Kadın okul yöneticisi olmanın zorlukları ile yaşadıkları mobbing durumlarının değerlendirilmesi
The evaluation of challenges and mobbing situations experienced by female school principals
- Tez No: 721583
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN ATASOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Bu araştırmanın amacı, kadın okul yöneticisi olmanın zorlukları ile kadın yöneticilerin yöneticilik yaparken maruz kaldıkları mobbing davranışlarının belirlenmesi ve mobbingle baş etme stratejilerinin değerlendirilmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Şanlıurfa'da görev yapan kadın okul yöneticiliği yapmış ya da yapmakta olan yöneticiler oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu ise Şanlıurfa'da görev yapan yirmi kadın yöneticiden oluşmuştur. Çalışma grubunun belirlemesinde, amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin analizi betimsel analiz yöntemiyle yapılmıştır. Katılımcılardan elde edilen ham veriler Nvivo 10 paket programında analiz edilerek temalar, alt temalar ve kodlar belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre kadın yöneticiler; üstleri, çalışma arkadaşları, öğretmenler ve veliler tarafından çeşitli mobbing davranışlarına maruz kaldıkları tespit edilmiştir. Ayrıca, kadın yöneticilerin toplumsal ön yargı, cinsiyet ayrımcılığı, ev ve çocuklarına ilişkin sorumluluklarından kaynaklı sorunlar yaşadıkları ortaya konulmuştur. Kadın yöneticiler mobbingle baş etme stratejileri olarak iletişim kanallarını kullanmakla birlikte psikolojik güçlendirme tekniklerinden de yararlandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Kadın okul müdürleri baş etme stratejisi olarak mesleki işbirliği kanallarını da etkin kullandıkları görülmüştür. Kadın yöneticiler kendilerini erkek okul müdürlerine göre daha titiz ve detaycı olarak nitelendirmektedirler. Araştırmada, kadın okul yöneticilerinin sayısal olarak azlığına ve niceliksel olarak bu temsilin gerekli niteliği yansıtmadığına dikkat çekilmekte, bu düşük temsil durumunu ise kadın yöneticilerin yaşadıkları zorluklardan kaynaklı yöneticilik görevi üstlenmede çekinme davranışı sergilemelerine bağladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Kadın yöneticiliğe ilişkin çekinme davranışlarının bir diğer sebep ise ataerkil toplum niteliklerine özgü cinsiyete dayalı toplumsal rol algılarının hala hâkim olduğu ile ilişkili bulunmuştur. Diğer taraftan, yaşanılan mobbing durumlarının ve zorluklarının yaşanılan coğrafi faktörlerin etkili olduğu ve kültürel ve yerel bağlamlarla da örüntülü olduğu görülebilmektedir. Kadın okul müdürleri, bu pozisyonu yürüten ya da aday kadın okul müdürlerine potansiyellerinin ve güçlü yönlerinin farkına varmalarını ve yönetici olma konusunda kendilerine güvenmelerini önermektedirler. Araştırmanın kadın yöneticilere ve yönetici olmak isteyen yönetici adaylarına rehberlik etmesi ve tespit edilen sorunlara ilişkin kaynak oluşturması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to determine the challenges of being a female school principal, the mobbing behaviors that female principals are exposed to while they are administrating, and to evaluate the strategies to cope with mobbing. Qualitative research method was used in the research. The research focusses on female school administrators who worked or who are still working in Sanliurfa. The study group of the research consisted of twenty female principals working in Şanlıurfa. The criterion sampling method, one of the purposive sampling methods, was used in the determination of the study group. A semi-structured interview form developed by the researcher was used as a data collection tool in the research. The analysis of the data was made with the descriptive analysis method. The raw data obtained from the participants were analyzed in the Nvivo 10 package program, themes, sub-themes, and codes were determined. According to the results of the research on female managers; It has been determined that they are exposed to various mobbing behaviors by their superiors, colleagues, teachers and parents. In addition, it has been concluded that female prinicipals experienced problems originated from social prejudice, gender discrimination, and responsibilities regarding home and children. It has been concluded that female principals use communication channels as strategies to cope with mobbing, but also benefit from psychological empowerment techniques. It has been observed that female school principals use professional cooperation channels effectively as a coping strategy. Female administrators describe themselves as more meticulous and detail-oriented than male school principals. In the research, it is pointed out that the number of female school principals is few in number and this representation does not reflect the required quality quantitatively. Another reason for the withdrawal behaviors related to female leadership was found to be related to the fact that gender-based social role perceptions specific to the characteristics of patriarchal society are still dominant.. On the other hand, it can be seen that the experienced mobbing situations and difficulties are affected by the geographical factors experienced and are also patterned with cultural and local contexts. Female principals recommend that female principals who hold or are candidates for this position become aware of their potential and strengths and have confidence in becoming administrators. It is expected that the research will guide female school principals and candidates who want to be principals and create a resource for the identified problems.
Benzer Tezler
- Okul yöneticilerinin davranışlarının hegemonik erkeklik ve toplumsal cinsiyet bağlamında incelenmesi
Examining the behavior of school administrators in the context of hegemonic masculinity and gender
MERVE UĞUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF AYDOĞDU
- Filistin'de lise öğrencileri arasındaki akran zorbalığının incelenmesi
Investigation of peer bullying among secondary schoolstudents in Palestine
AHMAD A.K. HANANI
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN PİŞKİN
- Okul yöneticilerinin mesleki kimlik algıları
Professional identity perceptions of school administrators
AYŞE BÜŞRA ÇELTEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCER BÜLBÜL
- İş yaşamında kadın olmak: Kadın yöneticilerin 'cam tavan sendromuna' ilişkin görüşlerinin incelenmesi
Being a woman in business life: An investigation of women managers' opinions about 'glass ceiling syndrome'
ÖZLEM KOÇTÜRK BAHAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZGENEL
- Kadın öğretmenler ve sendikal katılım; Eğitim-Sen örneği
Woman teachers and participation in unions; Example of Eğitim-Sen
HÜLYA TÜRKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiYaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP AYHAN