Aspir (Carthamus tinctorius L.) bitki çiçeklerinden elde edilen doğal sarı renk pigmentinin, adsorbsiyon kromotografisi ile saflaştırılması ve bazı gıdalarda renklendirici olarak kullanım olanaklarının araştırılması
Purification of natural yellow color pigment from safflower (Carthamus tinctorius L.) plant flowers by using adsorbtion chromotography and investigation of use as color in some foods
- Tez No: 717873
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NİZAM MUSTAFA NİZAMLIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gıda Mühendisliği, Food Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Yapılan çalışmada, gıda sektöründe hazır gıdalarda kullanılan sentetik boyar maddelerin yerine doğal gıda renklendiricisi olarak sarı renk pigmenti elde edebilmek amacıyla aspir (Carthamus tinctorius L.) bitki yapraklarından öncelikli olarak ekstraksiyon optimizasyonu yapılmıştır. Optimum şartlarda elde edilen ekstrakt farklı reçinelerden geçirilerek sarı renk pigmenti saflaştırılmış ve elde edilen saf renk pigmentinin renklendirci olarak limonata ve sert şekerlerde kullanım imkanları araştırılmıştır. Ekstraksiyon optimizasyon çalışmasında hammadde/su oranı, farklı sıcaklık ve süreler, farklı çözücüler , farklı pH değerleri ve farklı asit kullanarak ekstraksiyon denemeleri yapılmıştır. Su oranı 1:40, 65℃ sıcaklık, ve 4.5 pH'da sitrik asitli distile su ile ideal ekstraksiyon sonucuna ulaşılmıştır. Herbir ekstraksiyon optimizasyon aşamasına % kartamidin oranına bakılarak karar verilmiştir ve elde edilen konsantre aspir ekstraktında %5.54 kartamidin tespit edilmiştir. Konsantre ekstraktan kartamidini saflaştırarak katma değeri daha yüksek ürün elde etmek ve gıda uygulamalarında kullanım oranını azaltmak amacıyla LX1180 ve Amberlite XAD-7HP adsorban reçinelerini içeren kolondan geçirilerek kartamidin renk pigmenti başarılı bir şekilde saflaştırılmıştır. İki reçine sonucunda elde edilen kartamidin renk pigmenti konsantresindeki kartamidin oranında çok bir fark olmamakla birlikte LX1180 reçinesi ile en yüksek %12.29 kartamidin oranına ulaşılmıştır. Elde edilen konsante aspir kartamidin renk ekstraktı ve reçineden geçirilerek elde edilen saf kartamidin renk ekstraktında limonata ve sert şeker yapımında 3 farklı dozaj oranı kullanılarak kendi içinde Hunter L*,a* ve b* değerleri ile duyusal analizle karşılaştırmalar yapılmıştır. Limonata ve sert şeker dozajlama uygulamalarında sarı renk etki düzeyi konsantre aspir ekstraktının kullanımın yerine saf kartamidin konsantresi 2.5 kat daha az kullanılarak elde edilmiştir. Duyusal analiz sonuçları da her iki uygulama için saf renk pigmentinin dozajlandığı ürünlerin beğenirlik düzeyinin daha yüksek olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In the study, extraction optimization was performed primarily from safflower (Carthamus tinctorius L.) plant leaves in order to obtain yellow pigment as a natural food colorant instead of synthetic dyestuffs used in ready-to-eat foods in the food industry. The extract obtained under optimum conditions was passed through different resins and the yellow color pigment was purified and the possibilities of using the obtained pure color pigment as a colorant in lemonade and hard candies were investigated. In the extraction optimization study, extraction experiments were carried out using raw material/water ratio, different temperatures and times, different solvents, different pH values and different acids. The ideal extraction result was achieved with citric acid distilled water at a water ratio of 1:40, a temperature of 65℃, and a pH of 4.5. Each extraction optimization step was decided by looking at the % carthamidin ratio and 5.54% carthamidin was detected in the concentrated safflower extract obtained. The color pigment of carthamidin was successfully purified by passing it through a column containing LX1180 and Amberlite XAD-7HP adsorbent resins in order to obtain a product with higher added value by purifying the concentrated extractant carthamidin and to reduce its use in food applications. Although there is not much difference in the rate of carthamidin in the color pigment concentrate of the carthamidin obtained as a result of the two resins, the highest rate of 12.29% was achieved with the LX1180 resin. The color extract of the concentrated safflower carthamidin obtained and the color extract of pure carthamidin obtained by passing through the resin were compared with the Hunter L*, a* and b* values and sensory analysis, using 3 different dosage ratios in the production of lemonade and hard candy. In lemonade and hard candy dosing applications, the effect level of yellow color was obtained by using 2.5 times less pure carthamidin concentrate instead of using concentrated safflower extract. In the sensory analysis results, it was seen that the level of satisfaction of the products in which the pure color pigment was dosed was higher for both applications.
Benzer Tezler
- Piyasada 'Aspir çiçeği' (Carthami flos) olarak satılan bazı bitki materyallerinin Avrupa farmakopesi standartları açısından değerlendirilmesi
Evaluation of some plant materials sold as 'Safflower flower' (Carthami flos) in the market in terms of European pharmacopoeia standards
MELİKE AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eczacılık ve FarmakolojiYeditepe ÜniversitesiFarmakognozi ve Fitoterapi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN KIRMIZIBEKMEZ
- Carthamus tinctorıus L. (Aspir) üzerinde tozlaştırıcı arı davranışları ve ürün özelliklerinin incelenmesi
Investigation of pollinator bee behavior on Carthamus tinctorius L. (Safflower) and properties of its products
ÇİĞDEM ÖZENİRLER
Doktora
Türkçe
2016
BiyolojiHacettepe ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADRİYE SORKUN
PROF. DR. AHMET MURAT AYTEKİN
- Aspir (Carthamus tinctorius L.)'de bitki sıklığının verim ve tohumluk kalitesine etkisi
Effect of plant density on yield and seed quality of safflower (Carthamus tinctorius L.)
İSMAİL ÖZAŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
ZiraatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET DEMİR KAYA
- Ağrı Doğubayazıt iklim koşullarında farklı azot dozlarının aspir (Carthamus tinctorius L.) çeşitlerinin verim ve verim unsurları üzerine etkisi
The effect of different nitrogen doses on yield and yield components of safflower (Carthamus tinctorius L.) cultivars in Ağrı Doğubayazıt climate conditions
ELA ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAMER ERYİĞİT
- Farklı aspir (Carthamus tinctorius L.) çeşitleri üstünde Acanthiophilus helianthi rossı (dıptera: tephrıtıdae)'nin van ili'nde populasyon gelişmesi ve laboratuvar koşullarında populasyon parametrelerinin belirlenmesi
Population development of Acanthiophilus helianthi rossi (diptera: tephritidae)) on different safflower (Carthamus tinctorius L.) varieties in van and determination of population parameters in laboratory conditions
ESRA KINA
Doktora
Türkçe
2021
ZiraatVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SALİH ÖZGÖKÇE