Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin kullandıkları şikâyet ve rica söz edimleri
The use of complaint and request speech acts used by Turkish learners as foreign language
- Tez No: 721756
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TALAT AYTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Bu araştırmanın amacı, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin farklı durumlardaki şikâyet ve rica söz edimlerine ait kullanımlarını, Austin ve Searle tarafından oluşturulan söz edimleri kuramından yararlanarak belirlemektir. Nitel araştırma yaklaşımı çerçevesinde durum (örnek olay) çalışması desenine göre tasarlanan araştırmada 87 katılımcıdan tek desen örneklemiyle veri toplanmıştır. On dört farklı durumdan oluşan Konuşma Tamamlama Testi vasıtasıyla, katılımcıların her iki söz edimine yönelik verdikleri yanıtlar stratejilerine göre sınıflandırılmıştır. Sınıflandırma yapılırken rica söz edimine ait Konuşma Tamamlama Testi'ndeki yanıtlar için Blum – Kulka'nın stratejileri; şikâyet söz edimine ait Konuşma Tamamlama Testi'ndeki yanıtlar için ise Trosborg'un oluşturduğu; daha sonra Bikmen – Martı'nın eklemeler yaptığı stratejiler ile Murphy ve Neu'nun çalışmasında elde ettiği stratejiler kullanılmıştır. Sınıflandırılan sonuçlar betimsel analize tabi tutulmuştur. Elde edilen sonuçların değerlendirilmesi neticesinde şikâyet söz edimi durumlarında en çok telafi için rica stratejisinin kullanıldığı görülmektedir. Katılımcılar şikâyet söz edimi için 279 defa doğrudan davranış ulamını kullanmıştır. Bu sayı tüm yanıtların % 50'sini oluşturmaktadır. Rica söz ediminde ise, bu duruma benzer şekilde hazırlayıcı koşullara gönderme stratejisi 298 cevapta yer bulmuştur. Katılımcılar durumlara karşı harekete geçmek için doğrudan davranışlara yönelmiştir. Katılımcıların ana dilleri ve bildikleri yabancı diller, cinsiyet değişkenlerinin söz edimlerini kullanma üzerinde farklılık oluşturmadığı tespit edilmiştir fakat yaş faktörünün değişmesi çeşitli farklılıklara sebep olmuştur. Bu fark hitap ve resmiyet konusunda daha net görülebilmektedir. Katılımcıların şikâyet ve rica söz ediminde verilmek istenen mesajı anlamada zorluk çekmedikleri, ayrıca bağlama uygun hitap biçimlerinde ve konuşmaya girişte kullanılan selamlama seçimlerinde başarılı oldukları tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to define use of complaint and request speech acts of learners of Turkish as a foreign language in different situations, refering to speech acts theory defined by Austin and Searle. Within the scope of qualitative research approach, data is acquired by 87 participants with case study. With the help of Speech Completion Test composed of fourteen different cases, the responses of pacticipants to both speech acts are classifed as per thie strategies. During classification, for the responses of request speech act the Blum – Kulka strategies, for the responses of complaint speech act strategies that is first defined by Trosborg then improved by Bikmen – Martı and the ones derived by Murphy and Neu has been used. Classified responses then has been analyzed descriptively. As per the evaluation of the results obtained, the request for repair strategy has been the most commonly used strategy for complaint. The participants have used direct behaviour strategy 279 times. This constitutes the half of the responses. Similarly, the reference to preparatory conditions have been used 298 times. Participants tend to direct behaviours in order to take actions to cases. It has been determined that the mother tongues, known foreign languages and gender variables does not put together any difference however age factor does. This difference can be viewed more certain in addressing and formality. It has been detected that the participants does not have difficulty in understanding the message given in complaint and request speech acts. Furthermore, they are succesfull in proper appeals and greetings in the beginning of speech.
Benzer Tezler
- Uluslararası öğrencilerin sosyal ortamlardaki bireysel Türkçe öğrenme stratejileri
Individual Turkish learning strategies of international students in social environments
ELİF YAPRAK DEMİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİYE USLU ÜSTTEN
- Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin kullandıkları reddetme söz edimi ve stratejileri
Refusal speech acts and strategies used by foreign language learners of Turkish
ELİF DİLAN ÖNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimAlanya Alaaddin Keykubat ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜR KASIM AYDEMİR
- Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin kullandıkları dil öğrenme stratejileri
Strategies of foreign language learners of Turkish
DİLEK BAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiSosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN BAĞCI
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEŞE ÖZTÜRK GÜBEŞ
- Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin ders dışı dil öğrenme ortam ve deneyimleri
Out of class language learning environments and experiences of Turkish learners as a foreign language
ŞEYMA YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HİLMİ DEMİRAL
- İşbirlikli yazma etkinliklerinin Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazma becerilerini geliştirmeye etkisi
The effect of cooperative writing activities on improving writing skills of students who learning Turkish as a foreign language
ZEYNEP EKİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİT KARATAY