Kirlenmiş yüksek gerilim izolatörlerine seri bağlı endüktansın yıldırım darbe dayanımına etkisi
Effect of inductance in series with polluted high voltage insulators on lightning impulse withstand
- Tez No: 706003
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET CEBECİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Electrical and Electronics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Elektrik Tesisleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Yüksek gerilim izolatörlerinde kirlenme sebebiyle meydana gelen yüzeysel atlamalar, kısa devre yoluyla enerji kesintilerine neden olabilmektedir. Bu durum, sistemin besleme sürekliliği ve ekonomik kayıplar açısından olumsuzluk arz eder. Yüksek gerilim izolatörlerinde kirlenme atlaması, araştırmacıların uzun yıllardan beri üzerinde çalıştığı bir konu olmakla beraber, teknik ve ekonomik açılardan kritik ve özel bir konu olma özelliğini hala sürdürmektedir. Bu tezde teorik, deneysel ve simülasyon çalışmaları yoluyla izolatörlerin atlama davranışlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Deneysel çalışmalar için yıldırım darbe gerilimi üreteci ve su jeti deney sistemi kurulmuş ve darbe gerilimleri altında atlama deneyleri yapılmıştır. Su jeti düzeneği yardımıyla izolatör üzerindeki kirliliği temsil etmek üzere iletkenlik değeri kolayca değiştirebilmektedir. Farklı iletkenlik değerleri ve jet boylarında deneyler gerçekleştirilmiş ve elde edilen sonuçlar analiz edilmiştir. Ayrıca, izolatörlerde kirlenme atlaması çalışmalarında yeni bir yaklaşım olan izolatöre seri endüktans ekleme yöntemi, su jeti deney seti üzerinde uygulanarak darbe atlama performansına etkisi incelenmiştir. Yapılan deneylerde, farklı kir iletkenliği ve endüktans değerleri kullanılmıştır. Deneyler, pozitif darbe gerilimi altında gerçekleştirilmiştir. Deneyler esnasında farklı su jeti boylarında atlama oluşturmayan veya atlamaya neden olan darbe gerilimleri ve akımlar kaydedilerek grafikleri çizdirilmiştir. Farklı endüktans değerlerinde elde edilen veriler birbiriyle ve endüktanssız durum ile karşılaştırılmıştır. Deneyler sonucunda endüktansın atlamayı azaltıcı, yani atlama gerilimini artırıcı etkisi gösterilmiştir. Jet boyundaki artış, başlangıç atlama gerilimini artırıcı yönde etki göstermiştir. Belirli bir iletkenlik, jet boyu ve endüktans değerleri için darbe karakteristik eğrileri çıkarılmıştır. Elde edilen karakteristikler için matematiksel ifadeler türetilmiş ve farklı tepe değerlerine sahip darbe gerilimlerinde meydana gelen atlama sürelerinin tahmin edilmesi mümkün olmuştur.
Özet (Çeviri)
Flashover due to pollution in high voltage insulators can cause power interruptions through short circuits. This situation has a negative impact on the continuity of the system's supply and economic losses. Pollution flashover in high voltage insulators is a subject that researchers have been working on for many years, but it still continues to be a critical and special issue from technical and economic perspectives. In this thesis, it is aimed to examine the flashover behavior of insulators through theoretical, experimental and simulation studies. For experimental studies, lightning impulse voltage generator and water column test system were established and flashover tests were carried out under impulse voltages. With the help of the water column mechanism, the conductivity value can be easily changed to represent the pollution on the insulator. Experiments were carried out with different conductivity values and column lengths and the results were analyzed. In addition, the method of adding series inductance to the insulator, which is a new approach in the studies of pollution flashover in insulators, was applied on the water column test set and its effect on the pulse flashover performance was investigated. In the experiments, different dirt conductivity and inductance values were used. The experiments were carried out under positive impulse voltage. During the experiments, the pulse voltages and currents that do not cause or cause flashover in different water column lengths were recorded and their graphs were drawn. The data obtained at different inductance values were compared with each other and with the case without inductance. As a result of the experiments, the effect of inductance on reducing the flashover, that is, increasing the flashover voltage has been shown. The increase in column length had an effect on increasing the initial flashover voltage. Pulse characteristic curves are extracted for a given conductivity, column length and inductance values. Mathematical expressions were derived for the obtained characteristics and it was possible to estimate the flashover times occurring at impulse voltages with different peak values.
Benzer Tezler
- Yüksek gerilim izolatörlerinde kirlenme atlamasının dinamik ark modeli
Dynamic arc modeling of pollution flashover of high voltage insulators
ZAFER AYDOĞMUŞ
Doktora
Türkçe
2000
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiFırat ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MEHMET CEBECİ
- İzolatör yüzey kaçak akımlarının karınca koloni algoritması yardımıyla incelenmesi
Investigation of insulator surface leakage current by ant colony algorithm
DURSUN ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2012
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiFırat ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET CEBECİ
- Computer-aided estimation of the flashover performance of polluted high voltage insulators
Kirli yüksek gerilim izolatörlerinin atlama performanslarının bilgisayar destekli olarak belirlenmesi
MEHMET EFE ÖZBEK
Doktora
İngilizce
2002
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET RUMELİ
- Sonlu elemanlar yöntemi yardımıyla yüksek gerilim izolatörlerinde yüzey alan dağılımının hesabı
Computation of surface field distribution of high voltage insulators by the finite element method
MEHMET ÇANAKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiFırat ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MEHMET CEBECİ
- Yüksek gerilim izolatörlerinin kirlenme atlama davranışlarının sonlu elemanlar yöntemi yardımıyla belirlenmesi
Determination of pollution flashover behaviour of high voltage insulators by the finite element method
MUHSİN TUNAY GENÇOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiFırat ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MEHMET CEBECİ