Türkiye'deki illerin iktisadi faaliyet kollarına göre etkinliklerinin veri zarflama analizi ile değerlendirilmesi
The evaluation of the efficiency of the provinces in Turkey by kind of economic activity via data envelopment analysis
- Tez No: 716722
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET AKTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
Ekonomik ve sosyal ihtiyaçların günde güne arttığı günümüzde, dünyadaki kaynaklar ise hızla azalmaktadır. Dünyanın sahip olduğu kaynaklar, her ülkede eşit olarak dağıtılamadığından ülkeler farklı gelişmişlik seviyelerine sahip olmakta, hatta ülkenin kendi içerisinde de bölgeler veya iller arasında gelişmişlik farkları oluşmaktadır. Söz konusu gelişmişlik farklılıkları beraberinde birçok sorunu meydana getirmektedir. Ülkeler, bu gelişmişlik farklarını azaltmak için önemli kaynaklar ayırmakta, bu nedenle bu kaynakların etkin kullanımı büyük önem taşımaktadır. Bu noktada da illerin ve bölgelerin mevcut kaynaklarını yeterince etkin kullanıp kullanmadıkları konusu gündeme gelmektedir. Literatürde de bu konu ilgi gören konulardan birisi olmuş, performans ölçüm yöntemleri kullanılarak çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bu yöntemlerden birisi karar verme birimlerinin göreli etkinliklerini çoklu girdi ve çıktıyı işleyerek ölçebilen veri zarflama analizidir. Bu tez çalışmasında Türkiye'deki illerin tarım, imalat sanayi ve hizmetler olmak üzere 3 iktisadi faaliyet kolunda etkinlikleri veri zarflama analizi tekniği ile değerlendirilmiştir. Karar verme birimi olarak belirlenen 81 il için benzer çalışmalarda kullanılan değişkenler göz önünde bulundurularak, çalışmanın kapsamı doğrultusunda tarım, imalat sanayi ve hizmetler faaliyet kollarına yönelik girdi ve çıktı değişkenleri belirlenmiştir. Çıktı yönlü BCC (Banker, Charnes ve Cooper) modeline göre her üç iktisadi faaliyet kolu bazında görece etkin olan iller belirlenmiş, etkin olmayan iller için referans değerler tespit edilmiştir. Buna göre tarımda 22 il, imalat sanayide 20 il, hizmetler faaliyet kolunda 6 il etkin olarak bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
In today's world, where economic and social needs are increasing day by day, the resources in the world are rapidly decreasing. Since the resources of the world are not equally distributed in every country, countries have different levels of development, and even within the country itself, there are development differences between regions or provinces. These developmental differences cause many problems. Countries allocate significant resources to reduce these development gaps, so the effective use of these resources is of great importance. At this point, the issue of whether provinces and regions use their existing resources effectively or not comes to the fore. This subject has been one of the subjects of interest in the literature, and various studies have been carried out using performance measurement methods. One of these methods is data envelopment analysis, which can measure the relative efficiency of decision-making units by processing multiple inputs and outputs. In this thesis study, the efficiency of the provinces in Turkey in 3 economic activity branches, namely agriculture, manufacturing industry and services, was evaluated by data envelopment analysis technique. Considering the variables used in similar studies for 81 provinces determined as the decision-making unit, input and output variables for agriculture, manufacturing industry and services activity branches were determined in line with the scope of the study. According to the output-oriented BCC (Banker, Charnes and Cooper) model, relatively efficient provinces were determined on the basis of all three economic activity branches, and reference values were determined for inefficient provinces. According to this, 22 provinces in agriculture, 20 provinces in manufacturing industry and 6 provinces in services activity branch were found to be effective.
Benzer Tezler
- Dünyada hisse senetleri borsalarının çalışma yöntemleri ve Türkiye'de uygulanabilirliği
Başlık çevirisi yok
F.ESEN ÜLGENERK(MUTLUAY)
- Türkiye'deki dijital dönüşüm endeksinin alansal regresyon yöntemi ile hesaplanması
Calculating digital transformation index of Turkey with spatial regression method
MERVE YORULMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Bilim ve TeknolojiAtatürk ÜniversitesiYönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET KAMİL KABAKUŞ
- Girişimci kent bağlamında Türkiye'deki Anakent belediyelerine sahip illerin değerlendirilmesi
Evaluation of provinces which have metropolitan municipalities in Turkey in context of entrepreneur city
ZELİHA İSMET ANADOL KOYUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
EkonomiYüzüncü Yıl Üniversitesiİktisat Teorisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED ŞÜKRÜ MOLLAVELİOĞLU
- Türkiye'de yerel yönetim harcamalarının illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyesine etkileri
Effects of local government expenditures on provinces' socio-economic development levels in turkey
MEHMET ÖKSÜZ
Doktora
Türkçe
2021
MaliyeÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELÇUK İPEK