Kardaşlık Dergisi'nde (1961-1977) yer alan hoyratlar: Dil incelemesi-metin- sözlük
Hoyrats in Qardashliq magazine (1961-1977): Language analysis- text-dictionary
- Tez No: 711043
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE TÖREN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 379
Özet
Bağdat'ta Kardaşlık Ocağı tarafından 1961 yılında yayın hayatına geçirilen Kardaşlık Dergisi, (1961-1977) yılları arasında Arapça, Türkçe (Arap Alfabesi) ile ve birkaç sayısında Türkiye Türkçesi Latin Alfabesi ile yazılıp 125 sayı olarak yayımlanmış bir kültür ve edebiyat dergisidir. Dergide yer alan hoyratlar ve birçok şiir ise Irak Türkmen Türkçesinin Kerkük ağzı örnek alınarak yazılmıştır. Dergi, Irak Türkmen edebiyatının çeşitli simalarını, folklor değerlerini, kültürünü yansıtması ve bunların yeni nesillere aktarılması bakımından Irak Türkmen Türkçesi için önemli bir kaynaktır. Kardaşlık'ın içeriği başlıca; folklor, şiir, hoyrat, dil ve imla, çeşitli röportaj ve mülakatlar, kitap tanıtımı ve eleştiri, roman, hikȃye, tarih, spor vs. konulardan oluşmaktadır. Derginin her sayısında“Folklor”veya“Folklor Araştırmaları”başlığı adı altında hoyrat, şiir, mani, bilmece, atasözleri, deyimler, örf ve âdetler, müzik, marşlar, çeşitli halk inançları, çocuk folkloru, gibi ürünler yer almaktadır. Bunun yanı sıra“Genç Kalemler”veya bazı sayılarda“Açılan Cumbutlar”başlıklı kısımlarda genç şair ve yazarların çeşitli şiirlerine ve hoyratlarına yer verilmiştir. Bu çalışmada, derginin Folklor, Genç Kalemler ve diğer kısımlarında geçen toplam 1552 hoyrat ele alınmış, hoyratların transkripsiyonlu metinleri verilmiş ve dil özellikleri incelenmiştir. Giriş kısmında Irak Türkmenleri, Kardaşlık Dergisi ve hoyratlar hakkında bilgiler verilmiştir. Çalışma, dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde hoyratlar üzerinde ses bilgisi, ikinci bölümde ise şekil bilgisi incelenmiştir. ii Üçüncü bölümde Kardaşlık Dergisi'nde (1961-1977) geçen hoyratların transkripsiyonlu metni verilmiştir. Dördüncü bölümde ise hoyratlarda geçen Türkmence kelimelerin Türkiye Türkçesindeki karşılıklarını içeren bir sözlük yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
Qardashliq Magazine, which was given a start by Kardaşlık Ocağı (Qardashliq Quarry) in Baghdad in 1961, written in Arabic, Turkish (Arabic alphabet) and also few editions in Turkish (Latin alphabet) has published around 125 editions between the years 1961-1977, is believed to be a cultural and literary magazine. Hoyrats and many other poems in the magazine were written in the Kirkuk dialect of Iraqi Turkmen Turkish. This magazine is valuable and a major source of Iraqi Turkmen Turkish in terms of reflecting manifold visages, values of folklore and culture of Iraqi Turkmen literature following their transmission to the new generations. The major substances of Qardashliq consist of the topics such as poetry, hoyrat, language and dictation, various reports and interviews, book promotion, critique and review, novel, story, history, sports etc. In each edition of the magazine, works such as hoyrat, poetry, mani, riddles, proverbs, idioms, customs, music, marches, various folk beliefs, child folklore has been done under the title of“Folklore”or“Folklore Studies”. In addition, in the edition titled“Genç Kalemler”or in few other editions in the section titled“Açılan Cumbutlar”, various poems and hoyrats of young poets and writers are given a place in the magazine. In this study, a total of 1552 hoyrats from the section of Folklore, Genç Kalemler and other parts of the magazine, following the transcription of hoyrats and their language features were examined. In the introduction part, information about the Iraqi Turkmens, Qardashliq Magazine and hoyrats are given. iv This study consists of four chapters. In the first chapter, phonology of the hoyrats, and in the second chapter, their morphology were analysed. In the third chapter, the transcription of hoyrats in Qardashliq Magazine (1961-1977) is given. Fourth chapter consists of a dictionary containing the Turkish equivalents of the Turkmen words in hoyrats.
Benzer Tezler
- Kardaşlık dergisinde Irak Türkmenlerinin hikâyesi: 1961 - 1977
Story of Irak Turkmens in Kardaşlık magazine: 1961 - 1977
HAYDER ADIL MOHAMMED
Doktora
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURULLAH ÇETİN
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Irak Türkmenlerinin yayın organı: Kardaşlık dergisi (1961-1963)
The media outlet of Turkmens published in 1961-1963A case study on Brotherhood (Kardaşlik) journal
JUNAID FAISAL AHMED JUMAILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜMTAZ SARIÇİÇEK
- Kardeşlik Dergisi (1961-1976) bağlamında Irak Türkmen Türkçesi atasözleri ve deyimleri
Idioms and proverbs of Iraqi Turkmen Turkish in the context of Kardeşlik Dergisi (Magazine) 1961-1976
AYVER ABBAS KAREEM KAREEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN BAYRAKTAR ERTEN
- Resimli Kitab (1908-1913) sosyal, kültürel açıdan döneme bakışının incelenmesi
Resimli Kitab (1908-1913) a researc of its approach to the period from social, cultural and political aspects
SERKAN CANSEVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
TarihCelal Bayar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUZAFFER TEPEKAYA