Taslıcalı Yahyâ'nın Gencine-î Râz Mesnevîsinde tasavvuf anlayışı
Sufistic understanding (perspective) in Gencîne-i Râz Mesnevî Taşlıcalı Yahyâ
- Tez No: 718359
- Danışmanlar: PROF. DR. REŞAT ÖNGÖREN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Tasavvuf, Taşlıcalı Yahyâ, Gencîne-i Râz, seyr u sülûk, ilâhi aşk, insan, Sufism, Taşlıcalı Yaḥyā, Ganjīna-e Rāz, wayfaring (sayr al-sulūk), divine love, human
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
16. yüzyıl şairlerinden Taşlıcalı Yahyâ'nın eski Anadolu Türkçesi ile yazdığı Gencîne-i Râz adlı mesnevîsi, daha önce edebiyat alanında yapılan akademik çalışmalarla günümüz Türkçesine aktarılmaya çalışılmıştır. Ancak mesnevîyi tasavvuf boyutuyla ele alan bir çalışma yapılmamıştır. Bu tezin amacı Taşlıcalı Yahyâ'nın eseri olan Gencîne-i Râz'daki tasavvufî ana temaları ortaya çıkararak Taşlıcalı Yahyâ'nın tasavvuf anlayışını gerçek kimliğiyle belirlemeye çalışmaktır. Osmanlının en verimli ve parlak dönemi olan 16. yüzyılda Kanunî Sultan Süleyman ile aynı seferlere katılmış ve Kanunî'nin desteğini kazanmış bir şair olan Taşlıcalı'nın hem tarihi hem de tasavvufî hayatı incelenerek, şeyhi ve bağlı bulunduğu gelenek hakkında detaylara yer verilmiştir. Edebiyat alanında yapılan çalışmalardan da faydalanılarak, mesnevîde geçen tasavvufi kavramlar tespit edilmiş ve Taşlıcalı'nın seyr u sülük, zikir, uzlet, varlık anlayışı, aşk gibi unsurları nasıl ele aldığı incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The mathnawī named Ganjīna-e Rāz (Treasury of Secrets), written in old Anatolian Turkish by Taşlıcalı Yaḥyā, one of the 16th century poets, has been tried to be translated into modern Turkish through academic studies in the field of literature. However, there has not been a study that discusses the mathnawī with its sūfī dimensions. The aim of this thesis is to reveal the main sūfī themes in Ganjīna-e Rāz, the work of Taşlıcalı Yaḥyā, and try to determine his understanding of sufism with its real identity. In the 16th century, which was the most productive and bright period of the Ottoman Empire, both the historical and sūfī life of Taşlıcalı, a poet who participated in the same military expeditions with Suleyman the Magnificent and won the support of him, were examined, and details about his sheikh and the tradition he was connected to were given. By making use of the studies in the field of literature as well, the sūfī concepts in the mathnawī were determined and the elements on which Taşlıcalı based sayr al-sulūk, dhikr, recess, sense of being, love were discussed.
Benzer Tezler
- 16. yüzyıl ahlakî mesnevilerdeki hikayelerin inceleme ve tahlili
Analysis and examination of the stories in the 16th century moral masnavis
HARUN KIRKIL
Doktora
Türkçe
2023
Dinİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ÖZTÜRK
- Taşlıcalı Yahyâ'nın Yûsuf u Zelîhâ mesnevisi sözlüğü (Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)
Dictionary of masnavi of Taşlıcalı Yahyâ's Yûsuf u Zelîhâ (Contextual index and fuctional dictionary)
CAHİT YAZICI
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RIFAT KÜTÜK
- Taşlıcalı Yahya'nın 30 gazelinin (1-30) şerhi
The exposition of the gazelles (1-30) of Taşlıcalı Yahya
MUSA SARITEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İRFAN AYPAY
- Taşlıcalı Yahya'nın 'Yusuf ve Zeliha' isimli mesnevisindeki eğitim unsurları
The educational features in the mathnavi 'Yusuf and Zeliha' by Taşlıcalı Yahya
MELEK ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiTürkçe Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖNÜL AYAN
- Taşlıcalı Yahya Divanı Sözlüğü [bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük]
Glossary of the Divan by Taşlıcalı Yahya [concordance and functional dictionary]
SÜREYYA PEKŞEN
Doktora
Türkçe
2017
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET NUR DOĞAN