Geri Dön

Örgütsel barışın fenomenolojik incelemesi ve okul etkililiği ile ilişkisi

Phenomenological study of organizational peace and its relationship with school effectiveness

  1. Tez No: 704229
  2. Yazar: YURDAGÜL DOĞUŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. FİGEN EREŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 328

Özet

Bu araştırmanın amacı örgütsel barış kavramını fenomenolojik olarak incelemek, örgütsel barış ile okul etkililiği arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Ayrıca öğretmenlerin demografik özellikleri ile örgütsel barış ve okul etkililiği ilişkisinin incelenmesi araştırmanın amaçları arasında yer almaktadır. Örgütsel barış kavramını hem nitel hem de nicel yöntemlerle incelemeye olanak tanıması nedeniyle araştırmada karma yöntem benimsenmiştir. Keşfedici özellik taşıması nedeniyle keşfedici sıralı karma desende gerçekleştirilen araştırma üç aşamada yürütülmüştür. İlk olarak fenomenolojik desende tasarlanan nitel araştırma gerçekleştirilmiştir. İkinci olarak nitel araştırmanın bulgularından ve literatürden yararlanılarak Okulda Örgütsel Barış Ölçeği geliştirilmiştir. Son olarak ise okullarda örgütsel barış ile okul etkililiği arasındaki ilişkinin, örgütsel barış ve okul etkililiğinin demografik değişkenlere göre nasıl algılandığının belirlenmesi için korelasyonel tarama araştırması yürütülmüştür. Nitel araştırmanın katılımcılarını 10 (on) öğretmen oluşturmaktadır. Katılımcıların belirlenmesinde ölçüt, kartopu, maksimum çeşitlilik örnekleme teknikleri kullanılmıştır. Katılımcı öğretmenlerin örgütsel barışın düşük ve yüksek hissedildiği okullarda görev yapmış olmaları ölçüt olarak belirlenmiştir. Ayrıca maksimum çetişliliği sağlamak için farklı cinsiyet, branş, okul türü, eğitim düzeyi ve kıdeme sahip öğretmenler araştırmanın çalışma grubuna dahil edilmiştir.“Okulda Örgütsel Barış Ölçeği”ni geliştirme sürecinde ölçeğin yapı geçerliliğinin Açımlayıcı Faktör Analizi ile incelenmesi aşamasında 622, faktör yapılarının doğrulanması amacıyla Doğrulayıcı Faktör Analizi aşamasında 1174 öğretmenden veri sağlanmıştır. Araştırmanın nicel kısmında örneklemin belirlenmesi için tabakalı örnekleme tekniği kullanılmıştır. Bu doğrultuda Şanlıurfa ili merkez ve dış ilçelerinde 2020-2021 eğitim öğretim yılında kamu ortaokullarında ve liselerinde görev yapan 517 öğretmen araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada nitel veriler araştırmacı tarafından oluşturulan görüşme formu ile elde edilmiştir. Araştırmanın nicel kısmında öğretmenlerin okullarının örgütsel barış düzeyine ilişkin algılarını belirlemek amacıyla araştırma kapsamında geliştirilen“Okulda Örgütsel Barış Ölçeği”, okullarının etkililiği hakkındaki algılarını belirlemek amacıyla Wayne K. Hoy (2009) tarafından geliştirilen“Okul Etkililiği Ölçeği”kullanılmıştır. Araştırmanın nitel verileri içerik analizine tabi tutulmuştur. Nicel verilerin analizinde IBM SPSS 21 ve LISREL 8.80 programları kullanılmıştır. Değişkenler arası ilişkilerin belirlenmesi için çok gruplu yapısal eşitlik modelleri kurulmuş ve yol analizleri ile incelenmiştir. Katılımcıların görüşlerindeki cinsiyet, kıdem, görev yapılan okuldaki hizmet süresi, okul müdürünün cinsiyeti gibi demografik değişkenlere göre farklılığın analizinde ise ki kare, t-testi ve ANOVA kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre örgütsel barışın iç barış ve dış barış olarak adlandırılan iki ana bileşeni bulunmaktadır. İç barışı örgütsel barışın denge ve liderlik, dış barışı politikalar ve çevre boyutları oluşturmaktadır. Örgütsel barış kavramı“dengeye, demokrasiye, etkili liderliğe, sinerji yaratan politikalara, destekleyici yakın ve uzak çevreye sahip pozitif bir örgüt yaşamı”nı nitelendirmektedir. Çalışanların mesleki nitelikleri, destekleyici örgütsel özellikler, okulun çevresiyle yapıcı etkileşimi okullarda örgütsel barışı geliştirmektedir. Okullarda örgütsel barışın okulun örgütsel, politik, psikososyal özelliklerinden ve çalışanların mesleki yetersizliklerinden kaynaklı engelleri bulunmaktadır. Okullarda örgütsel barışın yüksek düzeyde hissedilmesinin öğretmenlere, okul yöneticilerine, öğrencilere ve bir örgüt olarak okula olumlu sonuçları düşük hissedilmesinin ise olumsuz sonuçları bulunmaktadır. Öğretmenlerin büyük çoğunluğu okullarında örgütsel barışı negatif barış ve örgütsel kavga düzeyinde, okul etkililiğini ise düşük ve orta düzeyde algılamaktadır. Liselerde görev yapan öğretmenler ortaokullarda görev yapanlara göre okullarında örgütsel barışı ve okul etkililiğini daha yüksek algılamaktadır. Meslekte kıdemli olan öğretmenler mesleğe yeni başlayanlara göre örgütsel barışı daha yüksek algılamaktadır. Ancak öğretmenlerin örgütsel barış ve okul etkililiği algısı halen görev yaptıkları okulun bulunduğu yerleşim yerine, okulda çalışma sürelerine, okulun büyüklüğüne ayrıca öğretmenlerin ve birlikte çalıştıkları okul müdürlerinin cinsiyetine göre farklılaşmamaktadır. Okul etkililiği ile iç barış arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. İç barış puanlarındaki bir standart birimlik artış okul etkililiği puanlarında 0,81 birimlik bir artışa neden olmaktadır. Ayrıca iç barış ile dış barış arasında pozitif yönlü güçlü bir ilişki bulunmaktadır. Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin kıdemleri arttıkça okullarının etkililiği bundan olumlu etkilenmektedir. Ortaokullarda görev yapan okul müdürleri ile dış ilçelerde görev yapan okul müdürlerinin, yönetici olarak çalışma sürelerinin artması okullarının etkililik düzeyini yükseltmektedir. Bu araştırmanın sonuçları okullarda örgütsel barışın geliştirilmesi ve bu şekilde okulların etkililik düzeyinin artırılmasıyla ilgili öğretmenlere, okul yöneticilerine, politika belirleyicilere önemli fırsatlar sunabilir. Ayrıca araştırma kapsamında geliştirilen ve örgütsel barış ile ilgili öncü çalışmalardan biri olan“Okulda Örgütsel Barış Ölçeği”araştırmacılar için yeni bir araştırma gündemi oluşturabilir.

Özet (Çeviri)

The aim of this research is to examine the concept of organizational peace phenomenologically and to determine the relationship between organizational peace and school effectiveness. In addition, among the aims of the research is to determine the way in which organizational peace and school effectiveness are affected by some demographic variables of teachers. The research, which was carried out in an exploratory sequential mixed design due to its exploratory property, was carried out in three stages. First, qualitative research designed in a phenomenological design was carried out. Secondly, the Organizational Peace at School Scale was developed by using the findings of the qualitative research and the literature. Finally, a correlational survey was conducted to determine the relationship between organizational peace and school effectiveness in schools and how organizational peace and school effectiveness are perceived according to demographic variables. The participants of the qualitative research consist of ten (10) teachers. Criterion, snowball and maximum diversity sampling techniques were used to determine the participants. In the process of developing the“Organizational Peace at School Scale”; data were obtained from 622 teachers at the stage of examining the construct validity of the scale with Exploratory Factor Analysis, and from 1174 teachers during the Confirmatory Factor Analysis stage in order to verify the factor structures. In the quantitative part of the study, stratified sampling technique was used to determine the sample. In this direction, 517 teachers working in public middle schools and high schools in the central and outer districts of Şanlıurfa province in the 2020-2021 academic year constituted the sample of the research. Qualitative data in the research were obtained with the interview form created by the researcher. In the quantitative part of the study, the“Organizational Peace at School Scale ”, which was developed within the scope of the research was used to determine the perception of organizational peace in their schools, and the“School Effectiveness Index”developed by Wayne K. Hoy (2009) was used to determine their perceptions about the effectiveness of their schools. The qualitative data of the research were subjected to content analysis. IBM SPSS 21 and LISREL 8.80 programs were used in the analysis of quantitative data. According to the results of the research, organizational peace has two main components called internal peace and external peace. Internal peace consists of balance and leadership, external peace consists of policies and environment dimensions of organizational peace. The concept of organizational peace characterizes“a positive organizational life with balance, democracy, effective leadership, synergistic policies, supportive close and distant environment”. Professional qualifications of employees, supporting organizational features, and constructive interaction with the school's environment improve organizational peace in schools. Organizational peace in schools has obstacles due to the organizational, political and psychosocial characteristics of the school and the professional inadequacies of the employees. High levels of organizational peace in schools have positive results for teachers, school administrators, students, and low levels of organizational peace have negative results. The vast majority of teachers perceive organizational peace in their schools as negative peace and organizational quarrel, and school effectiveness at low and medium levels. Teachers working in high schools perceive organizational peace and school effectiveness in their schools higher than those working in middle schools. Teachers who are senior in the profession perceive organizational peace higher than those who are new to the profession. However, teachers' perception of organizational peace and school effectiveness does not differ due to the location of the school where they work, the length of time they work at the school, the size of the school, and the gender of the teachers and school principals they work with. There is a significant relationship between school effectiveness and internal peace. One standard unit increase in internal peace scores causes an increase of 0.81 units in school effectiveness scores. In addition, there is a strong positive relationship between internal peace and external peace. As the seniority of school administrators and teachers increases, the effectiveness of their schools is positively affected. As the working as administrators time of the administrators working in middle schools and the administrators working in outer districts increases, the effectiveness levels of the schools they work in increase. The results of this research can provide important opportunities to teachers, school administrators, and policy makers about the development of organizational peace in schools and thus increasing the level of effectiveness of schools. In addition, the“Organizational Peace at School Scale”, which was developed within the scope of the research and is a pioneer in the literature, can create a new research agenda for researchers.

Benzer Tezler

  1. Öğretmenlerin okullardaki değişime yönelik direnç gösterme biçimleri, değişim direncinin nedenleri ve sonuçlarının incelenmesi

    Examination of teachers' resistance to change in schools, causes and consequences of change resistance

    RAHİME KÜBRA AKDENİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimKocaeli Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUĞBA KONAKLI

  2. Örgütsel adalet ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkiler üzerine bir uygulama: Karaman Valiliği ve İl Özel İdaresi örneği

    An application on the relationships between organizational justice and organizational citizenship behaviors: Karaman Governorship and Special Provincial Administration

    ADNAN TEZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Kamu YönetimiKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERCAN OKTAY

  3. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü'nün yönetimsel ve örgütsel sorunları ile bütünleşik çözüm önerileri

    Solution suggestions associated with the administrative organizational problems of the General Directorate of Youh and Sports

    TAYFUN GÜVEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    İşletmeDumlupınar Üniversitesi

    İşletme Yönetimi ve Organizasyon Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BÜLENT TOKAT

  4. Örgütsel adaletin bireylerarası saldırgan davranışlar üzerindeki etkisi: Kişilik tiplerinin düzenleyici rolü

    The effect of organizational justice on interindividual aggressive behaviors: The regulatory role of personality types

    HALIMA ISAYEVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    TurizmKarabük Üniversitesi

    Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEZA ZERMAN

  5. Yönetimsel koçluk davranışının çalışan tatminine etkisi

    The i̇mpact of administrative coaaching behaviour on employee satisfaction

    HANDAN GEZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    İşletmeHaliç Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM ATAN TARLACI