Ortaokul Türkçe ders kitaplarının eleştirel okuryazarlık açısından incelenmesi
Analysis of middle-school Turkish textbooks in terms of critical literacy
- Tez No: 706754
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KADİR KAPLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 205
Özet
Yeni öğretim yaklaşımları çağın gerekleri doğrultusunda araştıran, sorgulayan, eleştiren, okuduklarını anlamlandırabilen, kendini doğru ifade edebilen bireyler yetiştirmeyi hedeflemektedir. Bu becerilere sahip bireyler yetiştirebilmek için eleştirel pedagoji ve bu kurama bağlı gelişen eleştirel okuryazarlık önemli bir konumda bulunmaktadır. Diğer yandan ders kitaplarının da bu becerileri geliştirebilmek adına öğrenciye kaynak olması ve bu bağlamda çağa ve ihtiyaçlara ayak uydurularak sürekli güncellenmesi gerekmektedir. Bu çalışmada 2015-2021 yılları arasında ortaokullarda okutulan 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarının eleştirel okuryazarlık açısından nasıl bir görünüm sergilediği ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda Türkçe ders kitaplarındaki hazırlık çalışmaları, etkinlikler ve gelecek derse hazırlık çalışmaları analiz birimi olarak belirlenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen“Kitap İnceleme Formu”kullanılmıştır. Araştırma bulgularında Türkçe ders kitaplarında yer alan hazırlık çalışmaları ve gelecek derse hazırlık çalışmalarında yazar ve kahramanlara yönelik eleştirel okuryazarlık becerisine rastlanmamıştır. Bununla birlikte etkinliklerde de yazara ve kahramanlara yönelik becerilerin frekans değerlerinin eleştirel okuryazarlık becerilerini geliştirmek için yetersiz kaldığı ortaya çıkmıştır. Araştırma sonucuna göre Türkçe ders kitaplarında eleştirel okuryazarlık becerilerine yönelik bazı maddeler sınıf düzeyine göre ya verilmemiş ya da belli bir sınıf düzeyinden itibaren verilmiştir. Eleştirel okuryazarlık becerileri doğrultusunda incelenen hazırlık çalışmaları, etkinlikler ve gelecek derse hazırlık çalışmalarında metnin yapı ve özelliklerini belirlemeye ve metni çözümlemeye yönelik çalışmalara ağırlık verildiği; ancak yazar ve karakterlere yönelik çalışmaların ihmâl edildiği ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
New teaching approaches aim to raise individuals who research, question, criticize, make sense of what they read and express themselves properly in line with the requirements of the age. In order to raise individuals with these skills, critical pedagogy and critical literacy that develops based on this theory are in an important position. On the other hand, textbooks should be a resource for students in order to develop these skills, and in this context, they should be constantly updated by keeping up with the times and needs. In this study, it was tried to reveal how the 5th, 6th, 7th and 8th grade textbooks taught between 2015-2021 displayed an appearance in terms of critical literacy. In this context, the preparatory studies, activities and preparation studies for the next lesson in the Turkish textbooks were determined as the analysis unit. The“Book Review Form”developed by the researcher was used as a data collection tool in the research. In the research findings, no critical literacy acquisition for writers and heroes was found in the preparatory studies in the Turkish textbooks and in the preparation for the next lesson. In addition, the frequency values of the acquisitions for the author and the heroes in the activities were found to be insufficient to develop critical literacy skills. According to the results of the research, some items on critical literacy achievements in Turkish textbooks were either not given according to the grade level or they were given from a certain grade level. In the preparatory studies, activities and preparation for the next lesson, which are examined in line with the critical literacy achievements, studies aimed at determining the structure and features of the text and analyzing the text are emphasized; however, it was revealed that the studies on the writer and the characters were neglected.
Benzer Tezler
- Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarında bilim ve mühendislik uygulamalarının temsil edilmesinin incelenmesi
Examination of the representation of science and engineering practices in middle school science textbooks
MELTEM GÖKDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAL DOĞAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA ERDAŞ KARTAL
- Ortaokul fen bilimleri 6,7 ve 8.sınıf ders kitaplarında yer alan etkinliklerin 21.yüzyıl becerileri açısından incelenmesi
An examination of the activities in the secondary school science textbooks of 6th, 7th and 8th grades in terms of 21st century skills
ASUMARAL GEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET SÜRMELİ
- Ortaokul sosyal bilgiler ders kitaplarının okuryazarlıklar bakımından incelenmesi
Investigation of middle school social studies textbooks in terms of literacy skills
HASAN SAMET BERBER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE TÜRE
- 21. yüzyıl becerileri kapsamında İngilizce ders kitabının incelenmesi
Investigation of the English textbook in terms of 21st century skills
İBRAHİM DOŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEVRİYE YAZÇAYIR
- Ortaokul 5,6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yeralan haber metinlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of news texts in secondary schools 5, 6, 7 and8.
ERKE OZAN KÖKTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELCEN ÇİFCİ