Performativity and the reproduction of masculinity in turkish independent cinema
Bağımsız Türk sinemasında performativite ve erkekliğin yeniden üretimi
- Tez No: 722522
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÇİĞDEM YAZICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Bilgi Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Programlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kültürel İncelemeler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kültürel Çalışmalar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Son yıllarda, cinsiyet normlarının değişime uğraması ve hegemonik erkekliğin ayrıcalıklarının azalmasıyla, erkekliğin krizde olduğu iddialarını sıklıkla duyarız. Peki, bu kriz, erkeklik normlarını, özellikle hegemonik erkeklik değerlerini sorunsallaştırmak için bize yeni kapılar açıyor mu? Bu sorudan hareketle, tezim erkeklik krizinin bizlere hegemonik erkeklik biçimlerinin sorgulamak ve eleştirmek için yeni imkânlar açıp açmadığını tartışmaya çalışıyor. Bu tartışma öncelikle erkekliği ve hegemonik erkekliği bir toplumsal cinsiyet kategorisi olarak ele alır. Bu yaklaşım esasen Judith Butler'ın performatif eylemlerle inşa edilen cinsiyet ve toplumsal cinsiyet teorisini temel alır. Performatif kavramı, bize erkeklik biçimlerini normatif anlamlardan, özcü tanımlardan ve hegemonik standartlardan uzaklaştırarak sorunsallaştırma imkânı sağlar. Performatif erkeklik biçimlerini incelemek üzere, tez ayrıca performans alanında çeşitli erkek karakterleri ele alan film çalışmalarına bakmaktadır. Hollywood ve Yeşilçam gibi popüler sinema örneklerinde, performatif olarak beliren birçok hegemonik erkeklik biçimi görürüz. Ancak bağımsız sinema örneklerinde hegemonik cinsiyet normlarını eleştiren ve tartışmaya açan erkeklik rolleri görmeyi bekleyebiliriz. Bu sebeple, tez bağımsız Türk sinemasında, çeşitli erkek karakterleri erkeklik krizi bağlamında öne çıkaran dört filmi ele alır. Bunlar sırasıyla Nuri Bilge Ceylan'ın İklimler ve Uzak filmleri ile Zeki Demikubuz'un Bekleme Odası ve Bulantı filmleridir. Yakından incelediğimizde görürüz ki, bu filmlerin hegemonik erkekliği kriz içerisinde gösterirken yeniden üreten bir yanı da vardır. Dolayısıyla, krizde gördüğümüz erkeklik tasvirlerinin hegemonik erkekliği eleştiriye açıp açmadığı belirsizdir. Benim tezime göre, bu eleştirilerin açılma imkânı filmlerdeki erkeklik krizlerinin de hegemonik erkeklik gibi ancak performatif bir toplumsal cinsiyet kavramıyla yorumlanması ile ortaya çıkabilir.
Özet (Çeviri)
In recent decades, we hear a lot about masculinity being in crisis, with gender norms being challenged and some privileges of the hegemonic masculinity being lost. Yet, does this crisis open new doors for us to question and criticize the norms of hegemonic masculinity? Departing from this question, my thesis aims to discuss whether we can expect from this crisis new possibilities for subverting the stereotypes of hegemonic masculinity or not. To lead this discussion, I approach masculinity, and hence hegemonic masculinity, as a category of gender. This approach refers basically to Judith Butler's theory of performativity, by which sex and gender are seen as socially constructed via performative acts. The concept of performative provides us the potential to problematize masculinity without assuming normative meanings, essentialist definitions and hegemonic standards. To analyze different forms of performative masculinity, I also refer to some film studies, which focus on the male characters in performance. Most popular films in Hollywood and Yeşilçam cinema show us mostly the examples of hegemonic masculinity. Yet, we can expect to see some roles of masculinity with the potentials of criticizing the hegemonic masculinity in the films of independent cinema. For this reason, this thesis analyzes four films, specifically portraying male characters in the masculinity crisis, in the Turkish independent cinema. These films are namely, Nuri Bilge Ceylan's İklimler (Climates) and Uzak (Distant), and Zeki Demikubuz's Bekleme Odası (Waiting Room) and Bulantı (Nausea). With close examination, we see that these films indeed continue reproducing the hegemonic masculinity while portraying it in crisis. Hence, it is ambiguous if the portrayal of masculinity in crisis offers us enough potentials for the critique of the hegemonic masculinity. To my thesis, only when the masculinity crisis is interpreted also as performative, the possibilities for the critique and the subversion of hegemonic masculinity can appear.
Benzer Tezler
- Toplumsal cinsiyet bağlamında aile ve iktidar: Yorgos Lanthimos'un Köpek Dişi, Istakoz ve Kutsal Geyiğin Ölümü filmleri üzerine inceleme
Family and power in the context of gender: The case of Yorgos Lanthimos' Dogtooth,The Lobster and The Killing of a sacred deer films
SAFİYE SIVAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Radyo-TelevizyonEge ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI ELGÜN
- Bir uzlaşma ortamı olarak tuval-mekan
Canvas-space as a medium of reconciliation
ATIL AGGÜNDÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN LÜTFÜ KAHVECİOĞLU
- Neoliberal vulgate and the fantasies of a knowledge-based economy: Naturalization of flexploitation in the case of gold-collar workers
Neoliberal vulgata ve bilgi tabanlı ekonomiye dair fanteziler: Altın yakalı çalışanlarda esnek sömürünün doğallaştırılması
RABİA BURCU ULUYURT
Doktora
İngilizce
2021
İşletmeİstanbul Bilgi ÜniversitesiOrganizasyon Çalışmaları Bilim Dalı
DOÇ. DR. EVREN HOŞGÖR
- Eve ototopografik bir bakış: Evin yaratıcı kayıtlarla film düzleminde yeniden üretimi
An autotopographical look at home: The filmic reproduction of home through creative recordings
MERT ZAFER KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel Sanatlarİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM AKSOY
DR. BİHTER ALMAÇ
- Mekan imgesinin performatif eğilimler üzerinden yeniden üretilmesi
Reproduction of space simulacrum through performative tendencies
TÜRKAY ÇOTUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarMarmara ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZAFER MİNTAŞ