Metabolik sendromu olan ve olmayan şizofreni tanılı hastalarda uyku kalitesi, kronotip ve gece yemenin karşılaştırılması
A comparison of sleep quality, chronotype and night eating in patients with and without metabolic syndrome
- Tez No: 703842
- Danışmanlar: PROF. DR. PINAR ÇETİNAY AYDIN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Şizofreni, Metabolik Sendrom, Uyku Kalitesi, Kronotip, Gece Yeme, Schizophrenia, Metabolic Syndrome, Sleep Quality, Chronotype, Night Eating Contact address: [email protected]
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Has. Eğt. ve Arş. Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
AMAÇ: Şizofreniye yüksek oranlarda eşlik eden metabolik sendrom (MetS)' a biyolojik, genetik etkenler ve ilaç yan etkilerinin yanı sıra uyku, sirkadiyen ritim özellikleri ve beslenme alışkanlıkları da yol açıyor olabilir. Şizofreni tanılı hastalarda MetS, kronotip, uyku kalitesi ve gece yemenin belirlenmesi, MetS olan ve olmayan hasta gruplarında uyku kalitesi, kronotip, gece yeme ve klinik özelliklerin karşılaştırılması ve MetS'yi öngören etmenlerin belirlenmesi hedeflendi. GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmamıza Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi 12. Psikiyatri Ünitesi' nde yatarak tedavi gören, DSM-5 tanı ölçütlerine göre şizofreni tanısı alan, dahil edilme ve dışlama kriterlerine uyan, Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANSS)' nden 61 ve altında puan alan, Epworth Uykululuk Ölçeği (EUÖ)' nden 5 ve altında puan alan 136 erkek hasta dahil edildi. Çalışmaya katılan hastalara Sosyodemografik ve Klinik Veri Formu, PANSS, EUÖ, Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ), Sabahçıl-Akşamcıl Ölçeği (SAÖ) ve Gece Yeme Anketi (GYA) uygulandı. MetS'yi taramak amacıyla başvuru anında hastaların kan basıncı, bel çevresi ölçümü, kan lipid ve açlık kan şekeri sonuçları kaydedildi. BULGULAR: Çalışmamıza dahil edilen hastaların %44,1' inin MetS olduğu saptandı. MetS olan ve olmayan hasta grupları karşılaştırıldığında; MetS olan hastalarda yaş, hastalık başlangıç yaşı, vücut kitle indeksi anlamlı olarak daha yüksekti. Her iki grupta uyku kalitesinin kötü olduğu saptandı, gruplar arasında anlamlı fark yoktu. MetS olan hastaların istatistiksel olarak anlamlı olmasa da SAÖ ortalama puanları daha düşük olup akşamcıl kronotip puanlarına daha yakındı. GYA toplam ve GYA akşam hiperfajisi alt faktörü puanı MetS olan grupta anlamlı olarak yüksekti. Akşamcıl kronotipte olan hastaların GYA toplam puanı hem sabahçıl hem ara tip kronotipte olan hastalardan anlamlı olarak yüksekti. Lojistik regresyon modelinde GYA toplam puanı ve yaşın MetS' yi anlamlı olarak öngördüğü saptandı. SONUÇ: Çalışmamızda akşamcıl kronotipte olan hastalarda sabahçıl ve ara tip kronotipte olanlara göre gece yeme davranışlarının arttığının ve MetS olan grupta akşam hiperfajisi ve gece yemenin anlamlı olarak yüksek olduğunun saptanması, şizofrenide MetS gelişimine kronotip ve gece yeme davranışlarının etkisinin olabileceğini düşündürmektedir. Şizofreni tanılı hastalarda gece yeme davranışları ve sirkadiyen ritim bozulmalarına yönelik müdahalelerde bulunulması MetS oranlarının azaltılmasına katkıda bulunacaktır.
Özet (Çeviri)
AIM: Metabolic syndrome (MetS), which accompanies schizophrenia at high rates, may be caused by biological, genetic factors and drug side effects as well as sleep, circadian rhythm features and eating habits. In this study, it was aimed to investigate schizophrenia patients with and without MetS to compare sleep quality, chronotype, and night eating in patients with schizophrenia, to compare sleep quality, chronotype, night eating and clinical features to predict the factors causing MetS. METHODS: This study was conducted in 12th Psychiatry Unit of Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Mental Health and Neurological Diseases Training and Research Hospital on 136 hospitalized male patients who were diagnosed with schizophrenia according to the DSM-5, met the inclusion and exclusion criteria, scored 61 or below points from the Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS), and scored 5 or below on the Epworth Sleepiness Scale (ESS). Sociodemographic and Clinical Data Form, PANSS, ESS, Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), Morningness-Eveningness Questionnaire (MEQ) and Night Eating Questionnaire (NEQ) were applied to the patients participating in the study. In order to screen the MetS, the blood pressure, waist circumference measurement, blood lipid and fasting blood glucose results of the patients were recorded at the time of admission. RESULTS: It was determined that 44.1% of the patients included in our study had MetS. When the patient groups with and without MetS were compared; patients with MetS had significantly higher age, age at onset of disease, and body mass index. Sleep quality was found to be poor in both groups, and there was no significant difference between the groups. Although it was not statistically significant difference, the patients with MetS had lower mean MEQ scores and were closer to the evening chronotype scores. NEQ total score and NEQ subfactor evening hyperphagia score were significantly higher in the group with MetS. Patients with evening chronotype had a significantly higher NEQ total score than patients with morning or intermediate chronotypes. In the logistic regression model, NEQ total score and age were found to predict MetS significantly. CONCLUSION: In our study it was determined that night eating behaviors were increased in patients with evening chronotype compared to those with morning or intermediate type chronotype, and evening hyperphagia and night eating were significantly higher in the group with MetS which can be explained by the effect of chronotype and night eating behaviors on the development of MetS in schizophrenia. Interventions for night eating behaviors and circadian rhythm disturbances in patients with schizophrenia will contribute to reducing MetS rates.
Benzer Tezler
- Şizofreni tanılı hastalarda kronotip ve uyku kalitesinin metabolik belirteçlerle ilişkisi
The association between chronotype and sleep quality, and metabolic markers in patients with schizophrenia
SİMGE SEREN KIRLIOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM DEVRİM BALABAN
- Şizofreni tanılı hastalarda total oksidan ve antioksidan seviyelerinin, semptom şiddeti, C-reaktif protein ve metabolik sendrom ile aralarındaki ilişkinin araştırılması
Investigation of the relationship between total oxidant and antioxidant levels with symptom severity, C-reactive protein and metabolic syndrome in patients with schizophrenia
GÜLŞAH GÜÇLÜ ÇELME
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZDEN ARISOY
- Remisyonda şizofreni hastalarında metabolik sendromun yaşam biçimi ve psikolojik dayanıklılık ile ilişkisi
The relationship between metabolic syndrome and lifestyle, psychological resilience in remission schizophrenia patients
ÖZGÜN KAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA İPEKÇİOĞLU
- Şizofrenili hastalarda metabolik sendrom, yaşam kalitesi ve ilişkisi
Metabolic syndrome and quality of life and their relationship in patients with schizophrenia
ZALİHA AKKADIN CANDAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
PsikiyatriErciyes ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA BAŞTÜRK
- Metabolik sendromun şizofreninin klinik özellikleri ile ilişkisi ve şizofreni hastalarında bireysel - sosyal performansa etkisi
Relationship between metabolic syndrome and schizophrenia, and in patients with clinical features of schizophrenia individual - the effect of metabolic syndrome on personal - social performance in patients with schizophrenia
MURAT KALKAN