Togolok Moldo, Cogorku May, Kara Bürgön, Koş Döbö köyleri örneğinde kadına bağlı halk inanışları (Derleme, inceleme)
Folk beliefs connected to women in the example of Togolok Moldo, Zhogorku May, Kara Burgon, Kosh Dobo villages (Compilation, research) / Аялзатына байланыштуу элдик ишенимдер: Тоголок Молдо, Жогорку Май, Кара Бүргөн, Кош Дөбө айылдары мисалында (Жыйноо, Анализ) / Народные верования про женщин на прмерах села Тоголок Молдо, Жогорку Май, Кара Бургон, Кош Добо (Собрание, Анализ)
- Tez No: 714157
- Danışmanlar: PROF. DR. EKREM ARIKOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Sosyoloji, Folklore, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Togolok Moldo, Cogorku May, Kara Bürgön, Koş Döbö köyleri, halk bilimi, halk inanışları, kültür, kadın, Togolok Moldo, Cogorku May, Kara Burgon, Kosh Dobo villages, folklore, folk beliefs, culture
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Halkbilimi alanında sahada yürütülen derleme faaliyetleri, araştırma yapılan topluma ait kültürel mirası ortaya koyma ve bu mirası geleceğe aktarma bakımından oldukça önemlidir. Ayrıca yapılan bu araştırmalar gelecekte yapılacak araştırmaların seyrinde ve değerlendirilmesinde de etkili olacaktır. Gelecekte, gelişen çağ ve halkların kültür etkileşimi dolayısıyla değişikliğe uğrayan inanışların kökenlerini açıklamak, yapılan bu derleme faaliyetleri aracılığıyla daha kolay olacaktır. Çünkü bahsi geçen bu değişimlerin nedenleri ve sonuçları takip edilebilecektir. Geçmişten günümüze değişen ve gelişen dini düşünce yapısı hakkında yapılan araştırmalar, halkın inancı konusunda bilinçlenmesi ve yaptıkları uygulamaları temellendirmesi noktasında yardımcı olacaktır. Bir halkın birliğini ve bütünlüğünü koruyan bu kültürel miraslar aynı zamanda kardeş halkların birbiri ile olan bağlarını da güçlendirmesine katkı sağlayacaktır. İnanç, bir milletin temel değerleri arasında yer almaktadır. Halkın gündelik hayatına ve sosyal değerlerine doğrudan etki etmektedir. Toplum içerisinde kurulan düzenin mihenk taşlarından birisi olan inanç sistemi, insanların sosyal düzende başvurduğu en önemli kaynaklardan arasındadır. Kimi zaman dini emirlerle kimi zaman ise kültürel etkenlerle nesilden nesile aktarılan bu inanç unsurları toplumsal cinsiyet bağlamında da etki göstermektedir. Türkistan coğrafyasında Kırgızlar, toplumsal değerleri, örf-âdetleri, gelenekleri ve inanışları koruyan bir millet olarak değerlendirilmelidir. Herhangi derin bir araştırma yapmadan da halkın bu değerleri koruduğu ve kullandığı gözlem yolu ile kolaylıkla tespit edilebilir. Bu tez aracılığı ile tarihi süreç içerisinde Türk kadınının toplumsal rolü ve yeri de Kırgız kadını özelinde incelenmeye çalışılmıştır. Kırgız kadının toplumdaki yerine ve kadın etrafında gelişen inanışlara dikkat çekilerek değerlendirmeler yapılmıştır. Bu saha araştırması daha sonra yapılacak olan daha geniş kapsamlı araştırmaların girişi niteliğinde değerlendirilmiştir. Yapılan araştırmalarda tespit edilen kadına dair inanış unsurlarının izleri, Geleneksel Türk Dini bağlamında da değerlendirilmiş böylelikle geçmişten gelen inanışların izlerinin günümüz inanış sistemi üzerindeki etkisi değerlendirilmeye alınmıştır. Bu inanış örnekleri içerisinde bazı inanışlar değişim göstermezken bazılarının uygulama ve anlamlandırma bakımından değişime uğradığı tespit edilmiştir. Halk inanışlarının sınırları oldukça geniş olduğu için hem araştırma yerinde hem de araştırma konusunda sınırlama yapılmıştır. Böylelikle dar bir alanda daha verimli sonuç almak hedeflenmiştir. Yapılan araştırmalarda tespit edilen bilgiler daha önce yapılmış olan araştırmalar ile desteklenmiştir. Çalışmada Togolok Moldo, Cogorku May, Kara Bürgön, Koş Döbö köyleri araştırma alanı olarak seçilmiş ve köy halkından kadına dair halk inanışları derlenerek genel bir incelemede bulunulmuştur. Kaynak kişilerin de belirttiği gibi unutulmaya yüz tutan halk inanışlarının sözlü kültürden yazılı kültüre aktarılması, gelecek nesillere zamanın inanç sistemini anlamlandırabilmek açısından yardımcı olacak ve kültürün yaşatılmasını sağlayacaktır. Saha araştırması olan bu çalışmada, derleme yöntem ve tekniklerinden faydalanılmış ve köy halkı ile birebir görüşme yapılmıştır. Gözlem yoluyla yapılan tespitler daha sonra kaynak kişilere yöneltilen sorular ile teyit edilmiştir. Tüm bu çalışmalar ışığında seçilen sahaların kadına dair inanç sistemi tespit edilerek incelenmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The compilation activities carried out in the field of folklore are very important in terms of revealing the cultural heritage of the researched society and transferring this heritage to the future. In addition, these researches will be effective in the progress and evaluation of future researches. In the future, it will be easier to explain the beliefs that have changed due to the cultural interaction of the nations and the development of the age through these compilation activities. The causes and consequences of these changes will be followed. Researches on the changing and developing religious mentality from the past to the now will help the public to be conscious of their faith and to justify their practices. These cultural heritages which protect the unity and integrity of a folk, will also contribute to the strengthening of the bonds of brotherly folks with each other. Faith is among the fundamental values of a nation. It directly affects the daily life and social values of the people. The belief system, which is one of the cornerstones of the order established in the society, is among the most important sources that people refer to in the social order. These belief elements, which are transferred from generation to generation, sometimes with religious orders and sometimes with cultural factors, also have an effect in the context of gender. In the geography of Turkestan, the Kyrgyz should be evaluated as a nation that preserves social values, customs, traditions and beliefs. Without doing any deep research, it can be easily determined by observation that the people protect and use these values. Through this research, the social role and place of Turkish women in the historical process have been tried to be examined in the context of Kyrgyz women. Evaluations were made by drawing attention to the place of Kyrgyz women in society and the beliefs that developed around women. This field study has been evaluated as an introduction to more comprehensive studies to be carried out later. The traces of the belief elements about women identified in the researches were also evaluated in the context of the Traditional Turkish Religion, so the effect of the traces of the beliefs from the past on today's belief system was evaluated. While some of these beliefs did not change, it was determined that some of them changed in terms of practice and interpretation. Since the boundaries of folk beliefs are quite wide, limitations have been made both in the research area and in the research. Thus, it is aimed to get more efficient results in a narrow area. The information found in the researches has been supported by the previous researches. In the study, the villages of Togolok Moldo, Cogorku May, Kara Burgon, Kosh Dobo were chosen as the research area and a general examination was made by compiling the folk beliefs about women from the village people. As stated by the sources, transferring the folk beliefs that are about to be forgotten from the oral culture to the written culture will help future generations to make sense of the belief system of the time and keep the culture alive. In this study, which is a field research, compilation methods and techniques were used and one-on-one interviews were conducted with the villagers. The determinations made through observation were later confirmed by the questions directed to the sources. In the light of all these studies, the belief system of the selected fields about women has been determined and tried to be examined.
Benzer Tezler
- Kırgız aydınlarının dini ve sosyolojik görüşleri (Bağımsızlık öncesi)
Religious and sociological opinions of Kyrgyz intellectuals (Before independence)
JYLDYZBEK TASHTANOV
Doktora
Türkçe
2021
SosyolojiAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİYAZİ AKYÜZ
- Kırgızistan'da şecere ve Kırgız tarihini yazan ilk yazarlar ve onların eserleri (1849-1949)
Başlık çevirisi yok
CILDIZ ASANBAEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REMZİ ATAOĞLU
- Өсүмдүктөрдүн өсүшүнө автоморфтуу туздуу топурактын таасири
Otomorfik tuzlu toprakların bitki büyümesi üzerindeki etkisi
NURGÜL CUMABEKOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2024
BiyolojiKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZGUL IMANBERDİYEVA