Geri Dön

Exploration of the relationship between psychological inflexibility and psychological symptoms from a complex network perspective

Psikolojik katılık ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkinin karmaşık ağ analizi yöntemiyle incelenmesi

  1. Tez No: 725692
  2. Yazar: ZEYNEP CANSU KÜÇÜKSEYMEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EBRU ŞALCIOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 125

Özet

Psikolojik esnekliğin hexaflex modeli psikopatoloji, tedavi ve psikolojik sağlık ile ilgili süreç temelli bir transdiagnostik modeldir. Bu modele göre psikolojik esneklik ve katılık, belirli süreçlerin etkileşimleri yoluyla kendini gösterir. Bu kavramsallaştırma, esnekliğin, kendisini oluşturan unsurlar arasındaki etkileşimden ortaya çıkan dinamik ve karmaşık bir yapı olduğunu öne sürer. Ağ modellemesi bir yapının bileşenleri arasındaki ilişkiye odaklandığı için bu tür formatif yapıları araştırmak için uygundur. Bu bağlamda, bu tezin ilk bölümünde (Çalışma 1), 12 farklı psikolojik esneklik ve katılık sürecini aynı anda değerlendiren Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri'nin (MPFI; Rolffs ve diğerleri, 2016) Türkçe diline uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin araştırılması amaçlanmıştır. Tezin ikinci bölümünde ise (Çalışma 2); (1) hexaflex modelinin bileşen unsurları arasındaki ve (2) transdiagnostik psikopatolojik semptomlar ve psikolojik katılık arasındaki karmaşık ilişkiler ağ modellemesi ile incelenmiştir. Çalışma 1'in örneklemi 603 kişiden (469 kadın, ortalama yaş= 39, SD = 12.3) oluşmaktadır. Katılımcılardan çevrimiçi ortamda Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanteri (MPFI), Kabul ve Eylem Formu-II (AAQ-II) ve Depresyon, Kaygı ve Stres Ölçeği'ni (DASS-21) doldurmaları istenmiştir. Bulgulara göre, MPFI'nin küresel Esneklik ve Katılık ölçeklerinin iç tutarlılık seviyeleri sırasıyla α = .96 ve α = .93 bulunmuştur. MPFI küresel Katılık ölçeği ile AAQ-II ve DASS-21 arasındaki Pearson r korelasyon katsayısı sırasıyla .73 ve .66 bulunmuştur. Sonuç olarak, bu çalışmanın bulguları MPFI'nin Türkçe versiyonunun psikolojik esnekliği ve katılığı değerlendirmede güvenilir ve geçerli bir araç olduğunu göstermiştir. Çalışma 2'nin örneklemi 777 kişiden (607 kadın, ortalama yaş= 36.5, SD = 15,6) oluşmaktadır. Katılımcılardan çevrimiçi ortamda MPFI ve DSM-5 Birinci Düzey Kesitsel Belirti Ölçeği—Erişkin (DSM-CC) formunu doldurmaları istenmiştir. Esneklik ve katılık süreçlerinden oluşturulan ağ modelinden elde edilen bulgulara göre, değerlere yönelik davranışlara geçememe, dürtüsellik veya kaçınma davranışları (“Eylemsizlik”) en yüksek düğüm gücü merkeziyetine sahiptir. Ayrıca“Bilişsel Kaynaşma”nın esneklik ve katılık arasında köprü oluşturduğu belirlenmiştir. Katılık süreçleri ve psikopatolojik belirtilerden oluşan ikinci ağ modelinden elde edilen bulgulara göre, katılık süreçleri arasında“Eylemsizlik”in en yüksek Beklenen Etkiye (EI) sahip olduğunu belirlenmiştir. Ayrıca“Bilişsel Kaynaşma”nın katılık ve psikopatolojik belirtiler arasında köprü oluşturduğu belirlenmiştir. Sonuçlara göre hexaflex modelinin bileşenlerinin eşit derecede etkili olmadığı ortaya çıkmıştır dolayısı ile bu yapının birçok yönüne odaklanmak yerine, klinisyenlerin doğrudan“Bilişsel Kaynaşma”ve“Eylemsizlik”i hedeflemekten fayda sağlayabileceği tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

The hexaflex model of psychological flexibility is a process-based transdiagnostic model of psychopathology, intervention and psychological health. According to this model psychological flexibility and inflexibility are manifest through the interactions of specific processes. This conceptualization suggests that flexibility is a dynamic and complex construct that emerges from the interplay between its constituent elements. Network modelling is suitable to explore these kind of formative constructs in mental disorders since it focuses on the relationship between components of a construct. In this regard, in the first part of this thesis (Study 1), it was aimed to adapt the Multidimensional Psychological Flexibility Inventory (MPFI; Rolffs et al., 2016), which simultaneously assesses all of the 12 processes of psychological flexibility and inflexibility, to the Turkish language and investigate its psychometric properties. The aim of the second part of this thesis (Study 2) was to apply network analysis techniques to explore the complex relationships (1) between the processes of the hexaflex model, and (2) between transdiagnostic psychopathological symptoms and psychological inflexibility. The sample of Study 1 consisted of 603 individuals (469 females, mean age= 39 years, SD = 12.3). Participants were asked to fill out Multidimensional Psychological Flexibility Inventory (MPFI), Acceptance and Action Questionnaire-II (AAQ-II) and Depression, Anxiety and Stress Scale (DASS-21) in online format. The results showed that internal consistency for the MPFI's global Flexibility scale was α = .96 and it was α = .93 for the global Inflexibility scale. Pearson's r correlation coefficient between MPFI global Inflexibility scale and AAQ-II was .73. The correlation between DASS-21 total score and the MPFI global Inflexibility scale was .66. Overall, the findings of this study showed that the Turkish version of the MPFI is a reliable and valid instrument to assess psychological flexibility and inflexibility. The sample of Study 2 consisted of 777 individuals (607 females, mean age= 36.5 years, SD = 15.6). Participants were asked to fill out Multidimensional Psychological Flexibility Inventory (MPFI) and DSM-5 Self-Rated Level 1 Cross-Cutting Symptom Measure—Adult (DSM-CC) in online format. Two regularized partial correlation networks were estimated. First one consisted of flexibility and inflexibility processes. According to the findings inaction, impulsivity or avoidant behaviors regarding valued goals (“Inaction”) had the highest strength centrality. Moreover cognitive“Fusion”was identified as a key bridge between flexibility and inflexibility. The second network consisted of inflexibility processes and psychopathological symptoms. The results demonstrated that among the inflexibility processes“Inaction”had the highest Expected Influence (EI). Furthermore, cognitive“Fusion”was identified as a bridge between inflexibility and psychopathological symptoms. Overall the findings of this study showed that the components of the hexaflex model are not equally influential and instead of focusing on the many facets of this construct, clinicians might benefit from directly targeting cognitive“Fusion”and“Inaction”.

Benzer Tezler

  1. Ergenlerde kimlik gelişimi ile algılanan anne-baba psikolojik kontrolü ve akran baskısı arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between identity development in adolescents with perceived parental psychological control and peer pressure

    AHMET ESAT EFE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimMaltepe Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DEMET PEKŞEN SÜSLÜ

  2. Takım sporuyla uğraşan sporcuların kendine güven düzeylerinin mental dayanıklılık üzerine etkisinin incelenmesi

    Exploration of the effect of self-confidence levels of team players on mental toughness

    ÖZGÜR AKTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    SporHatay Mustafa Kemal Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMUT GÜLLE

  3. Algılanan stres ve psikolojik belirtilerin bireyin beden duyumlarıyla ilişkisinin yordanmasına yönelik bir çalışma

    Perceived stress and psychological symptoms the relationship of the individual with body sensations a study on prediction of

    FATMA NUR ÇELİKBAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiDoğuş Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZMİYE ARDUÇ

  4. The relationship between rejection sensitivity and social anxiety: Mediator role of post-event processing and moderator role of difficulties in emotion regulation

    Reddedilme duyarlılığı ve sosyal anksiyete ilişkisi: Olay sonrası işlemenin aracı rolü ve duygu düzenleme güçlüğünün düzenleyici rolü

    GAMZE SEVİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    PsikolojiKoç Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEYNEP CEREN ACARTÜRK

  5. Ruminative processes as a unifying function of dysregulated behaviors: An exploration of the emotional cascades

    Ruminatif süreçlerin düzenlenemeyen davranışlar üzerindeki etkisi: Duygusal çağlayan modelinin testi

    EZGİ TUNA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZLEM BOZO İRKİN