Çocuklarda hiperakuzi için ölçek geliştirilmesi
Development of scale for hyperacusis in the children
- Tez No: 703943
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞENUR KÜÇÜK CEYHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kulak Burun ve Boğaz, Otorhinolaryngology (Ear-Nose-Throat)
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Odyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Hiperakuzi, seslere karşı aşırı duyarlılığı ifade etmek için kullanılan en yaygın terimdir. Bir bireyin ortalama bir dinleyicide meydana gelmeyen tepkileri düşük, orta veya yüksek bir sesin etkisi altında kaldığında göstermesi ve rahatsız olduğunu belirtmesidir (Jastreboff ve Jastreboff, 2004a). Ölçekler, objektif yöntemlerle değerlendirilemeyen rahatsızlıkların kişinin öznel ifadeleri ile ölçülebilmesini sağlar (Bayat, 2015). Objektif yöntemlerle değerlendirilmesi yetersiz bulunan hiperakuzi rahatsızlığı sıklıkla subjektif bir ölçme aracı olan ölçekler ile değerlendirilmektedir (Pienkowski vd., 2014). Çocuklarda hiperakuziyi değerlendirmek için çocuklara özgü ölçeklere ihtiyaç vardır (Alluşoğlu, 2020). Bu çalışmada; çocukta hiperakuzinin oluşturduğu duygusal/fiziksel hislerin yoğunluğunu, hiperakuzinin çocuğun yaşam kalitesine etki derecesini ve çocuğun hiperakuziden kaçınma davranışı sıklığını belirlemek üzere ölçek geliştirmek ve ölçeğin geçerlilik güvenilirlik çalışmasını yapmak amaçlanmıştır. Üç alt ölçekten oluşan bu ölçeğin“ÇİHÖ (çocuklar için hiperakuzi ölçeği)”olarak adlandırılması uygun görülmüştür. Çalışmaya, genel popülasyondan 4-11 yaş arası 314 çocuk ve onların ebeveynleri/yakınları katılmıştır. Çalışma internet aracılığıyla çevrim içi form sistemi ile yapılmıştır. Veriler“Google form”sistemiyle toplanıp kaydedilmiştir. Çalışma için ebeveyn görüşme formu ve çocuk görüşme formu oluşturulmuştur. Ebeveyn görüşme formunda çocuk hakkında ebeveynin gözlemlerine dayalı 9 soru sorulmuştur. Çocuk görüşme formu 3 bölümden oluşmuştur. Formun“A”bölümü için 40 adet ses belirlenmiştir.“B”bölümü için 3 ölçek oluşturulmuştur ve“C”bölümü için rehabilitasyon/tedavi yöntemi belirlemeye yönelik 11 soru yer almıştır. Sesler ve ölçek maddeleri için madde havuzu oluşturulmuş ve kapsam geçerliliği için uzman görüşleri alınmıştır. Ardından pilot çalışma yapılmış ve“C”bölümünün ölçeğin uygulama süresinde uzamaya sebep olduğu ve cevaplanmak istenmediği belirlenmiştir. Bu nedenle“C”bölümü ana çalışmadan çıkarılmıştır. Hazırlanan ölçekler için Kaiser Meyer Olkin (KMO) örneklem yeterlilik ölçümü ve Bartlett's küresellik testlerinden yararlanılmıştır. Tüm ÇİHÖ'ler için örneklem sayısı yeterli bulunmuştur. Her ölçek için faktör analizleri yapılmıştır. Yapılan analizlerden sonra ÇİHÖ-1 için 5, ÇİHÖ-2 için 6, ÇİHÖ-3 için 5 madde kalmıştır. Ölçeklerin güvenilirlik analizi için Cronbach Alpha iç tutarlılık analizi ve madde toplam korelasyon analizi yapılmıştır. ÇİHÖ-1 ölçeğinin hiperakuzinin çocukta oluşturduğu duygusal/fiziksel his yoğunluğunun; ÇİHÖ-2 ölçeğinin hiperakuzinin çocuğun yaşam kalitesine etki derecesinin; ÇİHÖ-3 ölçeğinin çocuğun hiperakuziden kaçınma davranışı sıklığının belirlenmesi ve ölçeklendirilmesi için geçerli ve güvenilir ölçekler olduğu bulunmuştur. Ölçekler toplam puan üzerinden derecelendirilmiştir. Çalışmada kesme puanı hesaplanmadığı için ölçek ile çocuklara hiperakuzi tanısı verilememektedir. Çocuk görüşme formunun“A”bölümünde çocuklar seslere karşı ne hissettiklerini işaretlemişlerdir ve en çok rahatsızlık bildirilen sesler belirlenmiştir. Çalışmada hiperakuzi genel bir bakış açısıyla ele alındığından, ölçeğin tanı ve rehabilitasyon/tedavi için doğru yaklaşımları belirlemede kullanılabilecek yararlı bir araç olduğu düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Hyperacusis is the most common term used to express hypersensitivity to sounds. It is when an individual shows reactions that do not occur in an average listener when he is under the influence of a low, medium or high sound and states that he is uncomfortable (Jastreboff & Jastreboff, 2004a). The scales allow the measurement of ailments that cannot be evaluated by objective methods, with the subjective expressions of the person (Bayat, 2015). Hyperacusis disorder, which is not evaluated by objective methods, is frequently evaluated with scales, which are a subjective measurement tool (Pienkowski et al., 2014). Children-specific scales are needed to evaluate hyperacusis in children (Alluşoğlu, 2020). In this study; It was aimed to develop a scale to determine the intensity of emotional/physical feelings caused by hyperacusis in the child, the degree of impact of hyperacusia on the quality of life of the child, and the frequency of avoidance behavior of the child from hyperacusis, and to conduct a validity and reliability study of the scale. It was deemed appropriate to call this scale, which consists of three sub-scales, as“HSFC (hyperacusis scale for children)”. 314 children between the ages of 4-11 from the general population and their parents/relatives participated in the study. The study was carried out with an online form system via the internet. The data were collected and saved with the“Google form”system. For the study, a parent interview form and a child interview form were created. In the parent interview form, 9 questions were asked about the child based on the parent's observations. Child interview form consists of 3 parts. For the“A”part of the form, 40 sounds were determined; For the“B”part, 3 scales were created and for the“C”part, there were 11 questions to determine the rehabilitation/treatment method. An item pool was created for sounds and scale items, and expert opinions were taken for content validity. Afterwards, a pilot study was conducted and it was determined that the“C”part caused a prolongation in the application period of the scale and it was not wanted to be answered. For this reason, part“C”was omitted from the main study. Kaiser Meyer Olkin (KMO) sample adequacy measurement and Bartlett's sphericity tests were used for the prepared scales. The number of samples was found to be sufficient for all HSFCs. Factor analyzes were performed for each scale. After the analyses, there were 5 items left for the HSFC-1, 6 items for HSFC-2 and 5 items for HSFC-3. Cronbach Alpha internal consistency analysis and item-total correlation analysis were performed for the reliability analysis of the scales. The emotional/physical sensation intensity of the child's hyperacusis of the HSFC-1 scale, the effect of hyperacusis on the child's quality of life of the HSFC-2 scale, the frequency of hyperacusis avoidance behavior of the child's HSFC-3 scale, it has been found that there are valid and reliable scales for determining and scaling. Scales are graded over total points. Since the cut-off score was not calculated in the study, the children cannot be diagnosed with hyperacusis with the scale. In the“A”section of the child interview form, the children marked how they felt about the sounds, and the most disturbing sounds were determined. Since hyperacusis was handled from a general point of view in the study, it is thought that the scale is a useful tool that can be used to determine the right approaches for diagnosis and rehabilitation/treatment.
Benzer Tezler
- Nörogelişimsel bozukluğu olan çocuklarda hiperakuzi değerlendirmesi
Evaluation of hyperacusis in children with neurodevelopmental disorders
MÜJGAN CÖMERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kulak Burun ve Boğazİstanbul Aydın ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞENUR KÜÇÜK CEYHAN
- 4-11 yaş arasındaki otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda 'çocuklar için hiperakuzi ölçeği' sonuçlarının yaş gruplarına göre karşılaştırılması
Comparison of the 'hyperakusia scale for children' results by age groups in children with autism spectrum disorder between 4-11 years old
SEDANUR İSKENDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kulak Burun ve Boğazİstanbul Aydın ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞENUR KÜÇÜK CEYHAN
- Vestibüler duyu hassasiyeti olan (hipersensitivite) çocuklarda hiperakuzi değerlendirmesi
Evaluation of hyperakusia in children with vestibular sensitivity (hypersensitive)
ELİF ŞURA ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kulak Burun ve Boğazİstanbul Aydın ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞENGÜL TERLEMEZ
- 3-9 yaş arası otizm spektrum bozukluğuna sahip çocuklarda hiperakuzi ile işitmeye dayalı davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between hyperacusis and hearing-based behavior problems in children with autism spectrum disorder between 3-9 years old
ŞULE ESMA KALA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kulak Burun ve Boğazİstanbul Aydın ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞENGÜL TERLEMEZ
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı alan çocuklarda DPOAE test bataryası ile işitmenin değerlendirilmesi
Evaluation of hearing with the DPOAE test battery in children diagnosed with autism spectrum disorder
EDA YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Kulak Burun ve Boğazİstanbul Gelişim ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAŞAK ÇAYPINAR ESER