Geri Dön

Taslıcalı Yahyâ'nın Gencine-î Râz Mesnevîsinde tasavvuf anlayışı

Sufistic understanding (perspective) in Gencîne-i Râz Mesnevî Taşlıcalı Yahyâ

  1. Tez No: 718359
  2. Yazar: BUŞRA GÜNEY
  3. Danışmanlar: PROF. DR. REŞAT ÖNGÖREN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Tasavvuf, Taşlıcalı Yahyâ, Gencîne-i Râz, seyr u sülûk, ilâhi aşk, insan, Sufism, Taşlıcalı Yaḥyā, Ganjīna-e Rāz, wayfaring (sayr al-sulūk), divine love, human
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
  10. Enstitü: Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 113

Özet

16. yüzyıl şairlerinden Taşlıcalı Yahyâ'nın eski Anadolu Türkçesi ile yazdığı Gencîne-i Râz adlı mesnevîsi, daha önce edebiyat alanında yapılan akademik çalışmalarla günümüz Türkçesine aktarılmaya çalışılmıştır. Ancak mesnevîyi tasavvuf boyutuyla ele alan bir çalışma yapılmamıştır. Bu tezin amacı Taşlıcalı Yahyâ'nın eseri olan Gencîne-i Râz'daki tasavvufî ana temaları ortaya çıkararak Taşlıcalı Yahyâ'nın tasavvuf anlayışını gerçek kimliğiyle belirlemeye çalışmaktır. Osmanlının en verimli ve parlak dönemi olan 16. yüzyılda Kanunî Sultan Süleyman ile aynı seferlere katılmış ve Kanunî'nin desteğini kazanmış bir şair olan Taşlıcalı'nın hem tarihi hem de tasavvufî hayatı incelenerek, şeyhi ve bağlı bulunduğu gelenek hakkında detaylara yer verilmiştir. Edebiyat alanında yapılan çalışmalardan da faydalanılarak, mesnevîde geçen tasavvufi kavramlar tespit edilmiş ve Taşlıcalı'nın seyr u sülük, zikir, uzlet, varlık anlayışı, aşk gibi unsurları nasıl ele aldığı incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

The mathnawī named Ganjīna-e Rāz (Treasury of Secrets), written in old Anatolian Turkish by Taşlıcalı Yaḥyā, one of the 16th century poets, has been tried to be translated into modern Turkish through academic studies in the field of literature. However, there has not been a study that discusses the mathnawī with its sūfī dimensions. The aim of this thesis is to reveal the main sūfī themes in Ganjīna-e Rāz, the work of Taşlıcalı Yaḥyā, and try to determine his understanding of sufism with its real identity. In the 16th century, which was the most productive and bright period of the Ottoman Empire, both the historical and sūfī life of Taşlıcalı, a poet who participated in the same military expeditions with Suleyman the Magnificent and won the support of him, were examined, and details about his sheikh and the tradition he was connected to were given. By making use of the studies in the field of literature as well, the sūfī concepts in the mathnawī were determined and the elements on which Taşlıcalı based sayr al-sulūk, dhikr, recess, sense of being, love were discussed.

Benzer Tezler

  1. 16. yüzyıl ahlakî mesnevilerdeki hikayelerin inceleme ve tahlili

    Analysis and examination of the stories in the 16th century moral masnavis

    HARUN KIRKIL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Dinİstanbul Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ ÖZTÜRK

  2. Taşlıcalı Yahyâ'nın Yûsuf u Zelîhâ mesnevisi sözlüğü (Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)

    Dictionary of masnavi of Taşlıcalı Yahyâ's Yûsuf u Zelîhâ (Contextual index and fuctional dictionary)

    CAHİT YAZICI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RIFAT KÜTÜK

  3. Taşlıcalı Yahya'nın 30 gazelinin (1-30) şerhi

    The exposition of the gazelles (1-30) of Taşlıcalı Yahya

    MUSA SARITEPE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ İRFAN AYPAY

  4. Taşlıcalı Yahya'nın 'Yusuf ve Zeliha' isimli mesnevisindeki eğitim unsurları

    The educational features in the mathnavi 'Yusuf and Zeliha' by Taşlıcalı Yahya

    MELEK ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Eğitim ve ÖğretimSelçuk Üniversitesi

    Türkçe Öğretmenliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÖNÜL AYAN

  5. Taşlıcalı Yahya Divanı Sözlüğü [bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük]

    Glossary of the Divan by Taşlıcalı Yahya [concordance and functional dictionary]

    SÜREYYA PEKŞEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHAMMET NUR DOĞAN