Kardaşlık dergisinde Irak Türkmenlerinin hikâyesi: 1961 - 1977
Story of Irak Turkmens in Kardaşlık magazine: 1961 - 1977
- Tez No: 407293
- Danışmanlar: PROF. DR. NURULLAH ÇETİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Irak Türkmenleri, Türkmen Edebiyatı, Kardaşlık Dergisi, Türkmen Hikâyesi, Kerkük, Iraqi Turkmens, Turkmen Literature, the Journal of Kardaşlık, Turkmen Story, Kirkuk
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 488
Özet
Tez kapsamında 1909-1977 yılları arasında basılmış Irak Türkmenlerine özgü hikâye kitapları ve söz konusu yıllarda Irak Türkmenlerine ait tek edebiyat dergisi olan Kardaşlık Dergisi'nde yayımlanan hikâyeler temel alınarak iki düzlemde incelenmiştir. İnceleme sonucunda, 68 yıllık bir süre içerisinde Irak'ta Türkmenlere ait sadece 3 hikâye kitabının basıldığı ve 16 yıl boyunca 144 sayı çıkan Kardaşlık Dergisi'nde de toplam 63 hikâye yayımlandığı tespit edilmiştir. Bu tespit, incelemeye alınan yıllarda Irak Türkmenlerindeki hikâye sanatının yeni yeni filizlendiğini ve bu alanda büyük bir boşluk olduğunu göstermektedir. Böyle bir boşluğun temel nedeni, Birinci Dünya Savaşı'ndan hemen sonra başlayıp 2003 yılına kadar devam eden Irak Türkmenlerine yönelik uygulanan her türlü baskı ve asimilasyon politikalarıdır. Ana dilde eğitim yasağı, bahsi geçen politikaların bir parçası olduğundan dolayı Türkmen yazarlarını, hem kendi toplumları içinde yabancılaştırmış, hem de onlara millî ve toplumsal sorumluluklar yüklemiştir. Zira ana dilinin kullanma yasağının, zaman zaman okul öğrencileri arasındaki konuşmalara kadar inen ve uzun yıllar ana dilinin en basit kullanım haklarından mahrum kalan bir toplumun zevkine ve toplumsal bilincine hitap edecek hikâyeler sunmak, ana dilinin okuma yazmasını bireysel çabalarla öğrenen yazarları büyük bir çıkmaza sokmuştur. Bununla birlikte, 1961 çıkan Kardaşlık Dergisi'nden önce, Türkmen toplumunun edebî ve kültürel her türlü faaliyetten mahrum olması, özellikle hikâye yazarlarının önünü kapatmıştır. Fakat Türkmen yazarları, hikâyelerinde toplumu aydınlatmayı ve topluma kültür değerleri enjekte etmeyi birincil hedef seçtikleri için yukarıda belirtilen zorluklara ve eserlerindeki zaaflara rağmen bu alanda kalem oynatmaya devam etmişlerdir.
Özet (Çeviri)
The books related to Turkmen storytelling published between the years 1909-1977 and the products published in the Journal of Kardaşlık, the only literary magazine that belongs to Iraqi Turkmen in these years were examined in two planes within the frame of the thesis basically. That only 3 story books of Turkmen were published in Iraq in a 68 year period and 63 stories were published in the Journal of the Kardaşlık with a total issue of 144 during 16 years is quite interesting and shows that storytelling in Iraqi Turkmen sprouted newly in the examined years and there was a great recess in that field. The main reason of this recess is all kinds of pressure and assimilation policies that were applied to Iraqi Turkmen from the World War I to year 2003. Ban on mother tongue education also both alienated Turkmen writers in their societies and national and imposed social responsibilities on them because it is a part of cited policies. Because the ban on the use of the mother tongue, which sometimes descends to the conversations between school students, deadlocked the authors that gained the literacy of the mother tongue with their own individual efforts to provide stories that will appeal to the social consciousness and pleasure of a society deprived of the most basic use of native language rights for many years. At the same time, Turkmen society's being lack of all kinds of literary and cultural activities blocked especially story writers before the Journal of Kardaşlık published in 1961firstly.
Benzer Tezler
- 1950-1970 yılları arasında Irak Türklerinde serbest şiir hareketi ve Türkiye ile ilişkileri
Free poem movement in Iraqi Turcoman between the years 1950- 1970 and their relationships with Turkey
HAİDAR A. MUHAMMAD
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM DİLEK
- Irak Türkmenlerinin yayın organı: Kardaşlık dergisi (1961-1963)
The media outlet of Turkmens published in 1961-1963A case study on Brotherhood (Kardaşlik) journal
JUNAID FAISAL AHMED JUMAILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜMTAZ SARIÇİÇEK
- Kardaşlık (1961-1976) Dergisi'ndeki folklor başlıklı yazıların tespiti ve sınıflandırılması
Identification and classification of folklore articles in the Journal of Kardaşlık (1961-1976)
ABDULLAH JAMAL JİHAD JIHAD
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL ALTAY GÖDE
- Irak Türkmen edebiyatında deneme eleştiri türleri ve Abdulhakim Mustafa Rejioğlu
Genres of essay and criticism in Iraqi Turkmen literature and Abdulhakim Mustafa Rejioğlu
ASHKN TANLAB JAMAL ALWINDAWI
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıBursa Uludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV SINAR UĞURLU
- Kardaşlık Dergisi'nde (1961-1977) yer alan hoyratlar: Dil incelemesi-metin- sözlük
Hoyrats in Qardashliq magazine (1961-1977): Language analysis- text-dictionary
AHMED OMEED AHMED DANDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE TÖREN