кыргыз-түрк элдик оозекичыгармачылыгындагы каада-салтырларынын көркөм-эстетикалыкфункциясы
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 721630
- Danışmanlar: DR. ЙЕЛИЗ КАЙА
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Kırgızca
- Üniversite: Jusup Balasagyn Kyrgyz State University
- Enstitü: Yurtdışı Enstitü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Кыргыз эли байыркы түрк элдеринин катарына кирет. Расмий тарых булактарына кайрыла турган болсок, «кыргыз» деген этноним биздин доорго чейинки V-VI кылымдарда эле пайда болгонун атактуу тарыхчы, академик В.Бартольд ѳзүнүн «Кыргыздар» аттуу тарыхый очеркинде белгилейт (Бартольд. В. Кыргыздар. Тарыхый очерк. Китепте: Кыргыздар. 1 китеп, Бишкек. 1990-ж. 176-б.). Кыргыздардын келип чыгышы же эл катары түптѳлүшү же түпкү теги (генетикасы- Й.К.) жогоруда белгиленгендей түбү түрк элдерине барып биригерин биздеги белгилүү санжырачылар, тарых изилдѳѳчүлѳр да бир ооздон тастыкташат. Ал эми Х-ХI кылымдарга таандык адабий мурас катары саналган Баласагындык Жусуптун «Кут алчу билим» дастаны менен Кашкарлык Махмуддун «Дивану лугат ат түрк» («Түрк сѳздѳр жыйнагы») жыйнагы жана андагы адабий-тарыхый, тилдик маалыматтар кыргыз элинин түпкү теги байыркы түрк элдерине, тили эски түрк тилине (чагатай) таандык экендигин жетиштүү факт-материалдар менен далилдешет. Мындан башка да эски кол жазма эстеликтер, тарыхый – маданий булактар кыргыз элинин пайда болуу процесси узак мезгилдик доорлорду ѳз ичине камтуу менен байыркы түрк урууларына барып такаларын белгилешет. Эски түрк уруулары менен азыркы Турция мамлекетинде жашап жатышкан түрк улутундагы элдердин карым-катышы, тарыхый- социалдык, тарыхый-этнографиялык жана адабий-тилдик окшоштуктар, маданий-тарыхый байланыштар ѳткѳн кылымдардан бери эле болуп келгендигин ачык күбѳлѳп турат. Бул эки боордош элдин карым-катышы, түпкү келип чыгуу процесси ири алды тарыхый-этнографиялык жана фольклордук, лингвистикалык материалдардан да ачык кѳрүнѳт. Атактуу окумуштуу-тилчи К.Махмуддун жогоруда аталган эмгегиндеги адабий-тилдик маалыматтар бул эки элдин (кыргыз-түрк) бири-бири менен болгон жакындыгы, карым-катышы канчалык экендигин ачык айгинелеп турат. Андагы тилдик кубулуштар менен катар эле адабий мурастар: дастандар, армандар, керээздер, кошоктор, айтыштар, макаллакаптар ж.б. жанрлар ошол ХI кылымдарда эле күнү бүгүнкүдѳй жашап келгендигин кѳрсѳтүү менен бул элдердин (кыргыз-түрк) тилдик байланышы, кээ бир каада-салты, үрп-адаты ошол доорлордон бери эле окшош же бирдей болгондугун кѳрсѳтүп турат. Бул жѳнүндѳ кыргыз окумуштуулары : Б.М.Юнусалиев, Ө.Караев, З. Эралиев, К.Артыкбаев , А.Абдразаков, Т.Чороев, З.Мусабаева ж.б. ѳткѳн кылымдын II жарымынан баштап ХХI кылымдын башында ѳздѳрүнүн илимий эмгектерин жазып, жарыялашты. Кыргыз-түрк адабий байланышы 1990-жылдардын аягында активдешип, эки элдин
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Din ve gençlik: Üniversite öğrencilerinin dine bakışı (Bişkek örneği)
Дин жана жаштар: студенттердин динге болгон көз караштары (Бишкек шаарынын мисалында)
AY-PERİ ERKİNBEKOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2019
DinKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN EYÜPOĞLU
- Tüketim kültüründe melezleşme: Bişkek şehri örneği
Hybridization in consumption culture: The case of Bishkek city / Керектөө маданиятындагы гибриддештирүү: Бишкек шаарынын мисалында / Гибридизация в культуре потребления: на примере города Бишкек
AHMET CAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SosyolojiKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ORÇAN
- Чүй өрөөнүнүн этносаясий тарыхы (XVIII кылымдын экинчи жарымы – XIXC кылым-дын аягы)
Çüy bölgesinin etno─siyasi tarihi (XVIII yüz-yılın ikinci yarısı─XIX yüzyılın sonu)
İSLAMBEK SULAYMANOV
Yüksek Lisans
Kırgızca
2015
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DÖÖLÖTBEK SAPARALİYEV
- Кошок жана кошокчулар: кечээгиси жана азыркы учур (Бaткен, Токтогул, Кaрa-Кулжa aймaктaрындaгы жыйналган кошоктордун негизинде)
Geçmişten günümüze ağıt ve ağıtçılar (Batken, Toktogul, Kara-Kulca bölgeleri ağıtları örneklerinde) / Lament and performer from Batken, Toktogul, Kara Kulca / Поминальные причитания и традиционные причитания, причитающие: Прошлое и настоящее (Поминaльные песни и исполнители Беткенa, Токтогул и Кaрa-Кулжи)
RİFAT NERGİZ
Doktora
Kırgızca
2020
Halk Bilimi (Folklor)Kırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LAYLİ ÜKÜBAEVA
- Кыргыз лирикасы эгемендүүлүк жылдарында: салттуулук жана жаңычылдык маселелери
Bağımsızlık dönemi Kırgız şiirinde gelenek ve yenilik meseleleri
KUŞNAZAR KIZI GÜLPERİ
Yüksek Lisans
Kırgızca
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LAYLİ ÜKÜBAEVA