Geri Dön

Muvahhidler Dönemi (1130-1269) mezhep hareketleri

Sectarian movements of the al Mohad period (1130-1269)

  1. Tez No: 726157
  2. Yazar: FİKRİ GÖNCÜ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM HAKKI İNAL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Tarih, Religion, History
  6. Anahtar Kelimeler: Hilafet, Muvahhidler, Mezheb, İbn Tûmert, Caliphate, Al Mohad, Sect, Ibn Tūmart
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 215

Özet

Bu çalışmada XII. ve XIII. yüzyıllarda Kuzey Afrika ve Endülüs'te siyasî, ekonomik, coğrafi, askerî olarak önemli bir medeniyet inşa eden Muvahhidler'in dînî, itikâdî ve mezhebi görüşleri ele alınmıştır. Bu dönemin banisi, fikir babası olan, yetiştirdiği öğrenciler ve siyasi liderler ile döneme damgasını vuran Berberî lider Muhammed b. Tûmert'in akidevî fikirleri, bu fikirlere dayanan siyasi ve askerî faaliyetlerin oluşturduğu dînî etki analiz edilmeye çalışılmıştır. Dînî kişiliğini Hicaz ve önemli İslam başkentlerinde şekillendiren İbn Tûmert'in Murâbıtlar Devleti'nin (1056-1147 m.) dînî konularda sergilediği tavizkar tutumu ve dîne sokulan hurafeler konusunda tepkisiz kalışlarını sert ifadelerle eleştirmiş olması Murâbıtlar Devleti'nin halk nezdindeki itibarının önemli ölçüde zedelenmesine neden olmuştur. İbn Tûmert'in keskin dilli eleştirileri sebebiyle Murâbıtlar tarafından çeşitli cezalara çarptırılması ve nihayetinde memleketinden sürgün edilmesi kendisine mezhebî fikirlerini yaymak için daha büyük imkânlar sunmuştur. Murâbıtlar'ın tavizkȃr din anlayışı karşısında tavizsiz ve cihad eksenli bir din anlayışını savunan İbn Tûmert'in fikirleri kurmuş olduğu Muvahhidler Devleti (1130-1269 m.) ile kurumsal kimliğe bürünmüş ve fikirleri yaklaşık bir buçuk asır boyunca Afrika'nın kuzeyinde ve Endülüs'te etkisini göstermeye devam etmiştir. Bu bir buçuk asırlık zaman diliminde bölgede, farklı dînî anlayışlardan kaynaklanan ihtilafların olduğu birçok münazara yapılmış, birbirine reddiye niteliğinde olan bir çok eser yazılmış, en nihayetinde karşılıklı taraflar kozlarını paylaşabilmek için savaş meydanlarına inmişler ve birçok kanlı savaşların müsebbibi olmuşlardır. Bu çalışmada bu söz konusu gelişmelerin arka planında yer alan dînî-îtikadî sebeplerin neler olduğu ve bu sebeplerin îtikadî birer mezhep olarak nasıl sistemleştiği konu edilecektir.

Özet (Çeviri)

This study focuses on the sectarian movements during the Muwahhid Era in the 12th and 13th centuries. The Muslim Arabs created a significant civilization in North Africa, Andalusia and experienced important political, economic, geographical and military developments in this era. One of the important topics that this study covers is the political and military activities as well as his religious thoughts of Muhammad İbn Tûmert, a principal Berberî leader and mentor who greatly influenced the era. Ibn Tûmert received his religious education in Hijaz and other important cities of İslâm and harshly criticized some of the concessive religious understanding and practices of the leaders of al-Murâbıt State (1056-1147). His critiques, particularly his stand against the superstitions, became one of the damaging factors of the reputation of these leaders and thus weakened the prestige of the state in the eyes of the people. Punished and exiled by the Murâbıts due to his harsh criticism, Ibn Tûmert found better opportunities to spread his ideas. He established the jihad-based Muwahhid State (1130-1269) to materialize his uncompromising religious beliefs. His state was in power for about one and a half century in the north of Africa and in Andalusia. This period saw many disputes based on the differences in the understanding of religion. Anumber of refutations books were written and these tensions eventually escalated into bloody wars, as it always happens in the course of human history when people do not prevent themselves from entering into wars if there are religious differences and material gains. This study aims to cover what were the religious-theological reasons in the background of these political and military developments and how they were systemized as a religious sect.

Benzer Tezler

  1. Endülüs'te Murabıtlar ve Muvahhidler dönemi edebi çevre

    The literary environment during the period of Almoravids and Almohads

    EBUZER SARP

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıSüleyman Demirel Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN SOYUPEK

  2. Endülüs'te eyyâmü'l-arûs'tan el-fitnetü'l-kübrâ'ya geçiş süreci

    Process from eyyâmu al-arous to al-fitnat al-kubrâ in Andalucia

    ZÜLFÜ DİNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dinİnönü Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TACETDİN BIYIK

  3. Merînîler Dönemi (592-869/1196-1465) sosyo-kültürel ve iktisadî hayat

    The socio-cultural and economic life in the Period of Marinides (1196-1465)

    ZEHRA GÖZÜTOK TAMDOĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    TarihMarmara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLGÜN UYAR

  4. Gırnata Benî Ahmer Devleti, I. Yusuf Dönemi; 1333-1354

    Banu Ahmar State in Granada, reign of Yusuf Ist; 1333-1354

    TEVABİL ALKAÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    TarihMarmara Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA SABRİ KÜÇÜKAŞCI

  5. Endülüs Nasrî Emiri V. Muhammed El-Ganî-Billâh Dönemi(1354-1359)-(1362-1391)

    The period of Muhammad Al-Ghani Billah V, The Nasrid Emir of Andalusia (1354-1359)-(1362-1391)

    RUMEYSA NURDAN AKYÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    TarihMarmara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NİHAL ŞAHİN UTKU