Sebeb-i nüzûlün tefsire etkisi bakımından âl-i İmrân sûresi örneği
The influence of asbab al-nuzul on tafsir: A case study of sura al-i İmran
- Tez No: 708908
- Danışmanlar: PROF. DR. ATİLLA YARGICI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 291
Özet
Kurân ilimleri içerisinde önem arz eden mevzulardan biri de esbâb-ı nüzûl ilmidir. Âyetlerin hangi bağlamda yorumlanması gerektiği noktasında tefsir âlimlerinin çoğu zaman ihtiyaç duyduğu bu rivâyetlerin önem arz ettiği bilinmektedir. Klasik tefsir kaynaklarımızda yer alan sebeb-i nüzûl rivâyetlerinin çokluğu ve hadis kritiğine tabi tutulmamış olması, bu rivâyetlerden hangilerinin tercihe şayan olduğu konusunda kapsayıcı bir çalışmanın yapılmasına ihtiyaç duymaktadır. Müfessirlerin sebeb-i nüzûl rivayetleriyle ilgili yaklaşımları değişkenlik göstermektedir. Müfessirlerin bir kısmı, âyette geçen ifadelerin maksadını ve çerçevesini belirlemede bu rivayetlerden faydalanırken diğer bir kısmı rivayet kullanımından başka yöntemleri benimsemişlerdir. Âyetin âyetle tahlili veya âyetin zâhirî manasıyla yetinilmesi gibi çeşitli şekillerde ortaya çıkan bu yaklaşımlarla kıyaslandığında, rivayetleri esas alan yaklaşımların daha anlaşılır ve tercihe şayan yorumlar elde ettiklerini söylemek mümkündür. Kurân'ı Kerîm, geçmiş toplumların yaşantılarını, indiği dönem içerisinde meydana gelen hâdiseleri ve ahiret âleminde vuku bulacak olaylar gibi çok çeşitli konuları ihtiva etmektedir. Kurân âyetlerinin çoğu bu hedefi gerçekleştirmek üzere nazil olmuştur. Hz. Peygamber döneminde yaşanan hâdiseler ve sahâbe tarafından yöneltilen sorular neticesinde birtakım âyetlerin nazil olduğu bilinmektedir. Kurân'ın bütünü için sebeb-i nüzûl yaklaşımlarının tespit edildiği bir çalışmanın bir tez kapsamına sığdırılması imkân dâhilinde değildir. Bu nedenle çalışmamızın bir sûre üzerinden yapılması araştırmayı derinleştirmeye dava elverişli görülmüştür. Tezimizin alanını Âl-i İmrân Sûresinde yer alan ve belli bir sebebe bağlı olarak nazil olan âyetlerin sebeb-i nüzûl rivayetleri oluşturmaktadır. Müfessirlerin nüzûl sebebi yaklaşımlarının tespitinde klasik tefsir kaynaklarından İbn Cerîr et-Taberî (ö. 310/922), Zemahşerî (ö. 538/1143) ve Râzî (ö. 606/1209) ile birlikte çağdaş müfessirlerden Reşîd Rızâ (ö. 1935), Elmalılı Hamdi Yazır (ö. 1942) ve Seyyid Kutub'un (ö. 1966) tefsirleriyle sınırlı tutulmuştur. Bununla beraber farklı bazı rivâyetleri içeren tefsir eserlerine yer yer değinilmiştir. Yaptığımız bu çalışma bir giriş, üç ana bölüm ve bir sonuçtan meydana gelmektedir. Giriş bölümünde çalışmamızın konusu, yöntemi ve amacı gibi detaylara değinilmiştir. Birinci bölümde sebeb-i nüzûl ilmiyle ilgili önemli bazı başlıklara yer verilmiş ve bunlarla ilgili kısa bilgiler aktarılmıştır.Âl-i İmrân Sûresi içerisinde belli bir sebebe bağlı olarak nazil olan otuz dokuz âyetin var olduğu tespit edilmiştir. Bu âyetler, sûredeki öncelik sıraları gözetilmeden konu eksenli bir tasnife tabi tutulmuştur. Dolayısıyla çalışmamızın ikinci bölümünü toplumun ıslahına yönelik âyetler oluşturmaktadır. Üçüncü bölümünde de ehl-i kitabı konu edinen âyetler yer almaktadır. Öncelikle âyetlerle ilgili sebeb-i nüzûl rivayetlerine yer verilmiş ve akabinde bu rivayetlerin kritiği yapılmıştır. Daha sonra da bu rivayetlerin, belirlenen tefsir eserleri üzerindeki etkileri gözlemlenmiş ve sonuç kısmında bu nokta üzerinde durulmuştur.
Özet (Çeviri)
One of the important issues in the Qur'anic sciences is the science of Asbab al-Nuzul (reasons for revelation). It is known that these narrations, which are often needed by tafsir scholars, are important in terms of the context in which verses should be interpreted. With the abundance of Asbab-ı Nuzul narrations in our classical tafsir sources and the fact that they are not subjected to hadith criticism, sometimes a comprehensive study needs to be done on which of these narrations are preferred. The approaches of the commentators about the narrations of the Asbab-ı Nuzul vary. While some of the commentators made use of these narrations in determining the intent and frame of the expressions in the verse, others adopted methods other than the use of narration. When compared to these approaches, which appear in various ways, such as analyzing the verse by verse or being content with the apparent meaning of the verse, it is possible to say that approaches based on narrations contain more understandable and preferred interpretations. The Holy Qur'an includes a wide variety of topics such as the lives of past societies, the events that took place in the period it descended, and the events that will take place in the hereafter. Most of the Qur'anic verses were sent down to achieve this goal. It is known that some verses were sent down based on the events experienced in the time of the Prophet and the questions asked by the companions. It is not possible to fit a study in which the Asbab-ı Nuzul approaches for the whole Qur'an are determined within the scope of a thesis. For this reason, conducting our study over time has been deemed suitable for deepening the research. The scope of our thesis consists of the verses in the chapter of Al-i Imran, whose narrations can be determined that caused it to be revealed. One of the classical sources of tafsir in determining the approach of the commentators to the reason for the Ibn Cerir et-Tabari (d. 310/922), Zemahsheri (d. 538/1143), and Razi (d. 606/1209) along with contemporary commentators Reshid Rıza (d. 1935), Elmalılı Hamdi Yazır (d.1942) and Sayyid Kutub (d. 1966) is limited to its interpretations. However, some other tafsir works containing some different narrations are mentioned in some places. The study we have done consists of an introduction, three main parts, and a conclusion.In the introduction, details such as the subject, method and purpose of our study are mentioned.In the first part some important titles about the science of Asbab-ı Nuzul are included and brief information about them.It has been determined that thirty-nine verses were sent down for a certain reason in the chapter of Al-i Imran. These verses have been classified in a subject-based manner, regardless of their priorities in the surah. Therefore, the second part of our study consists of verses for the improvement of society.In the third part, there are verses about Jews and Christians. During the study first, the narrations of the Asbab-ı Nuzul about the verses were mentioned and then these narrations were criticized. Later, the effects of these narrations on the determined tafsir works were observed and this point was emphasized in the conclusion part.
Benzer Tezler
- Sebeb-i nüzûlün tefsire etkisi bakımından Bakara sûresi örneği
The influence of asbab al-nuzul on tafsīr: A case study of sura al-Baqarah
ABDURRAHMAN ENSARİ
Doktora
Türkçe
2014
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA KAZIM YILMAZ
- أسباب النزول في تفسير الطبريوأثرها في ترجيحاته
Taberi Tefsiri'nde esbab-ı nuzül ve onu tercihteki etkisi
ATIYAH ABD FADEL
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MOHAMMAD NADER ALI
- Kur'an'a göre akıl ve akılcılığın Kur'an tefsirine etkisi
The reason according to the koran and effect of rationalism in Koran commentary
YASİN PİŞGİN
- Sûre çerçeveli konulu tefsir bağlamında fussilet sûresi örneği
Fussilet soorah in the context of soorah baset-themet tafsir
MERVE AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM TETİK
- Mukâtil b. Süleyman ve Seyyid Kutup tefsirleri üzerinde karşılaştırmalı bir inceleme: Fussilet Sûresi örneği
A comparative study on tafsir at Muqamil ibn Süleyman and Sayyid Qutb: the example of Surat Fussilat
ELİF YASEMİN TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKırıkkale ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEVLÜT ERTEN