Yenice (Çanakkale) çevresindeki granitoid sokulumlara bağlı cevherleşmelerin dağılımı ve metal zonlanması
Mineral zonation and distribution of mineralization around granitoid intrusions in Yenice area (Çanakkale)
- Tez No: 709000
- Danışmanlar: PROF. DR. TOLGA OYMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ekonomik Jeoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 493
Özet
Çarpışma ve çarpışma sonrası tektonizma ile ilişkili Senozoyik kalk-alkali magmatizma, Yenice'nin (Çanakkale-Türkiye) kuzeydoğusundaki sokulumlar içinde ve çevresindeki çeşitli cevherleşme türleri ile kökensel olarak ilişkilidir. Granitoidlerde gerçekleştirilen zirkon yaşlandırması 25,8 ± 1,6 My ile 27,4 ± 1,8 My arasında yaşlar vermektedir. Bu yaşlar, Soğucak ve Sofular sokulumları ile ilişkili molibdenit cevherleşmelerinden elde edilen sırasıyla 25,39 ± 0,10 My ve 25,76 ± 0,11 My renyum-osmiyum yaşları ile uyumludur. Sokulumlardan yapılan jeokimyasal ve mineral kimyası analizleri, sokulumların magnezyen, kalk-alkali, metalüminalı ve I-tip karakterde olduklarını göstermektedir. Stronsiyum ve neodimyum izotop bileşimleri oldukça dar bir aralıkta olup, plütonların aynı kaynaktan türediğine işaret etmektedir. Ayrıca, stronsiyum-neodimyum izotop sonuçları sokulumların magmatik asimilasyon ve fraksiyonel kristallenme olaylarının, geniş ölçekli litosferik incelmenin gözlendiği Geç Oligosen dönemine karşılık geldiğini ortaya koymaktadır. Demir izotop değerleri redoks, Rayleigh ve kinetik etkiler arasındaki karmaşık etkileşimi yansıtmaktadır. Arapuçandere yatağına ait kalkopiritlerin bakır izotop değerleri, magmatik-hidrotermal sistemin proksimal zonundan distal zonuna doğru bir zonlanma halinde kademeli olarak artma eğilimindedir. Sülfidler, -4,0 ile 3,9 ‰ arasında değişen ve çoğunlukla 0 ‰ civarında kümelenen nispeten dar bir kükürt izotop bileşimine sahiptir. Bu durum, kükürtün başlıca magmatik bir kaynaktan türediğini göstermektedir. Tüm kurşun izotop verileri, KB Anadolu'daki Oligosen-Miyosen yaşlı magmatik kayaçlara ait alanda yer almaktadır. Bu gözlemler, bölgede bulunan çeşitli türlerdeki cevherleşmelere ait metallerin ve kükürtün tamamen lokal granitoidlerden türediğini göstermektedir. Sıvı kapanım çalışmaları ile entegre oksijen-hidrojen izotop değerleri, Arapuçandere cevherleşmesinin çok evreli kaynama olayları sonucu oluştuğu ve cevherleşmeye neden olan akışkanların magmatik su ile meteorik su kaynakları arasında bir karışımı olduğunu ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
Cenozoic calc-alkaline magmatism associated with collisional and post-collisional tectonism is genetically related to various types of mineralization in and around the intrusions in the northeast of Yenice. Zircon dating of granites yields ages ranging between 25.8±1.6 Ma and 27.4±1.8 Ma. These ages are consistent with molybdenite ages of 25.39±0.10 Ma and 25.76±0.11 Ma, which constrain the timing of the Soğucak and Sofular porphyry mineralization, respectively. Geochemical and microprobe analyses of plutons show a magnesian, calc-alkalic, metaluminous and I-type character. The strontium-neodymium isotopic compositions show a very narrow range and indicate that plutons were generated from the same source. Moreover, the strontium-neodymium isotope results indicate that intrusions were generated by magmatic assimilation and fractional crystallization and formed during large-scale lithospheric thinning during the Late Oligocene. The iron isotope values reflect the complex interplay between redox, Rayleigh and kinetic effects. The copper isotope values of chalcopyrite from the Arapuçandere deposit tend to progressively increase through the surface, which creates a vector from the proximal to distal portions of magmatic-hydrothermal environment. The sulfides have a relatively narrow range of sulfur isotope values that range between -4.0 and 3.9 ‰ and mostly cluster around 0 ‰, indicating sulfur is mainly derived from a magmatic source. All the lead isotope data fall within the fields defined by Oligocene-Miocene magmatic rocks. This observation supports the hypothesis that the metals and sulfur contained within all the various styles of mineralization were derived entirely from these granitoids. Fluid inclusion integrated oxygen-hydrogen isotope studies reveal that Arapuçandere mineralization was formed as a result of multi-stage boiling events, and suggest a mixed character of ore-forming fluids between magmatic and meteoric water.
Benzer Tezler
- Sarıçayır (Yenice/Çanakkale) çevresindeki skarn yataklarının jeolojik ve jeokimyasal özellikleri
Geological and geochemical of skarn deposits around the Sariçayir (Yenice/Çanakkale) district
İLKNUR AKIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Jeoloji MühendisliğiSelçuk ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FETULLAH ARIK
- Karadoru-Karaköy (Çanakkale) arasındaki Pb-Zn-Cu cevherleşmelerinin jeolojik ve jeokimyasal özellikleri
The geological and geochemistry properties between Karadoru-Karaköy (Çanakkale) Pb-Zn-Cu mineralization
DİDEM KIRAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Jeoloji MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. MUSTAFA KUŞCU
- Karaaydın Köyü (Yenice-Çanakkale) çevresinin jeolojik ve petrografik özellikleri ile kurşun-çinko zuhurlarının jenefik incelemesi
Geological and petrographical characteristics of the karaaydın region (Yenice-Çanakkale) with the genetic investigations of lead-zinc
EREM ABDULLAH TUFAN
- Namazgah, Hamdibey (Yenice–Çanakkale) ve Eybek (Edremit–Balıkesir) skarn cevherleşmelerinin karşılaştırılmalı incelenmesi
Comparative investigation between skarn mineralization of Namazgah, Hamdibey (Yenice–Canakkale) and Eybek (Edremit-Balikesir) plutons
SERAP TÜRKYILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA OYMAN
- Yenice (Çanakkale) ve çevresinde tarımsal bitki biyoçeşitliliği ve etnobotanik araştırmalar
Agricultural plant biodiversity and ethnobotanical research in the Yenice (Çanakkale)and its environs
TÜLAY TÜTENOCAKLI
Doktora
Türkçe
2014
BiyolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET UYSAL