Dijitalleşen üretim sistemlerinde sürdürülebilirlik değerlendirme modeli tasarımı: Örnek uygulama
Design for sustainability assessment model for digitalized production systems: A case study
- Tez No: 708648
- Danışmanlar: PROF. DR. HALUK SOYUER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
Günümüzde işletmelerin varlıklarını sürdürülebilmeleri ve rekabet avantajlarını koruyabilmeleri için değişen ve gelişen teknolojik yenilikleri takip etmelerinin yanı sıra faaliyetlerinin çevre ve insan üzerindeki etkilerini göz önünde bulundurmaları gerekmektedir. Bu durum mevcut üretim sistemlerini köklü şekilde değiştirmekte olan dijitalleşme odağındaki Dördüncü Endüstri Devrimi ile sürdürülebilir üretim prensiplerinin bir arada uygulanabilmesiyle mümkün olabilir. Bilgi iletişim teknolojilerinde yaşanan yoğun gelişmenin etkisiyle üretim sektörü küresel bir pazara taşınmış, ülkeler arası sınırlar bulanıklaşmıştır. Artan ve farklılaşan talep doğrultusunda yüksek seviyelere ulaşan üretim miktarları ve kısalan ürün yaşam süreleri sonucunda doğal kaynakların korunması, atıkların önlenmesi ve yaşam sonu faaliyetlerinin arttırılması gibi koşullar gelecek nesillerin refahı için giderek önem kazanmıştır. Bu durum dijitalleşme ve sürdürülebilir üretimin bir bütün olarak benimsenmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır. Dijitalleşme ve sürdürülebilir üretim ile ilgili yazınlar ayrı başlıklar altında incelendiğinde her iki konunun da özellikle üretim işlemler yönetimi alanında oldukça gelişmiş olduğu gözlemlenmiştir. Ancak bu iki kavramın birlikte uygulanabilmesine yönelik sistematik bir yapının eksikliği bulunmaktadır. Bu tez çalışması, bahsedilen eksikliği gidermek adına dijitalleşme ve sürdürülebilir üretim ölçeği geliştirerek işletmelerin bu iki konuyu birlikte sağlayabilmelerine yönelik bir stratejik yol haritası tasarlamayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda detaylı bir anket çalışmasının sonucunda keşfedici faktör analizi yöntemi kullanılarak çevre ve çevre koruma, üretim ve maliyetlendirme, işgücü refahı, işgücü/dijitalleşme entegrasyonu ve iş sağlığı ve güvenliği başlıkları altında bir ölçek geliştirilmiştir. Ardından geliştirilen bu ölçek doğrultusunda sektöre yönelik uygulamalarda kullanılabilecek bir kriter seti oluşturulmuş ve sezgisel bulanık DEMATEL yöntemi ile stratejik yol haritasına girdi sağlamak üzere önerilmiştir. Tezin amaçları doğrultusunda tasarlanan dijitalleşme ve sürdürülebilir üretim stratejik yol haritası, örnek olarak elektronik sektörü için oluşturulmuştur. Bu tez çalışmasının çıktılarının, makro açıdan incelendiğinde imalat sanayii genelinde dijitalleşme ve sürdürülebilir üretim ile ilgili değerlendirmeye alınması gereken unsurları ortaya koymaya yarayan bir ölçek geliştirmesi ve mikro açıdan değerlendirildiğinde seçilen sektöre yönelik olarak işletme ihtiyaçları ve kapasitesi doğrultusunda dijitalleşme ve sürdürülebilir üretim stratejik yol haritası tasarlaması itibariyle dijitalleşme ve sürdürülebilir üretim alanında imalat sanayiine ve ilgili yazına katkı sağlaması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
In today's business environment, companies need to consider the impacts of their processes on environment and society as well as staying up to date based on technological changes and developments for their competitive advantage. This situation reveals the need of synchronizing principles of digitalization under fourth industrial revolution, and sustainable manufacturing. Due to the rapid developments in information technologies, boundaries between countries become blurred and manufacturing sector moved to a globalized market place. Shrinking product life cycles, increased demands and product variety, cause a rise in production amounts, which requires a greater consideration of protecting natural resources, eliminating wastes and improving end of life activities. Therefore, integrating digitalization and sustainable manufacturing is essential for the wellbeing of future generations. When the literature related to sustainable manufacturing and digitalization is investigated, under the production and operations management field, it is revealed that both subjects are well developed separately. However, there is a gap in the literature that gives a systematic structure to apply digitalization and sustainable manufacturing in organizations simultaneously. From this point of view, this thesis aims to fulfil the gap by developing a scale for digitalization and sustainable manufacturing, and guiding organizations by proposing a design of strategical road map. To do so, firstly a detailed survey is conducted in the manufacturing sector, and by applying exploratory factor analysis, a scale for digitalization and sustainable manufacturing is proposed. According to the result of the analysis, variables are grouped under five factors and named as; environment and environmental protection, production and costing, workforce wellbeing, workforce/digitalization integration, and occupational health and safety. Secondly a criteria set is developed to narrow down the number of variables in the scale, and proposed for using in the intuitionistic fuzzy DEMATEL for a sectoral application, where results are used in the strategy map development. A sample implementation for proposing a strategy map for digitalization and sustainable manufacturing is conducted in the electronics sector. The outputs of this thesis are expecting to be beneficial for both industry and academia by developing a scale that presents the key aspects of digitalization and sustainable manufacturing from a macro perspective, and by designing a flexible strategy map for organizations that may be used according to the sectoral needs and capacity.
Benzer Tezler
- Elektrikli araçların kullanımına yönelik yük tahmini ve karar destek sistemi
Load forecasting and decision support system for electric vehicles use
HATİCE MENEKŞE KÖSEMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiSakarya ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. ORHAN TORKUL
- Endüstri 4.0 sürecinde dijitalleşme ile işletmelerde lojistik robotlarının kullanımının sürdürülebilirlik açısından incelenmesi
Başlık çevirisi yok
GÖZDE ÇİMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Endüstri Ürünleri TasarımıEge ÜniversitesiDisiplinlerarası Endüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ECE NÜKET ÖNDOĞAN
- Scada sistemler için güvenli model oluşturulması
Creating a safe model for scada systems
MEHMET YAVUZ YAĞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED ALİ AYDIN
DR. CEVAT ÖZARPA
- Ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması suçu
Disclosure of information and/or documents that are commercial secrets, banking secrets and/or customer secrets
SELİN KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VESİLE SONAY EVİK
- Dijital dönüşümün proje yöneticilerinin yetkinlikleri üzerindeki etkisinin incelenmesi
The examination of the effects of digital transformation on project managers' competencies
FATMA SENA KARAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYBERK SOYER