Sanayide yoğunlaşma ve Türkiye uygulaması
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 27379
- Danışmanlar: DOÇ.DR. ESER KARAKAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1994
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Bugün gelişmiş ve gelişmekte olan birçok ülkenin ekonomik yapısı ve bu yapı içinde uygulanan ekonomik politikalar incelendiğinde söz konusu piyasalarda bir dönemlerin ideal piyasa tipi olan serbest piyasa modelinden uzaklaşmalar olduğu ve tekelleşme eğilimlerinin ağırlık kazandığı görülmektedir. Belirli bir mal piyasasındaki üretim ve fiyat politikalarının bir veya birden fazla firmanın oluşturduğu küçük bir grup tarafından belirlenmesini ifade eden yoğunlaşma kavramı ile ilgili olarak çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Türkiye Ekonomisi de incelendiğinde küçük işyeri sayısındaki büyük artışlara karşılık büyük işyeri sayısının giderek azalması Türk Sanayinin de tekelleşme eğiliminde olduğunu göstermektedir. Çalışmanın amacı, piyasalardaki firmaların üretim ve fiyat politikalarına yönelik davranışlarını açıklamada önemli rol oynayan“yoğunlaşma”kavramı ile ilgili teorik çerçevenin oluşturulması ve Türkiye Ekonomisindeki yoğunlaşma boyutlarının ortaya konulması olarak belirlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda, çalışmanın birinci bölümünde, araştırmaya temel olan kavramlar tanımlanarak firmaların piyasaya girişini engelleyen faktörler üzerinde durulmuş ve ABD için yapılan uygulama sonuçlarına yer verilmiştir. Bu bölümde ayrıca giriş engelleri ile ilgili modellerin en ünlüsü olan“Limit Fiyatlandırma Teorisi”ve bunu takiben“Sylos Modeli”açıklanmıştır.“Oligopol Teorileri”olarak adlandırılan ikinci bölümde piyasaya girmeyi başaran firmaların, fiyat politikalarını nasıl oluşturdukları ele atamıştır. Bu nedenle önce geleneksel modellerden Cournot Modeli, Bertrand Modeli, Edgeworth Modeli, Chamber lin Modeli, Stackelberg Modeli incelenmiştir. Ardından Dirsekli Talep Eğrisi ve Oyun Teorisi'ne yer verilmiştir. Çalışmanın odak noktasını oluşturan üçüncü bölümde ise“yoğunlaşma”kavramının tanımı yapılarak yoğunlaşmayı etkileyen çeşitli faktörlerle, yoğunlaşma ölçüleri üzerinde durulmuştur. Bu ölçülerin üstün ve zayıf oldukları noktaların görülebilmesi için sayısal bir örneğe de yer verilmiştir. Piyasa yapılarının, firmaların uyguladıkları fiyat ve miktar politikaları ile doğrudan bağlantılı olması ve bunun da araştırmaya temel teşkil eden yoğunlaşma kavramı ile yakın ilişkisi dolayısıyla bu bölümde, piyasa yapıları da açıklanmıştır. Üçüncü bölüm kapsamındaki diğer bir konu, yapı davranış-performans yaklaşımıdır. Piyasa yapısı, piyasadaki firmaların davranışı ve ekonomik performansı arasındaki nedensel ilişkileri açıklamak için kullanılan SCP yaklaşımı ile ilgi çeşitli görüşler anlatılmıştır. Bu bölümün sonunda, piyasa yapısı ve kârlılık arasındaki ilişkileri yansıtan Clarke - Davies tarafından geliştirilen bir model de yer almaktadır. Buraya kadar olan bölümlerde, yoğunlaşma ile ilgili teorik çerçeve çizilmiştir.“Türkiye İmalat Sanayinde Yoğunlaşma”adını taşıyan dördüncü bölümde Türkiye Ekonomisinin Sanayi kesiminde yoğunlaşma ve yoğunlaşmanın derecesiyle ilgili bir araştırmaya yer verilmiştir.1 Çeşitli alt sektörlerin yoğunlaşma oranları ve Herfindahl İndeks değerlerinin kullanıldığı çalışmada Türkiye'de yoğunlaşmayı etkileyen faktörler üzerinde de durulmuştur. Ölçek ekonomileri, teknoloji düzeyi, başlangıç sermayesi, firmaların birleşmesi, dış ticaret gibi etmenlerin Türkiye İmalat Sanayi üzerindeki etkileri incelendikten sonra, ekonomik politikaya bağlı olarak meydana gelen değişimler üzerinde durulmuştur. 1975-1985 döneminin iki alt döneme ayrılmasıyla bu amaca yönelik bir çalışma yapılmıştır. 1980 li yıllardan itibaren uygulanan“dışa açılma”politikalarının yoğunlaşma üzerindeki etkisi incelenmiştir. Türkiye'deki rekabetin düzeyini gösteren bazı verilere de çalışmada yer verilmiştir. Türkiye'nin en güçlü sermaye gruplarının ifade edilmesiyle de çalışma bitirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK
- İnşaat sektöründe ara işgücü: Kalfalar
Intermediate labour force in construction sector: Foremen
MELİKE ERDEMİR
- Türkiye imalat sanayinde yoğunlaşma ve etkileri: Karlılık ve ücretler açısından bir uygulama
Concentration and its effects in Turkish manufacturing industry: An Empirical application with respect to profitability and wages
ALPASLAN SEREL
- Dış ticaret ve piyasa yoğunlaşması ilişkisi: Türk imalat sanayi üzerine bir uygulama
The relationship between foreign trade and market concentration: an application on turkish manufacturing industry
ASLI ŞAHİN