Çayönü Tepesi çanak çömleksiz ve çanak çömlekli neolitik dönem taş halkalarının teknolojik ve tipolojik değerlendirilmesi
Technological and typological evaluation of the pre-pottery and pottery neolithic stone rings of Çayönü Tepesi
- Tez No: 711532
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA ASLI ÖZDOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 335
Özet
Diyarbakır ili, Ergani ilçesinde yer alan Çayönü Tepesi Çanak Çömleksiz Neolitik ve Çanak Çömlekli Neolitik Dönem evrelerinde bulunan 727 adet taş halka tipolojik ve teknolojik açıdan değerlendirilmiştir. Deneysel çalışmalarla halkaların üretim zinciri hakkında fikir edinilmeye çalışılmış ve elde edilen veriler arkeolojik malzeme ile karşılaştırılmıştır. Halkaların olası kullanım alanları hakkında değerlendirilmeler de yapılmıştır. Taş halkaların 95 tanesine pXRF ve 10 adetine XRD analizi yapılmıştır. Çayönü Tepesi taş halkalarının yaklaşık %66 si mermer, %23'ü bazik magmatik kayaç, %8'i kireçtaşı, %2 kiltaşı, %1 kumtaşı, %1 serpantindir. 727 parçayı genel olarak değerlendirildiğinde Çayönü Tepesi'ndeki Yalın Taş Halkaların (589) Bezekli Taş Halkalara (132) oranla daha çok üretildiği ya da yerleşmede daha fazla kullanıldığı görülmektedir. Çayönü Tepesi'de taş halkalar sayısal olarak en fazla Çanak Çömleksiz Neolitik B Döneminin Kanallı Yapılar ile Taş Döşemeli Yapılar Evrelerinde karşımıza çıkar. Çayönü Tepesi halkaları eş zamanlı yerleşimlerle teknolojik ve tipolojik açıdan karşılaştırılarak Yakındoğu'daki halka kullanımının yaygınlığı ve üretim çeşitliliği belirlenmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
727 stone rings found in the Pre-Pottery Neolithic and Pottery Neolithic phases of Çayönü Tepesi, located in the Ergani district of Diyarbakır province, were evaluated in terms of typology and technology. With experimental studies, the production chain of the rings was tried to be determined and the data obtained were compared with the archaeological material. Evaluations were also made about the potential usage of the rings. pXRF analysis was performed on 95 of the stone rings and XRD analysis on 10 of them. Approximately 66% of the Çayönü Tepesi stone rings are marble, 23% basic magmatic rocks, 8% limestone, 2% claystone, 1% sandstone, 1% Serpentine. When we evaluate the 727 rings in general, it is seen that the Plain Stone Rings (589) were produced more often than the Decorated Stone Rings (132) or they were used more in the settlement. Stone rings occur numerically the most in Channeled Building and Cobble Paved Building subphases of the Pre-Pottery Neolithic Period B. By comparing the rings of Çayönü Tepesi with the contemporaneous settlements in terms of technology and typology, the prevalence of ring usage and production diversity in the Near East were tried to be determined.
Benzer Tezler
- Çanak çömleksizden çanak çömlekli Neolitik Döneme geçiş sürecinde obsidiyen teknolojisi
Obsidian technology in transitional period from pre-pottery to pottery Neolithic
GÜLSÜN ÇİLER ALGÜL
- Çayönü Tepesi İlk Tunç Çağ çanak çömleği
Early Bronze Age pottery of Çayönü Tepesi
CANSU YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ArkeolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI ERİM ÖZDOĞAN
- Social differentiation in Çayönü and Abu Hureyra through burial customs and skeletal biology
Ölü gömme gelenekleri ve iskelet biyolojisi ışığı altında Çayönü ve Abu Hureyra'da sosyal farklılaşma
DENİZ ERDEM
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
AntropolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DENİZ BURCU ERCİYAS
YRD. DOÇ. DR. HALİL TEKİN
- Güneydoğu Anadolu bölgesi çanak çömleksiz neolitik dönem Dikilitaş geleneğinin gelişimi ve simgeciliği
The development and symbolism of the pre pottery neolithic pillar tradition in Southeastern Anatolia
ERHAN BİNGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ArkeolojiBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiProtohistorya ve Önasya Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ UMUT TÜRKCAN
- Çanak çömleksiz neolitik döneme ait Harbetsuvan Tepesi çakmaktaşı yontmataş alet endüstrisi
Pre-pottery neolithic Harbetsuvan Hill flint chipper chipping tool industry
BARAN İRİM