Geri Dön

Türkiye imalat sanayiinde dış ticaret ve piyasa yoğunlaşması ilişkisi

The relationship between foreign trade and market concentration in the turkish manufacturing industry

  1. Tez No: 724055
  2. Yazar: EBUBEKİR KARAÇAYIR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AFFAN HAKAN ÇERMİKLİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, İşletme, Economics, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 160

Özet

1970'li yıllardan sonra, ülkelerin küresel piyasalarda başarısının açıklanmasında, endüstrinin yapısının dikkate alınması gerekliliği benimsenmiş ve endüstri seviyesinde mikro çalışmaların önemi artmıştır. Piyasa yoğunlaşması, piyasadaki rekabetin derecesini ölçen, önemli bir piyasa yapısı göstergesi olarak kabul edilmektedir. Teoride piyasa yapısının, dış ticaret üzerindeki etkisine yönelik iki temel yaklaşım mevcuttur: Ulusal şampiyon yaklaşımı (national champion approach) ve rekabetçi yaklaşım (competitive approach). Bu iki yaklaşıma göre yurt içi rekabet, endüstrilerin küresel piyasalardaki başarısında belirleyicidir. Ancak yurt içi rekabetin, dış ticaret üzerindeki etkisine yönelik çıkarımlarda ise bu iki yaklaşım farklılaşmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye ekonomisi imalat sanayinde, piyasa yapısının dış ticaret üzerindeki etkisi 2013-2018 yılları için endüstri düzeyinde, panel veri yöntemi kullanılarak test edilmiştir. Çalışmada TUİK ile yapılan sözleşme kapsamında, firma düzeyinde mikro veri setleri kullanılmış olup, belirlenen imalat sanayi firma verileri NACE Rev.2, 4 haneli 199 endüstri düzeyinde toplulaştırılmıştır. Dinamik panel veri yöntemi sonucunda piyasa yoğunlaşması, ihracatı negatif yönde ve anlamlı; ithalatı ise pozitif yönde ve anlamlı olarak etkilemektedir. Ölçek ekonomisi, ihracatı ve ithalatı negatif yönde ve anlamlı olarak etkilemektedir. Reel efektif döviz kuru endeksi, ihracatı negatif yönde ve anlamlı; ithalatı pozitif yönde ve anlamlı olarak etkilemektedir. Emek maliyetinin ise ihracatı pozitif yönde ve anlamlı olarak etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. Ampirik bulgular, Türkiye ekonomisi imalat sanayi için değerlendirildiğinde firma sayısı bakımından üstünlüğe sahip KOBİ'lerin, genel olarak ihracatta büyük firmalara kıyasla daha başarılı olduğunu göstermektedir. Bu sonuç, küçük firmaların ihracat özelinde, avantajlı yönlerini tespit eden ve büyümesine olanak sağlayan rekabetçi politikaların önemini arttırmaktadır.

Özet (Çeviri)

After the 1970s, the need to consider industry structure was adopted in explaining the success of countries in global markets, and the importance of industry-level micro-studies increased. Market concentration is considered an important market structure indicator that measures the degree of competition in the market. In theory, there are two basic approaches to the influence of market structure on foreign trade: The National Champion Approach and The Competitive Approach. According to these two approaches, domestic competition is crucial for the success of industries in global markets. These two approaches differ, however, in the effect of domestic competition on foreign trade. The aim of this study was to investigate the effect of market structure on foreign trade in the manufacturing sector of the Turkish economy using the panel data method at the industry level for the years 2013-2018. The study used firm-level micro-data records under contract with the Turkish Statistical Institute (TURKSTAT), with identified manufacturing firm data aggregated to NACE Rev.2 4-digit 199 industries. As a result of the dynamic panel data method, market concentration negatively and significantly affects exports and positively and significantly affects imports. Economies of scale negatively and significantly affect exports and imports. The real effective exchange rate index affects exports negatively and significantly and imports positively and significantly. Labor costs were found to have a positive and significant impact on exports. The empirical results show that when evaluating the Turkish economy for manufacturing, the numerically superior SMEs are generally more successful in exporting than the large firms. This result increases the importance of a competitive policy that identifies the beneficial aspects of small businesses in terms of exports and allows them to grow

Benzer Tezler

  1. Dış ticaret ve piyasa yoğunlaşması ilişkisi: Türk imalat sanayi üzerine bir uygulama

    The relationship between foreign trade and market concentration: an application on turkish manufacturing industry

    ASLI ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    EkonomiYıldız Teknik Üniversitesi

    İktisat Bölümü

    DOÇ. DR. MURAT DONDURAN

  2. Sanayide yoğunlaşma ve Türkiye uygulaması

    Başlık çevirisi yok

    SEMA ERGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    İktisat Bilim Dalı

    DOÇ.DR. ESER KARAKAŞ

  3. Türk malat sanayiinde dış ticarete göre düzeltilmiş yoğunlaşma oranları

    Foreign trade adjusted concentration ratios in Turkish manufactoring industry

    AYÇA DUMRUL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    EkonomiHacettepe Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. MERAL ÖZHAN

  4. Türkiye ekonomisinde dışa açılma süreci ve gelir bölüşümü: 1980 - 2005

    External orientation and patterns of income distribution in the Turkish economy: 1980 - 2005

    KEMAL KIZILCA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    EkonomiAnkara Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. AHMET HAŞİM KÖSE

  5. Türkiye imalat sanayinde yoğunlaşma ve ölçümü

    Concentration in manufacturing industry and measurement

    ALPER ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    EkonometriErciyes Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MUSTAFA SAATÇİ