Çanak çömleksiz neolitik döneme ait Harbetsuvan Tepesi çakmaktaşı yontmataş alet endüstrisi
Pre-pottery neolithic Harbetsuvan Hill flint chipper chipping tool industry
- Tez No: 755372
- Danışmanlar: PROF. DR. BAHATTİN ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Iğdır Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Prehistorya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 286
Özet
Güneydoğu Anadolu'da son yıllarda yapılan çalışmalar Çanak Çömleksiz Neolitik Döneme ışık tutmaktadır. Özelliklede Şanlıurfa'da gerçekleştirilen yüzey araştırmaları ve kazı çalışmaları ile birlikte Çanak Çömleksiz Neolitik Döneme ait merkezlerin bu bölgede yoğun olduğunu ortaya koymuştur. Göbekli Tepe başta olmak üzere Karahan Tepe, Yeni Mahalle, Nevali Çori, Ayanlar Höyük, Sefer Tepe, Hamzan Tepe, Kurt Tepesi, Sayburç, Taşlı Tepe ve Harbetsuvan Tepesi bunlardan bazılarıdır. 2014 yılında keşfedilen Harbetsuvan Tepesi yerleşimi Şanlıurfa il sınırları içerisinde Şanlıurfa'nın 53 km doğusunda Tek Tek Dağları olarak bilinen kalkerli platolar arasında yer almaktadır. Çanak Çömleksiz Neolitik Döneme tarihlendirilen Harbetsuvan Tepesi'nde; T-biçimli dikilitaşlar ve mimarı yapı kalıntıları gün yüzüne çıkarılmıştır. Bunun yanı sıra çok sayıda çakmaktaşı alet, öğütme taşları, taş kaplar, havanelleri, hayvan kemiği ve çeşitli süs eşyası gibi buluntular ele geçmiştir. Çalışmamızda; 2017, 2018 ve 2019 yıllarında gerçekleştirilen kurtarma kazılarında ele geçen çakmaktaşları buluntuları üzerinde incelemeler yapılmıştır. Tüm çakmaktaşları teknolojik ve tipolojik olarak incelenmiştir. Harbetsuvan Tepesi'nde ele geçen küçük buluntu grubu içerisinde çakmaktaşı buluntu topluluğu 32037 (% 94,74) adet ile temsil edilmektedir. Bunlar; üretim artığı, dilgi, yonga, çakmaktaşı alet, çakmaktaşı alet parçaları, çekirdek ve çekirdek yenileme parçası ve yanmış çakmaktaşından oluşmaktadır. Çakmaktaşı aletler; Byblos ve Nemrik tipi okuçları, silikalı orak-dilgiler, değişik formlarda yuvarlak ve ön kazıyıcılar, taş kalemler, mızrakuçları, vurgaç, deliciler, düzeltili dilgiler ve üç yüzlü kazma olarak sınıflandırılmıştır. Çakmaktaşından yapılmış olan aletler teknolojik ve tipolojik olarak incelendiğinde; Byblos uçları, Nemrik uçları, El-Khiam okucu ve naviform çekirdeklerin bulunmasına karşın, Palmyra, Amuk, Ugarit uçları ve Çayönü aletlerin bulunmaması, Harbetsuvan Tepesi çakmaktaşı buluntularını Erken PPNB ve Orta PPNB evresi arasına tarihlendirmemizi sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Recent studies in Southeastern Anatolia shed light on the Pre-Pottery Neolithic Period. Especially with the surveys and excavations carried out in Şanlıurfa, it has been revealed that the centers belonging to the Pre-Pottery Neolithic Period are concentrated in this region. Göbekli Tepe, Karahan Tepe, Yeni Mahalle, Nevali Çori, Ayanlar Höyük, Sefer Tepe, Hamzan Tepe, Kurt Tepesi, Sayburç, Taşlı Tepe ve Harbetsuvan Tepesi are some of them. The Harbetsuvan Tepesi settlement, discovered in 2014, is located within the provincial borders of Şanlıurfa, 53 km east of Şanlıurfa, among the calcareous plateaus known as Tek Tek Dağları. On the Harbetsuvan Tepesi, which is dated to the Pre-Pottery Neolithic Period; T-shaped obelisks and architectural remains were unearthed. In addition, a large number of flint tools, grinding stones, stone vessels, pestles, animal bones and various ornaments were found. In our study; Flintstones found during the salvage excavations carried out in 2017, 2018 and 2019 were examined. All flints were examined technologically and typologically. Flintstone assemblage is represented by 32037 (94.74%) pieces among the small finds found on Harbetsuvan Tepesi. These; production residue consists of blades, flakes, flint tools, flint tool fragments, core and core renewal fragments and burnt flint. flint tools; Byblos and Nemrik type arrowheads are classified as silica sickle-blades, round and front scrapers in various forms, stone pens, spearheads, hammers, drills, retouched blades and three-sided pickaxes. When the tools made of flint stone are examined technologically and typologically; Although Byblos tips, Nemrik tips, El-Khiam point and naviform cores are found, the absence of Palmyra, Amuk, Ugarit tips and Çayönü tools allows us to date the Harbetsuvan Tepesi flint finds between the Early PPNB and Middle PPNB phases.
Benzer Tezler
- Neolitik Dönem'de Şanlıurfa ve çevresi
Şanlıurfa and its surroundings in the Neolitic Period
LEYLA BOZKUŞ
- Güneydoğu Anadolu bölgesi çanak çömleksiz neolitik dönem Dikilitaş geleneğinin gelişimi ve simgeciliği
The development and symbolism of the pre pottery neolithic pillar tradition in Southeastern Anatolia
ERHAN BİNGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ArkeolojiBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiProtohistorya ve Önasya Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ UMUT TÜRKCAN
- Aşıklı Höyük iskeletlerinin morfolojik olarak karşılaştırmalı incelenmesi
A Comparative research on the morphology of the skeletons of Aşıklı
YASEMİN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Antropolojiİstanbul ÜniversitesiPrehistorya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUR BALKAN ATLI
- Çanak çömleksizden çanak çömlekli Neolitik Döneme geçiş sürecinde obsidiyen teknolojisi
Obsidian technology in transitional period from pre-pottery to pottery Neolithic
GÜLSÜN ÇİLER ALGÜL
- Anadolu'da Erken Neolitik Dönem çanak çömlek kültürleri ve Çatalhöyük örneği
The Early Neolithic Pottery cultures in Anatolia and the example of Çatalhöyük
SERAP ÖZDÖL