etkileşim paternlerinin Türkiye ikliminde ekstrem etkileri
Extreme effects of teleconnection patterns on the climate of Turkey
TURAN HAJILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Çevre MühendisliğiMarmara ÜniversitesiÇevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METE TAYANÇ