1960-1980 arası Türk romanında estetik modernizm
Aesthetic modernism in Turkish novel between 1960-1980
- Tez No: 712344
- Danışmanlar: PROF. DR. OKTAY YİVLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
1960-1980 yılları arasında Türk romanında birden fazla anlayış aynı anda, aynı dönemde gelişmiştir. Kimi yazarlar köyün ve köylünün sorunlarını romanlarının merkezine alırken kimi yazarlar da geçim kaygısı sonucu popüler eserler verme yoluna girmişlerdir. Çalışmamızın ana konusu olan modernist estetik ise nicelik bakımından az sayıda yazar tarafından benimsenmiş bir anlayış olmuştur. Bu anlayışta eser veren yazar ve üretilen telif eser sayısı az olsa da bu dönemin etkisi ve kalıcılığı çok fazla olmuştur. Özellikle Adalet Ağaoğlu, Ferit Edgü, Oğuz Atay, Sevgi Soysal, Yusuf Atılgan gibi modernist teknikleri yoğun bir şekilde kullanan yazarların hem sonraki kuşak yazarlarda hem de okurlarda çok büyük etkileri olmuştur. Modernizmin Avrupa'da ortaya çıkışı ve şekillenmesi yaklaşık dört yüz yıllık bir süreci kapsar. 1500'lü yıllarda Rönesans, reform ve Aydınlanma dönemleri ile başlayan modernizasyon süreci Sanayi Devrimi ile birlikte doruğa ulaşarak büyük şehirlerin kurulmasıyla ve kırdan kente yoğun göçlerle sonuçlanır. Böylece başta Fransa'nın Paris kenti olmak üzere Avrupa'da birçok büyük başkent modernliğin sancılarını yaşayan aydınlara ev sahipliği yapmıştır. Modernlikle yıldızları barışmayan aydınlar bu ilerlemeci anlayışa karşı geliştirdikleri düşüncelerle estetik modernizm adı verilen hareketi ortaya çıkarırlar. 20. yüzyılın ortalarından itibaren gerçeklik algısının da değişmesiyle birlikte romanda yeni teknik arayışlara yönelen yazarlar; kolaj-montaj, parodi-pastiş, laytmotif, bilinç akışı, iç monolog-iç diyalog gibi teknikleri romanlarında yoğun bir şekilde kullanmaya başlamışlardır. Böylece bireyi ve bireyin büyük şehirdeki bunalımını ele alan yazarlar, bu teknikler vasıtasıyla düşündüklerini ve hissettiklerini daha etkileyici aktarmayı denemişlerdir. Modernizmin Türk romanına dâhil olması Batı kaynaklı düşüncelerin 1950'lerin sonlarından itibaren Türk düşün dünyasına yoğun etkisi sonucu gerçekleşir. Özellikle dergiler vasıtasıyla gerçekleştirilen çevirilerle bu etki gerçekleşir. Dergilere, çeviri romanlara fazla ilgi göstererek yetişen kuşak bu çevirilerin etkisiyle yeni tekniklerle tanışmış ve bu teknikleri başarılı bir şekilde romanlarında uygulamışlardır. Avrupa'dakine benzer bir şekilde kırdan kente göçlerin arttığı bir dönemde Türk aydını için de şehirleşmenin, modernleşmenin sıkıntıları gün yüzüne çıkar. 60'lı 70'li yıllara gelindiğinde modernliğin bunalımlarını yaşayan yazarlar, tıpkı Avrupa'da olduğu gibi yeni bir roman anlayışının Türkiye'de yerleşmesine öncülük ederler. Bu yazarlar eserlerinde kullandıkları, Türk romanı için yeni sayılabilecek tekniklerle Türk edebiyatına damga vururlar.
Özet (Çeviri)
Between the years of 1960-1980, more than one understanding of the Turkish novel developed at the same time, in the same period. While some writers put the problems of the village and the villagers at the center of their novels, some writers started to give popular works because of the concern for livelihood. Modernist aesthetics, which is the main subject of our study, has been an understanding adopted by a few authors in terms of quantity. Although the number of authors and copyrighted works produced in this understanding is small in number, the effect and permanence of this period were very high. Especially the authors who used modernist techniques intensively, such as Adalet Ağaoğlu, Ferit Edgü, Oğuz Atay, Sevgi Soysal, and Yusuf Atılgan, had a great influence on both the next generation of writers and readers. The emergence and formation of modernism in Europe take approximately four hundred years. The modernization process, which started with the Renaissance, reform, and Enlightenment periods in the 1500s, reached its peak with the Industrial Revolution, resulting in the establishment of large cities and intense migration from the countryside to the city. Thus, many major capitals in Europe, especially Paris of France, hosted intellectuals living in the pain of modernity. Intellectuals, whose do not make peace with modernity, reveal the movement called aesthetic modernism with the thoughts they develop against this progressive understanding. With the change in the perception of reality since the middle of the 20th century, the writers who searched for new techniques in the novel; have started to use techniques such as collage -montage, parody-pastiche, leitmotif, the stream of consciousness, internal monologue-internal dialogue in their novels. Thus, the authors who deal with the individual and the depression of the individual in the big city have tried to convey what they think and feel more effectively through these techniques. The inclusion of modernism in the Turkish novel takes place as a result of the intense influence of Western ideas on the Turkish intellectual world since the late 1950s. This effect occurs especially with translations made through journals. The generation, who grew up with a lot of interest in magazines and translation novels, got acquainted with new techniques under the influence of these translations and successfully applied these techniques in their novels. Similar to Europe, in a period when migration from rural to urban increases, the problems of urbanization and modernization come to light for Turkish intellectuals. In the 60s and 70s, the writers who experienced the crises of modernity pioneered the establishment of a new understanding of the novel in Turkey, just like in Europe. These authors mark Turkish literature with the techniques they use in their works, which can be considered new for the Turkish novel.
Benzer Tezler
- 1960-1980 arası Türk romanında kadın
Women in Turkish novel between 1960-1980
ZİLFİ YILDIRIM KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET FETİH YANARDAĞ
- Türk romanında intihar (1960-1980)
Suicide in Turkish novels (1960-1980)
AYKUT KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET GÜNEŞ
- Türk romanında kente göç ve kentleşme kaynaklı mekânsal değişimler (1960-1980)
Spatial changes due to urban migration and urbanization in Turkish novel (1960-1980)
ZEYNEP GÖZDE YILMAZ
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYFER YILMAZ
- Türkiye'de seçkinlerin dönüşümü: 1960-1980 ve 1980-2000 arası dönemde Türk romanında küçük burjuva aydını (Tutunamayanlar, Bir Düğün Gecesi, Kara Kitap ve Yüz: 1981 romanları çerçevesinde)
Transformation of the elites in Turkey: Petite bourgeoisie intelectual in Turkish novel between the periods of 1960-1980 and 1980-2000 (in the context of Tutunamayanlar, Bir Düğün Gecesi, Kara Kitap and Yüz: 1981 novels )
GAZİ BERBER
Doktora
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıAnadolu Üniversitesiİletişim Tasarımı ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURSUN GÖKDAĞ
- Toplumcu gerçekçi yazarların 1940-1980 arası çocuk romanlarında eğitim
Education in children's novels of socialist realist authors between 1940-1980
ERHAN AKDAĞ
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GIYASETTİN AYTAŞ