The structure and trade competitiveness of the Turkish agricultural sector: An analysis of selected agricultural product groups between 2009-2020
Türk tarım sektörünün yapısı ve ticaret rekabetçiliği: Seçilmiş tarımsal ürün gruplarının 2009-2020 arası bir analizi
- Tez No: 724716
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TÜRKAN TURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Ziraat, İşletme, Economics, Agriculture, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Bu çalışmanın amacı Türkiye'de 2009-2020 yılları arasında seçili tarım ürün gruplarının dünya pazarındaki rekabet gücünü belirlemek ve rekabet gücündeki değişimi ortaya koymaktır. Bu bağlamda rekabet gücünü ele almadan önce Türk tarım sektörünün yapısı, sektörün Türkiye ekonomisine olan katkısı ve Türkiye'nin tarım politikalarını incelenmiştir. Çalışmada rekabet gücü hesaplamalarında, Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler (AKÜ), Nispi Ticari Avantaj (NTA), Açıklanmış Rekabet Üstünlüğü (ARÜ) ve Logaritmik Nispi İhracat Avantajı (LNİA) endeksleri kullanılmıştır. Ayrıca incelenen ürün gruplarında Türkiye'nin dış ticaret dengesini incelemek için Ticaret Dengesi (TDE) endeksinden faydalanılmıştır. Çalışmada kullanılan veriler Uluslararası Ticaret Merkezi'nin Uyumlaştırılmış Emtia Tanımlama ve Kodlama Sistemi'ndeki iki haneli ihracat ve ithalat verileridir. Hesapladığımız endeks sonuçlarına göre ürün gruplarından üçünün karşılaştırmalı üstünlüğe sahiptir. Buna karşılık dokuz ürün grubu karşılaştırmalı üstünlüğe sahip değildir. Türkiye'nin karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğu ürün grupları 07, 08 ve 11 kodlu ürün gruplarıdır. Türkiye'nin karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olmadığı ürün grupları ise 01, 02, 03, 04, 05, 06, 09, 10 ve 12 kodlu ürün gruplarıdır. 2009 ve 2020 yılları arasındaki ticaret dengesi endeksi sonuçlarının ortalamasına göre, Türkiye 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08 ve 11 kodlu ürün gruplarında net ihracatçı iken 01, 09, 10 ve 12 kodlu ürün gruplarında net ithalatçı oldu. Ayrıca endeks trendlerini incelediğimizde 01, 02, 03, 04, 05, 06, 09, 11 ve 12 kodlu ürün gruplarında 2009-2020 yılları arasında Türkiye'nin küresel pazardaki payının arttığını gözlemledik. Öte yandan, 2009-2020 yılları arasında 07, 08 ve 10 kodlu ürün gruplarında Türkiye'nin küresel pazardaki payı azalmıştır. Yapılan analizler sonucunda 2009-2020 yılları arasında 02, 03, 04, 05, 06 kodlu ürün gruplarının ve 2009-2016 yılları arasında 09 kodlu ürün grubunun, AKÜ ve LNİA endekslerine göre karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olmadığı, fakat NTA ve ARÜ endekslerine göre karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğunu gözlemlenmiştir. Bu farklılığın sonucunun ülkenin ithalat-ihracat yapısından ya da devletin ürün gruplarına bulunduğu yoğun müdahalelerden kaynaklandığını düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to determine the trade competitiveness of selected Turkish agricultural product groups in the world market between 2009-2020. In this context, before discussing the trade competitiveness of Turkey's agricultural products in our study, we examined the structure of the Turkish agricultural sector, the contribution of the agricultural sector to the Turkish economy, and Turkey's agricultural policies. We used Revealed Comparative Advantage (RCA), Relative Trade Advantage (RTA), Revealed Competitiveness (RC), and Logarithmic Revealed Export Advantage (LNRXA) Indices in competitiveness calculations. In addition, we used the TBI index to examine Turkey's foreign trade balance in the analyzed product groups. The data we used in the study was the two-digit export and import data in the Harmonized Commodity Identification and Coding System of the International Trade Center. As a result of our calculations, we concluded that three of the analyzed product groups had a comparative advantage, while nine of them had a comparative disadvantage. Turkey had a comparative advantage in product groups coded 07, 08, and 11 between 2009-2020. On the other hand, Turkey had a comparative disadvantage in product groups coded 01, 02, 03, 04, 05, 06, 09, 10, and 12 between 2009-2020. While Turkey was a net exporter in the product groups coded 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, and 11, it was a net importer in the product groups coded 01, 09, 10, and 12 according to an average of trade balance index results between 2009 and 2020. In addition, when we analyzed the index trends, we observed that Turkey's share in the global market increased between 2009 and 2020 in the product groups 01, 02, 03, 04, 05, 06, 09, 11, and 12. On the other hand, Turkey's share in the global market decreased between 2009 and 2020 in the product groups with codes 07, 08, and 10. According to our calculations, the product group coded 09 between 2009-2016, and product groups with codes 02, 03, 04, 05, and 06 between 2009-2020 had a comparative disadvantage according to RCA and LNRXA indices. However, these product groups had a comparative advantage over RTA and RC index calculations. We think that the import-export structure of Turkey or the interventions of the state in these product groups cause this difference between the index results.
Benzer Tezler
- Türkiye'de otomotiv sektöründe doğrudan yabancı sermaye yatırımı ve bölgesel istihdam profilindeki değişim
Foreign direct investment and change in regional employment profile in the automotive sector in Turkey
OKTAY KAAN HÜGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonomiBursa Teknik ÜniversitesiUluslararası Ekonomi Politikası Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEVAT BİLGİN
- Türkiye'de endüstriyel tasarımcıların hizmet tasarımı alanındaki konumu üzerine bir araştırma
A study on the position of industrial designers in the field of service design in Turkey
SANİYE FIŞGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE HÜMANUR BAĞLI
- Türkiye tarım sektöründe endüstri içi ticaretin analizi
The analysis of intra industry trade in the agricultural sector Turkey
HATİCE DURMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLİSTAN ERDAL
- Adıyaman ilinin Türkiye'nin ihracat ve GSYH'sına katkısının alt sektörler açısından analizi
Analysis of the contribution of Adiyaman province to Turkey's exports and GDP in terms of sub-sectors
SERHAT GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeAdıyaman Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH DOĞANOĞLU
DOÇ. DR. SAMET ZENGİNOĞLU
- 2017-2022 yılları arası Manisa ili dış ticaretinin ekonomik ve finansal analizi: Sektör, ürün ve ürün grupları bazında bir inceleme
Economic and financial analysis of Manisa province foreign trade between 2017-2022: A study on sector, product, and product groups
ÖZCAN ARAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeTürk Hava Kurumu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR KÖSE