Ken'ân Rifâî'nin eserlerinde vücûd mertebeleri ve tasavvufî hayat
Levels of existence (vücûd) and sufi life in Ken'an Rifai's works
- Tez No: 723406
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE DİLEK GÜLDÜTUNA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı, Religion, History, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 217
Özet
Pek çok açıdan değişimlerin gözlendiği Osmanlı'dan Cumhuriyet'e geçiş döneminde yaşamış, Rifâîliğin Sayyâdiyye kolunun Ken'âniyye şubesinin kurucusu olan Ken'ân Rifâî (ö. 1950), asla ve öze sadık kalmakla beraber değişen yeni toplumsal şartlara uyum sağlamış, tasavvufu tekkelerden üniversitelere taşıyacak olan güçlü tasavvufî vizyonuna yönelik Hak için halka hizmet eden önemli talebeler yetiştirmiştir. Ken'ân Rifâî'nin tasavvuf anlayışında, varlık tasavvurunda önemli görülen ve tasavvuf ilminin temel meselelerinden birisi haline gelen İbnü'l-Arabî'nin vahdet-i vücûd görüşü etkili olmuştur. Her vesile ile vücûd ve ilgili kavramları eserlerinde ve sohbetlerinde kullanan Ken'ân Rifâî, tasavvuf anlayışını bütünüyle bu eksen etrafında kurmamış, soyut kavramları devrinin üslûbu içerisinde tekrar yorumlamış ve bu görüşleri yaratılmışlara ve günlük hayâta tatbik ederek, saliği bulunduğu hal içerisinde Hak için halka hizmet etmeye -bir başka ifadeyle bekāya- yönlendirmiştir. Tez çalışmamızda 20. yüzyılın önemli şahsiyetlerinden ve etkili mutasavvıflarından biri olan Ken'ân Rifâî'nin eserlerinde, İbnü'l-Arabî ve takipçileri ile beraber gelişen vahdet-i vücûd geleneği etrafında ortaya çıkan,“Bir”olan Vücûd'dan çokluğun zuhûru yani Zât-ı ilâhînin isim ve sıfatlarının farklı mertebelerdeki zuhûrunu anlatan ve varlığın hem birliğini hem de hiyerarşik yapısını ifade eden merâtibü'l-vücûd (varlık/vücûd mertebeleri) ve tasavvufî hayat açısından anlamı araştırılmaktadır. Bu amaçla önce İbnü'l-Arabî okulunda merâtibü'l-vücûd düşüncesi ve zemininde bulunan önemli kavramlar hakkında genel bilgi verilmiş, daha sonra da Ken'ân Rifâî'de rastladığımiz tasnifler ve kavramların izah ve örnekleri, sohbetlerinde mertebelere işaret eden açıklamaları çerçevesinde, konunun anlaşılması için en çok tekrarlanan ve vurguladığı düstûrlardan çıkarılan başlıklar altında değerlendirilmiştir. İbnü'l-Arabî'nin görüşlerini benimseyen Ken'ân Rifâî'nin açıklamalarında anlaşılması zor kavramların hayâtın içindeki izdüşümlerini bulmak mümkün olmaktadır.
Özet (Çeviri)
Ken'an Rifai (d. 1950) was the founder of the Ken'aniyya branch of the Sayyadiyya branch of Rifaiyya in Istanbul and lived in the transition period from the Ottoman State to the Turkish Republic, where various changes were observed in many respects. He complied with the new changing social conditions, while remaining true to the essence of Islamic Sufism. He trained important students who served the public for the sake of Allah, the Truth (Hakk), with his strong Sufi vision that would carry Sufism (Tasawwuf) from dervish lodges to universities. Ken'an Rifai's understanding of Sufism has been influenced by Ibn Arabi's view of Unity of Existence (Vahdet-i Vücûd), which is one of the main issues of Sufi Knowledge (Ilm) and considered to be crucial in the conception of existence. Ken'an Rifai used the concept of existence and the related terms in his works and discourses on every occasion; however, he did not establish his understanding of Sufism around only this axis. He reinterpreted abstract concepts in the style of his period, and by applying these views to the Created in his daily life, he encouraged his wayfarers (salik) to serve the public for the sake of Allah, The Truth, in other words, to Subsistence (beka), in ways most appropriate for their current states (hal). In this research, the manifestation of multiplicity from the“One”;i.e. Existence, which emerged around the tradition of Unity of Existence developed by Ibn Arabi and his followers, namely Levels of Existence (Merâtibü'l- Vücûd), describing the manifestation of the names and attributes of the Divine at different levels and expressing both the oneness and hierarchical structure of existence, and its meaning in terms of Sufi life will be investigated in the works of Ken'an Rifai, one of the important and influential Sufis of the 20th century. For this purpose, firstly, a review on the thought of Levels of Existence and the underlying concepts in Ibn Arabi School will be provided. Then the explanations and examples of the classifications and concepts in Ken'an Rifai's works and his explanations of Levels of Existence in his discourses will be evaluated under the subtitles extracted from the most repeated and emphasized concepts to facilitate understanding. In the explanations of Ken'an Rifai, who adopted the views of Ibn Arabi, it is possible to find the projections of difficult concepts on real life.
Benzer Tezler
- Ken'ân Rifâî'nin eserlerinde hayât-ı tayyibe kavramı
The concept of goodly life (hayatan tayyibah) in the works of Ken'ân Rifâî
NAZLI KAYAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE DİLEK GÜLDÜTUNA
- Meşkûre Sargût'un sohbet defterlerinde Ken'ân Rifâî'nin dervişlik anlayışı
The concept of darwishhood of Kenan Rifai in the notebooks of Meskure Sargut
HASAN KERİM GÜÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. HATİCE DİLEK GÜLDÜTUNA
- Sâmiha Ayverdi'nin eserlerinde aşk mefhûmu
The love concept in works of Sâmiha Ayverdi
GÜLŞAH ŞİŞMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ENVER OKUR
- Sâmiha Ayverdi'nin dinî düşüncesi
The relegious idea of Sâmiha Ayverdi
FATİH SANCILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinCumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN BOZKUŞ
- Ken'an Rifai'nin mesnevi sohbetleri
Kenan Rifai'nin mesnevi sohbetleri
ARZU EYLÜL YALÇINKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REŞAT ÖNGÖREN