Geri Dön

Şerʿî delil olarak Âmidî'de istidlâl

Istidlāl as a dalil of sharī'a at the work of Âmidi

  1. Tez No: 707023
  2. Yazar: ENES FURKAN ÖMEROĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SAMİ ERDEM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 94

Özet

Şer'î deliller, fıkıh usulü ilminin en önemli konularındandır ve delillerden hüküm elde etme yöntem ve metotlarını incelemesi bakımından fıkıh usulünün de temelini oluşturur. Şer'î delillerin kitap, sünnet, icmâ ve kıyasla sınırlı olmadığı, İslam âlimleri tarafından kabul görmüştür ve her fıkıh doktrini bu dört aslî delil dışında bazı deliller geliştirmiştir. Kimi usulcüler söz konusu dört delil dışındaki bütün delilleri istidlâl çatısı altında toplamaya çalışmıştır. Daha çok mütekellimîn usulcülerinin sergilediği bu tavır, istidlâlin geniş yelpazeli kullanımını yansıtır. Dört temel şer'î delil dışındaki delillerin neler olduğu tartışmalıdır. Bu nedenle istidlâlin mahiyeti, işlevi ve kapsamına ilişkin usulcüler arasında birtakım farklılıklar bulunmaktadır. Âmidî de, dört şer'î delil dışındaki delilleri istidlâl çatısı altında ele alan usulcülerdendir. Ona göre istidlâl, nas, icmâ ve kıyasın kullanılamadığı durumların tamamını kapsayan şemsiye bir kavramdır. Buna göre o, istidlâlin kapsamını kıyas dışındaki aklî çıkarımların tamamını kuşatacak şekilde geniş tutmaktadır. Bu çalışma Seyfeddin el-Âmidî'nin istidlâl tasavvurunu yaptığı taksim ve tasnifi esas alarak ortaya koymayı amaçlamaktadır. Onun istidlâle yönelik tavrının ortaya konulması ve böylece bahse konu meseleye yaklaşımının netleştirilmesi hedeflenmektedir. Bu amaçla Âmidî tarafından şer'î delil olarak sayılan istidlâl üzerinde durularak, meselenin farklı cihetlerde irdelenmesi gaye edinilmiştir. Böylelikle istidlâlin, onun usul düşüncesindeki konumu ve icra ettiği fonksiyon netleştirilmeye çalışılmıştır. Bu çerçevede öncelikle istidlâl kavramının mahiyeti ortaya konulmuş ve tarihsel gelişimi de dikkate alınarak mahiyeti ile ilgili yapılan tartışmalar zikredilmiştir. Bu bağlamda istidlâlin diğer disiplinlerdeki kullanımları mukayeseli bir şekilde ele alınmaya çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Shari'ah dalīls are one of the most important subjects of Islamic jurisprudence and form the basis of Islamic jurisprudence in terms of examining the methods of obtaining judgments from dalīls. Islamic scholars have accepted that shariah dalīls are not limited to Quran, sunnah, ıjmā, and analogy, and every fiqh doctrine has developed some dalīls other than these four essential dalīls. Some scholars tried to gather all the dalīls under the umbrella of istidlāl, except for the four dalīls in question. This attitude, which is mostly exhibited by the scholars of mutakallimīn, reflects the wide-ranging use of ıstidlāl. It is controversial what the dalīl other than the four basic shari'ah dalīls are. For this reason, there are some differences among the scholars regarding the nature, function and scope of istidlāl. Āmidī is also one of the scholars who deal with the dalīls other than the four shari'ah dalīls under the umbrella of istidlāl. According to him, istidlāl is an umbrella concept that will cover all situations where there is no nass, ijmā, and analogy. Accordingly, he broadens the scope of istidlāl to encompass all rational dalīls other than analogy. This study aims to reveal Sayf al-Dīn al-Āmidī's imagination of istidlāl based on his division and classification. It is aimed to reveal his stance on istidlāl and thus to clarify his approach to the issue in question. For this purpose, it is aimed to examine the issue from different aspects by emphasizing the istidlāl, which is considered as the shari'ah dalīl by Āmidī. Thus, the position of istidlāl in his thought and the function it performs has been tried to be clarified. In this framework, first of all, the nature of the concept of istidlāl has been revealed, and the discussions about its nature have been mentioned, taking into account its historical development. In this context, the use of istidlāl in other disciplines has been tried to be discussed comparatively.

Benzer Tezler

  1. N/pi and N/sigma interactions of the amide linkage with its N-substituents: A quantum chemical study

    Amid bağının N atomuna bağlı gruplarla N/pi ve N/sigma etkileşimleri: Kuantum kimyasal bir çalışma

    ÖZLEM DEMİR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2002

    Kimyaİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. S. ANDRZEJ CİEPLAK

  2. A comparison study of vernacular settlemnets in ıran; Case of Masouleh and Abyaneh Villages

    İran'da yerel yerleşim karşılaştırma araştırması; Masouleh ve Abyaneh Koyu

    ELAHEH AMINI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MELTEM ERDEM KAYA

  3. İslam Hukuk metodolojisinde maslahat-ı mürsele

    Başlık çevirisi yok

    MUHAMMED TAYYİB KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    DinDicle Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. ABDÜLKERİM ÜNALAN

  4. Kıraat farklılıklarında dolayı ortaya çıkan fıkhî görüşler

    Fiqh prespectives which emerge because of reading differences

    AHMAD HAFFAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinErzincan Binali Yıldırım Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HADİ SAĞLAM

  5. حجية العرف وتخصيص العام به

    İslam Hukukunda örfün delil değeri ve âm lafızların örfle tahsisi

    ABDULBARİ AZİZ OTHMAN

    Doktora

    Arapça

    Arapça

    2019

    DinVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAHİP BEROJE