Ege bölgesinde akım kuraklık indeksi ve standart yağış indeksinin ortak incelenmesi
Joint review of the streamflow drought index and standard precipitation index in the Aegean region
- Tez No: 721031
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BABAK VAHEDDOOST, DOÇ. DR. MIR JAFAR SADEGH SAFARI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Su, yeryüzündeki yaşam ve hidrolojik olaylar döngüsünün devamlılığını sağlayarak tüm canlılara hayat kaynağı olan temel bir maddedir. Dünyada atmosfer, denizler, okyanuslar ve toprak arasında sürekli bir döngüde olan su sonlu bir kaynaktır. Bu açıdan su kıtlığı olarak bilinen kuraklık zaman ve konumdaki su yoksunluğuna bağlı doğal felakettir. Bu felakaketin somut bir tanımı olmamasına rağmen tekrarlayan sulak ve kurak dönemlerin sonuçları bölgesel, ülke ve dünya çapında ekonomik, sosyal ve politik sorunlara neden olmaktadır. Literatür incelendiğinde Türkiyenin batısında bulunan bölgelerde zaman ve mekandaki kuraklığın değerlendirilmesi yeteri kadar kapsamlı ve güncel bir şekilde araştırılmamıştır. Bu nedenle bu çalışmanın hedefleri bölgedeki tarihi kuraklıkları değerlendirmek, meteorolojik ve hidrolojik verileri kullanarak bölgenin kuraklık durumunu güncelleyip, bölgedeki hassas noktaların belirlenmesini sağlamak, bölge için kuraklık değerlendirme haritası hazırlamak ve gelecekteki olası felaketlerin daha doğru değerlendirilebilmesi veya tahmini için gereken mevcut güncellemeleri içerir. Bu çalışmada, Türkiyenin batısında yer alan ve önemli ekonomik, tarihi ve sosyo-kültürel rolü olan Ege Bölgesi'nde kuraklık analizi olarak bilinen ve en yaygın kullanılan yöntemlerden olan akım kuraklık endeksi (SDI) ve standart yağış endeksi (SPI) yöntemleri ile araştırılmıştır. SPI değerleri, Büyük Menderes, Küçük Menderes ve Gediz havzaları üzerindeki 14 meteoroloji istasyonu için 1973-2020 yılları arasındaki yağış kayıtları için hesaplanmıştır. SDI değerleri hesabında ise Çiçekli-Nif, Beşdeğirmenler-Dandalas, Bebekler-Rahmanlar ve Koçarlı-Köprübaşı akım gözlem istasyonlarının 1981-2015 yılları arasındaki aylık toplam akım kayıtları kullanılmıştır. Analizler 1, 3, 6, 12 aylık dönemlerde kuraklık şiddetini ifade eden aralıklar için yapılmıştır. Sonuçlar 1, 3, 6 ve 12 aylık hareketli ortalamalar ile birlikte tüm istasyonlardaki SDI ve SPI endeks değerlerinin benzer sonuçlar gösterdiğini ve çalışmada dikkate alınan süreçler için meteorolojik ve hidrolojik kuraklık bakımından anormal bir durumun olmadığını ortaya çıkarmıştır. Ancak, 1980 ve 2010 yıllarındaki SPI değerlerine bakıldığında,bu yıllarda diğer yıllara oranla daha şiddetli bir kuraklık olduğu görülmüştür. Ayrıca, bazı periyotlarda şiddetli kuraklık dönemleri ortaya çıkmasına rağmen, genel ortalamalar kuraklığın normal kuraklık seviyelerinde seyrettiğini göstermiştir.
Özet (Çeviri)
Water is a basic substance that provides life to all living things by maintaining the cycle of life and hydrological events on earth. It is a finite resource that is in a continuous cycle between the atmosphere, seas, oceans and land on earth. In this respect, drought, known as water scarcity, is a natural disaster due to water deprivation in time and space. Although there is no concrete definition for this disaster, the results of recurrent wet and dry periods cause economic, social and political problems in the region, country and worldwide. When the literature is investigated in details, the evaluation of drought in time and space in the western regions of Turkey has not been studied comprehensively. Therefore, the objectives of this study is to evaluate the historical droughts in the region, updating the drought status of the region using meteorological and hydrological data, determining the sensitive points in the region, preparing a drought assessment map for the region, and current updates required for a more accurate assessment or prediction of possible future disasters. In this study, drought associated the Aegean region, which has an important economic, historical and socio-cultural role in the western Turkey, is investigated through the application of the well-known streamflow drought index (SDI) and standard precipitation index (SPI) method. Therefore, average discharge in the Çiçekli-Nif, Beşdeğirmenler-Dandalas, Bebekler-Rahmanlar and Koçarlı-Köprübaşı stations respectively related to on Gediz, Büyük Menderes and Küçük Menderes basins and the long-term precipitation records from Nazilli, Çeşme, Manisa, Salihli, Muğla, Denizli, Yatağan, Uşak, Güney, İzmir, Selçuk, Sultanhisar, Seferhisar and Kuşadası 14 meteorological stations between 1973 and 2020 (for 47 years) were used. Then SDI and SPI with 1, 3, 6,12 months moving average are acquired to express the drought severity associated with the basins. Results showed that the SPI and SDI values in all of stations together with the 1, 3, 6, and 12-month moving averages depicts similar results and no abnormal situation exists during the study period. However, the SPI values in the 1980s and 2010s showed severe results than the rest of the records. In addition, although severe drought periods were observed in some periods, in genral drought levels were of the normal state.
Benzer Tezler
- Büyük ölçekli atmosferik dolanım ile hidrolojik kuraklık incelenmesi
Investigation of hydrological drought with large-scale atmospheric circulation
MOHAMED ABDELKADER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İnşaat MühendisliğiEge Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAHİT YERDELEN
- Küçük Menderes havzasında meteorolojik ve hidrolojik kuraklık arasındaki ilişkinin belirlenmesi
Determination of the relationship between meteorological and hydrological drought in Küçük Menderes basin
ÇAĞIL KERMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İnşaat MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLAY ONUŞLUEL GÜL
- Kıyı Ege Bölgesi meteorolojik ve hidrolojik kuraklık analizi
Meteorological and hydrological drought analysis in Coastal Aegean Region
YASİN İLKER SIZLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MeteorolojiMersin Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZİRE GÖKSU SOYDAN OKSAL
- Chemical composition of atmospheric particles in the Aegean region
Ege bölgesinde toplanan atmosferik partiküler maddenin kimyasal kompozisyonunun belirlenmesi
BAŞAK MUNZUR
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRDAL TUNCEL
- Düşük akım hidrolojisi ve Ege Bölgesi uygulaması
Low flow hydrology and application to aegean area
SERPİL DİLEK DURAN