Kişiler arası ilişkilerde duygu düzenleme psikoeğitim programının genç yetişkinlerin kişiler arası ilişki boyutlarına ve duygu düzenleme beceri düzeylerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of emotion regulation psycho-education program in interpersonal relationships on the dimensions of interpersonal relationship and emotion regulation skills levels of young adults
- Tez No: 713452
- Danışmanlar: PROF. DR. MERAL ATICI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Kişiler arası ilişkiler, duygu düzenleme, genç yetişkin, psikoeğitim programı, karma yöntemi araştırması, Interpersonal relationships, emotion regulation, young adult, psychoeducation program, mixed method research
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 299
Özet
Bu çalışmanın amacı, Kişiler Arası İlişkilerde Duygu Düzenleme (KİDD) Psikoeğitim Programının genç yetişkinlerin duygu düzenleme becerileri ve kişiler arası ilişki boyutları üzerindeki etkisini incelemektir. Bu araştırmada karma araştırma yöntemlerinden çok aşamalı desen kullanılmıştır. Araştırmanın birinci aşamasında, genç yetişkin bireylerin kişiler arası ilişkilerinde sıklıkla yaşadıkları duygular, duygu düzenleme tarzları, duygu düzenlemenin/düzenleyememenin etki ve sonuçları, duygu düzenleme konusundaki ihtiyaçları nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılarak incelenmiştir. Doküman analizi çalışmasından elde edilen bulgular, alan yazındaki ilgili yaklaşımlar ve araştırma bulgularından hareketle genç yetişkin bireylere yönelik psikoeğitim programı geliştirilmiştir. Psikoeğitim programı, araştırmacı tarafından farklı yaklaşım ve modeller eklektik ve sistematik bir şekilde bir araya getirilerek geliştirilmiştir. İkinci aşamada, psikoeğitim programının genç yetişkinlerin duygu düzenleme becerileri ve kişiler arası ilişki boyutları üzerindeki etkisini incelemek için nicel araştırma desenlerinden ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Üçüncü aşamada, psikoeğitim programının genç yetişkin bireyler üzerindeki uzun dönemli etkileri nitel araştırma yöntemlerinden odak grup görüşmesi yoluyla belirlenmiştir. Birinci aşamada gerçekleştirilen nitel araştırmada kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi kullanılmış ve araştırmaya 58 kadın (%81,69) ve 13 erkek (%18,31) olmak üzere toplam 71 genç yetişkin katılmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında yapılan nitel araştırmada, çevrimiçi kişiler arası ilişkilerde duygu düzenlemeye ilişkin ihtiyaçları belirleme formu kullanılmıştır. İkinci aşamada yapılan nicel araştırmanın çalışma grubunu belirlemede kriter örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışma, deney grubunda 8 ve kontrol grubunda 12 olmak üzere toplam 20 genç yetişkin ile gerçekleştirilmiştir. İkinci aşamada gerçekleştirilen nicel araştırmada veriler Duygu Düzenleme Ölçeği (DDÖ), Kişiler arası İlişki Boyutları Ölçeği (KİBÖ) ve Duygu Düzenleme Becerileri Ölçeği (DDBÖ) ile toplanmıştır. Üçüncü aşamadaki odak grup görüşmesi, psikoeğitim programı uygulamasını tamamlayan deney grubundaki 7 katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın son aşamasında ise odak grup görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın birinci ve üçüncü aşamasında gerçekleştirilen nitel araştırmalarda elde edilen nitel veriler, içerik analizi yoluyla analiz edilmiştir. İkinci aşamadaki nicel araştırmanın hipotezlerinin test edilmesinde parametrik olmayan testlerden Fridman testi, Wilcoxon İşaretli Sıralar testi ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırmanın birinci aşamasındaki doküman analizinden elde edilen bulgular; kişiler arası ilişkilerde yaşanan duygular, duygu düzenleme tarzları, duygu düzenlemenin etki ve sonuçları ve ihtiyaçlar olmak üzere dört kategori altında toplanmıştır. İkinci aşamada yapılan nicel araştırma sonucunda; psikoeğitim programının katılımcıların bilişsel yeniden değerlendirme stratejisini kullanma, kişiler arası ilişkilerdeki empati ve duygu farkındalığı, duygu düzenleme becerileri düzeyini artırmada, bastırma stratejisi kullanma düzeyini azaltmada etkili olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte, psikoeğitim programının katılımcıların kişiler arası ilişkilerdeki onaybağımlılık düzeyini azaltmada ve başkalarına güven düzeyini artırmada etkili olmadığı saptanmıştır. Çalışmanın üçüncü aşamasında gerçekleştirilen odak grup görüşmesi sonucunda, psikoeğitim programının duygu düzenleme, kişiler arası ilişkiler ve benlik üzerinde uzun dönemli etkilerinin olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate the effect of the Emotion Regulation Psychoeducation Program on the interpersonal relationship dimensions and emotion regulation skills of young adults. In this study, multiphase mixed methods design, one of the mixed research methods, was used. In the first phase of the study, the emotions that young adults often experience in their interpersonal relationships, their emotion regulation styles, the effects and consequences of emotion regulation or dysregulation, and their needs for emotion regulation were investigated using document analysis. Based on the findings obtained from the document analysis study, related approaches and research findings in the literature, a psychoeducation program for young adults was developed. The psychoeducation program was developed by the researcher by bringing different approaches and models together in an eclectic and systematic manner. In the second phase, a quasi-experimental design with pre-test, post-test with control group, was used to investigate the effect of the psychoeducation program on the emotion regulation skills and interpersonal relationship dimensions of young adults. In the third phase, the long-term effects of the psychoeducation program on young adults were investigated through focus group interview, one of the qualitative research methods. In the first phase of the study, a convenience sampling method was used and a total of 71 young adults, 58 women (81,69%) and 13 men (18,31%), participated in the research. In the qualitative research at the first phase of the study, the online form for emotion regulation needs in interpersonal relationships was used. The criterion sampling method was used to determine the study group of the quantitative research in the second phase. This study was conducted with a total of 20 young adults, 8 in the experimental group and 12 in the control group. The data for the experimental research in the second phase, were collected with the Emotion Regulation Questionnaire, Scale of Interpersonal Relationships Dimensions and the Emotion Regulation Skills Questionnaire. The focus group interview at the third phase was conducted with 7 participants in the experimental group who participated the psychoeducation program. The focus group interview form was used in the last phase of the research. The qualitative data obtained from the qualitative researches carried out in the first and third phases of the study were analyzed through content analysis. Fridman test, Wilcoxon Signed Rank test and Mann Whitney U test, which are non-parametric tests, were used to test the hypotheses of the quantitative research in the second stage. The findings obtained from the document analysis in the first phase of the research are grouped under four categories namely: emotions experienced in interpersonal relationships, emotion regulation styles, effects and results of emotion regulation, and needs. As a result of the experimental research carried out in the second phase; it was determined that the psychoeducation program was effective on increasing the use of the cognitive reappraisal strategy, emotion regulation skills, the level of empathy and emotional awareness, and decreasing the level of expressive suppression strategy use. However, it was found that the psychoeducation program was not effective in reducing the level of approval-dependence in interpersonal relationships and increasing the level of trust in others. Results of the focus group interview showed that, the psychoeducation program had long-term effects on emotion regulation, interpersonal relationships and self.
Benzer Tezler
- Evli bireylerin bağlanma stilleri, öz şefkat düzeyleri ve kişiler arası duygu düzenleme süreçleri arasındaki ilişkinin, evlilik kalitesi üzerindeki yordayıcı gücü
The predictive power of the relationship between attachment styles, self-compassion levels, and interpersonal emotion regulation processes of married individuals on marriage quality
DİLEK YALÇINSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiKTO Karatay ÜniversitesiDisiplinlerarası Aile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE YALÇIN
- Diyalektik davranış terapisi grup beceri eğitiminin ebeveynlerin psikolojik belirti ve aile içi ilişkilerine etkisi
The effect of dialectical behavioral therapy group skills training on psychological symptoms and family relations of parents
ESRA ÖKTEM
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA IŞIL BİLİCAN
- Romantik ilişki doyumu ile duygu düzenleme güçlüğü ve kişiler arası tarz arasındaki ilişkinin incelenmesi
The examination of the relationship between romantic relationship satisfaction, emotion regulation difficulties and interpersonal styles
ZEYNEP KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPER ÇUHADAROĞLU
- Üniversite öğrencilerinde affetme: Bilişsel duygu düzenleme, empatik eğilim ve özür dilemenin rolü
Forgiving in university students: The role of cognitive emotion regulation, empatic tendency and apology
ARZU GÜL TOPUZ
- Bozulmuş yeme davranışları: Toplum örnekleminde transdiagnostik modele dayalı bir yaklaşım
Disordered eating behaviors: An approach based on the transdiagnostic model in the community sample
ELİT BİLGE BIYIKOĞLU
Doktora
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANİFE ÖZLEM SERTEL BERK