Azerbaycan'ın Avrupa Birliği ülkelerine yaptığı ham petrol ihracatından elde ettiği gelirin ülke ekonomisine etkisi
Income from Azerbaijan's crude oil exports to European Union countries impact on the country economy
- Tez No: 715403
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ KONAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Sanayi devrimi ve teknolojideki gelişmelerle birlikte dünyada enerji kullanım miktarında büyük bir artış yaşanmaya başlamıştır. Enerji kaynakları içerisinde ise en çok kullanılan kaynak petrol olmuştur. 21. yüzyılda da en çok kullanılan enerji kaynağı yine petroldür. Günümüzde petrol kullanım miktarının bu kadar artmış olması konuya duyulan ilginin artmasına neden olmaktadır. Bu bağlamda petrol üreticisi ülkelerin önemli bir avantaja sahip olduğunu söylemek mümkündür. Bu ülkelerden biri de Azerbaycan'dır. Azerbaycan tabii kaynaklar bakımından zengin bir ülkedir. Bu kaynaklar içerisinde petrol ve doğalgaz ön plana çıkmış durumdadır. Ülkedeki petrol rezervinin çok büyük bir kısmı Hazar Denizi Havzasında bulunmaktadır. Azerbaycan'da 19. yüzyıldan itibaren sondaj yoluyla petrol kuyuları açılmaya başlanmıştır. İkinci Dünya Savaşı yıllarında Sovyetler Birliği üyesi olarak savaşa katılan Azerbaycan'da üretilen petrol, savaşın kazanılmasında önemli rol üstlenmiştir. 1991 yılından itibaren bağımsızlık kazanan Azerbaycan, 1994 yılında Asrın Anlaşmasını imzalayarak batılı petrol şirketleriyle iş birliği yapmaya başlamıştır. Petrol ve doğalgaz alanında büyük projelere imza atan Azerbaycan, Avrupa Birliği ülkelerine petrol ve doğalgaz ihracatı yapmaktadır. Azerbaycan'ın Avrupa Birliği ülkelerine yaptığı ham petrol ihracatından elde ettiği gelirin, ülke ekonomisine katkısını tespit etmek amacıyla hazırlanmış olan çalışmada, 2000-2021 dönemine ait 3'er aylık petrol ihracatı ve ekonomik büyüme verileri Azerbaycan Devlet İstatistik Kurumu ve Azerbaycan Cumhuriyeti Enerji Bakanlığından elde edilerek Zaman Serisi yöntemiyle analiz edilmiştir. Yapılan analiz neticesinde petrol ihracatından ekonomik büyümeye doğru bir nedensellik tespit edilmişken; ekonomik büyümeden petrol ihracatına doğru bir nedensellik tespit edilememiştir. Diğer bir deyişle petrol ihracatından ekonomik büyümeye doğru tek yönlü bir nedensellik mevcuttur. Petrol ihracatındaki 1 birimlik artış GSMH'yi 0.0003 birim arttırmaktadır. Diğer bir deyişle, petrol ihracatı ile GSMH arasında pozitif bir ilişki vardır. Bu sonuçlar Azerbaycan'da petrol ihracatı arttıkça GSMH'nin de artacağını göstermektedir. Bu sonuca göre Azerbaycan'ın AB üyesi ülkelere ihraç ettiği ham petrolden elde edilen gelirlerin ülke ekonomisinin büyümesine olumlu yönde katkı sağladığını görmek mümkündür.
Özet (Çeviri)
With the industrial revolution and the developments in technology, there has been a great increase in the amount of energy use in the world. Among energy sources, oil was the most used source. In the 21st century, the most used energy source is oil. Today, the amount of oil use has increased so much, causing increased interest in the subject. In this context, it is possible to say that oil producing countries have a significant advantage. One of these countries is Azerbaijan. Azerbaijan is a country rich in natural resources. Oil and gas have come to the forefront among these resources. A very large part of the country's oil reserves are located in the Caspian Sea Basin. Since the 19th century, oil wells have started to be drilled in Azerbaijan through drilling. The oil produced in Azerbaijan, which participated in the war as a member of the Soviet Union during the Second World War, played an important role in winning the war. Azerbaijan, which gained independence from 1991, signed the Treaty of the Century in 1994 and began to cooperate with western oil companies. Azerbaijan, which has signed great projects in the field of oil and natural gas, exports oil and natural gas to European Union countries. In the study, which was prepared to determine the contribution of the income obtained from the crude oil export of Azerbaijan to the European Union countries, to the country's economy, quarterly oil export and economic growth data for the period 2000 - 2021 were obtained from the Azerbaijan State Statistics Institute and the Azerbaijan Ministry of Energy and these data were analyzed using the time series method.While a causality from oil exports to economic growth was detected as a result of the analysis; no causality has been detected from economic growth to oil exports. In other words, there is a one-way causality from oil exports to economic growth. An increase of one unit in oil exports increases the GDP by 0.0003 units. In other words, there is a positive relationship between oil exports and GDP. These results show that GDP will increase as oil exports increase in Azerbaijan. According to this result, it is possible to see that the revenues from crude oil exported by Azerbaijan to EU member states contribute positively to the growth of the country's economy.
Benzer Tezler
- ЕВРАЗИЯ ЭКОНОМИКАЛЫК БИРЛИГИ: КЫРГЫЗСТАН МИСАЛЫНДА
Avrasya Ekonomik Birliği: Kırgızistan örneği / The Eurasian Economic Union: The Case Of Kyrgyzstan
ŞAMİL BALCI
Doktora
Kırgızca
2024
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUSUPCAN PİRİMBAYEV
- The State Oil company of The Azerbaijan Republic (SOCAR) and its European regional partnerships: 1992-2015
Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) ve SOCAR'ın Avrupa bölgesel yatırımları: 1992-2015
CEMİLE ASKER
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
EnerjiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKTAY FIRAT TANRISEVER
- Türkiye'nin komşu ülkeleri ile olan dış ticareti ve geliştirilmesinde eğitimin rolü
Turkey's foreign trade with its neighbouring countries and the role of education in its improvement
YASEMİN KURTBÖRÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
İşletmeGazi Üniversitesiİşletme Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. UFUK KAYA
- Ülke imajını etkileyen unsurlar: Azerbaycan üzerine bir inceleme
Country image influencing factors: A research on Azerbaijan
SAADAT GULİYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Halkla İlişkilerİstanbul ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NİLNUR TANDAÇGÜNEŞ
- Anar hayatı, sanatı ve hikâyeleri
Başlık çevirisi yok
AYŞE ATAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dünyası Edebiyatları Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ALİ EROL