Kişiliğin karanlık yönünün iş tatmini ve işten ayrılma niyetinde psikolojik dayanıklılığın aracılık etkisi: Ankara ili örneği
The mediating effect of psychological resilience of dark side of personality on job satisfaction and turnover intention: Ankara province example
- Tez No: 725648
- Danışmanlar: PROF. DR. ALPTEKİN SÖKMEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 211
Özet
Literatürde, kişiliğin karanlık yönü (KKY), iş tatmini (İŞT), işten ayrılma niyeti (İAN) ve psikolojik dayanıklılık (PD) iş görenlerin tutum ve davranışları üzerinde etkili olan önemli faktörler olarak değerlendirilmektedir. Özellikle 2010 ve sonrasında uluslararası literatürde KKY yaygın bir şekilde çalışılmaya başlanmıştır. Ancak Türkiye örnekleminde konuya ilişkin çalışma sayısı oldukça kısıtlıdır. Bu sebeple Türkiye örnekleminde KKY'nin özellikle örgütsel bağlamda incelenmesi gerekmektedir. Böylelikle kişilik özelliklerinin örgütsel tezahürlerinin anlaşılmasına katkı sunulması amaçlanmaktadır. Araştırmanın evrenini Ankara İlinde faaliyet gösteren kamu hastanelerinde istihdam edilen personel oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise Ankara İlinde faaliyet gösteren kamu hastanelerinde istihdam edilen sağlık personeli oluşturmaktadır. Kolayda örnekleme kapsamında katılımcılara internet üzerinden çevrimiçi ile elden anket dağıtma yöntemiyle bir adet anket gönderilmiştir. Kolayda örnekleme yöntemiyle katılımcılara gönderilen bu anketleri doldurarak iade eden çevrimiçi katılımcı sayısı 162 olarak gerçekleşmiştir. Sağlık personelinin iş yoğunluğu, pandemi ve yeterli çevrimiçi geri dönüş sağlanamaması nedeniyle 400 anket formu da elden dağıtılmıştır. Elden dağıtılan anket formlarından 283 geri dönüş sağlanmıştır. Ancak cevaplanan anketlerin 278 tanesi geçerlidir. Böylece toplam katılımcı sayısı 440'tır. Araştırmada ilişkisel ve kesitsel tarama yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma konumuzu oluşturan KKY ile aynı zamanda İŞT, İAN ve PD araştırmamızın değişkenlerini oluşturmaktadır. Anket verilerinin analizinde istatistik paket programlarından SPSS ve AMOS kullanılmıştır. Anket sorularının analizinde istatistik yöntemlerinden frekans dağılımları, geçerlilik ve güvenilirlik testleri, t-testleri, varyans analizi (anova), post-hoc testleri, regresyon analizi, doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ve yapısal eşitlik modeli (YEM) kullanılmıştır. Psikopati ve narsisizm ile İŞT, Makyavelizm ile İAN, İŞT ile İAN ve PD arasında anlamlı etkilerin var olduğu görülmüştür. KKY'nin İŞT üzerinde negatif anlamlı bir etkisinin var olduğu anlaşılmıştır. KKY'nin İAN üzerinde pozitif anlamlı bir etkisi vardır. Ancak KKY'nin PD üzerinde anlamlı bir etkisi tespit edilememiştir. KKY ile İŞT ve İAN arasındaki ilişkilerinde PD'nin aracı etkisinin var olmadığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In the literature, the dark side of personality, job satisfaction, turnover intention and psychological resilience are considered as important factors that affect the attitudes and behaviors of employees. Especially in 2010 and later on, the dark side of personality has started to be studied extensively in the academic literature. However, the number of studies on the subject in the sample of Turkey is quite limited. For this reason, it is necessary to examine the dark side of personality in the sample of Turkey, especially in the organizational context. Thus, it is aimed to contribute to the understanding of the organizational manifestations of personality traits. The population of the research consists of personnel employed in public hospitals operating in Ankara. The sample of the research consists of healthcare personnel employed in public hospitals operating in Ankara. Within the scope of convenience sampling, a questionnaire was sent to the participants via an online or hand-delivery questionnaire method. The number of online participants who filled out and returned these questionnaires, which were sent to the participants with the convenience sampling method, was 162. Due to the workload of the healthcare personnel, the pandemic and the inability to provide sufficient online feedback, 400 questionnaires were also distributed by hand. 283 responses were obtained from the questionnaire forms distributed by hand. However, 278 of the answered questionnaires are valid. Thus, the total number of participants is 440. Relational and cross-sectional survey methods were used in the study. The dark side of personality, which constitutes our research subject, and at the same time, job satisfaction, turnover intention and psychological resilience constitute the variables of our research. SPSS and AMOS, which are statistical package programs, were used in the analysis of the survey data. Frequency distributions, validity and reliability tests, t-tests, analysis of variance (anova), post-hoc tests, regression analysis, confirmatory factor analysis (CFA) and structural equation modeling (SEM) were used in the analysis of the survey questions. It was observed that there were significant effects of psychopathy and narcissism between job satisfaction, Machiavellianism between turnover intention, job satisfaction between turnover intention and psychological resilience. It is understood that the dark side of personality has a negative significant effect on job satisfaction. The dark side of personality has a positive significant effect on turnover intention. However, no significant effect of the dark side of personality on psychological resilience was detected. It was observed that psychological resilience did not have a mediating effect in the relations the dark side of personality between job satisfaction and turnover intention.
Benzer Tezler
- Kişiliğin karanlık yönünün tükenmişlik üzerindeki etkisi
Effects of the dark side of personality on burnout
EMRAH ÖZSOY
- Karanlık üçlünün üretkenlik karşıtı iş davranışlarıyla ilişkisi: Sağlık çalışanları üzerine bir araştırma
The relationship of the dark triad with counterproductive work behaviors: A research on health workers
ÖZLEM ÖZGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HastanelerKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA MACİT
- The unattainability of desire: A lacanian reading of the picture of Dorian Gray & the Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde
Arzunun ulaşılamazlığı: Dorian Gray'in resmi ve Dr. Jekyll ve Mr. Hyde
IMANE ZOUBIR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESMA TEZCAN
- İzmirli Şeyh Lütfi Filiz ve tasavvufi kişiliği
Izmirli Sheikh Lutfi Filiz and their sufife personality
FATİH KIZILHAN